Στη δίνη της έντασης για άλλη μία φορά σε διάστημα μικρότερο της μιας εβδομάδας βρέθηκαν τα πανεπιστήμια, με τον νέο πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θεόδωρο Φορτσάκη να βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο. «Είμαστε έτοιμοι για διάλογο και συζήτηση με τους φοιτητές μας και σίγουρα θέλουμε να καθήσουμε όλοι γύρω από ένα τραπέζι και να συζητήσουμε. Η κατάληψη ενός δημόσιου χώρου όμως σίγουρα δεν είναι η μέθοδος για να το κάνουμε» δηλώνει ο κ. Φορτσάκης στο «Βήμα» λίγα εικοσιτετράωρα μετά την ένταση που προκλήθηκε από την ανακοίνωση των πρυτανικών αρχών του ΕΚΠΑ για την επέτειο του Πολυτεχνείου, με την οποία εισηγούνταν στους φοιτητές «ηλεκτρονικά» δημοψηφίσματα για θέματα καταλήψεων.
«Στόχος μας είναι να προφυλάξουμε το ίδρυμα και τη σωστή λειτουργία του» λέει ο κ. Φορτσάκης, ο οποίος έσπευσε να διευκρινίσει τις προηγούμενες ημέρες ότι κανείς στη διοίκηση του Πανεπιστημίου Αθηνών δεν στοχεύει στην κατάργηση των φοιτητικών συλλόγων, ενώ οι ίδιοι οι σύλλογοι μπορούν να αποφασίσουν για την ηλεκτρονική ψηφοφορία.
Προς εκτόνωση
Κατόπιν αυτού η νέα κρίση στην ανώτατη εκαίδευση φαίνεται ότι οδηγείται σε εκτόνωση, παρότι σε πολλές σχολές της Αθήνας αλλά και της περιφέρειας είχαν αποφασιστεί ως και την Παρασκευή καταλήψεις.
Με το πρόβλημα των μετεγγραφών να εξελίσσεται στο φόντο (η διοίκηση του ΕΚΠΑ απαίτησε πρόσθετη χρηματοδότηση, διδάσκοντες και τους διοικητικούς υπαλλήλους που απομακρύνθηκαν για να μετεγγράψει φοιτητές), οι πανεπιστημιακοί καθηγητές ζήτησαν από τους φοιτητές… ανακωχή.
Στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ομάδα φοιτητών προσπάθησε να επιβάλει την έκδοση ψηφίσματος που θα καταγγέλλει τις απόψεις Φορτσάκη, αλλά η Σύγκλητος συνεδρίασε «ηλεκτρονικά» και τα μέλη της δήλωσαν απλά πως πιστεύουν «ακράδαντα ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κανενός είδους βία για την αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων που βασανίζουν τη νεολαία και την ανώτατη Παιδεία». Διαφώνησαν κάθετα ωστόσο στην παρουσία των ΜΑΤ έξω από τη Νομική Σχολή και εξέφρασαν «την αντίθεση στην επέμβαση κατασταλτικών μηχανισμών και τη λύπη» για τα γεγονότα των προηγούμενων ημερών.
Οι διοικήσεις των ΑΕΙ έτσι, παρότι καταδικάζουν την παρουσία των αστυνομικών αρχών σε πανεπιστημιακούς χώρους, συσπειρώνονται ωστόσο στον κοινό στόχο: να σταματήσουν τα επεισόδια και οι καταλήψεις στα ιδρύματά τους.
Απουσία εμπιστοσύνης
«Πέρα από οποιαδήποτε σκοπιμότητα, έχω την άποψη ότι δεν υπάρχει εμπιστοσύνη από πλευράς των φοιτητών μας και το πρόβλημα αυτό εντείνεται λόγω του γενικευμένου κλίματος αμφισβήτησης» σημειώνει στο «Βήμα» ο πρύτανης του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου κ. Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος. «Είναι συνεπώς απαραίτητο να λάβουμε πρωτοβουλίες ώστε να οικοδομήσουμε μέτρα εμπιστοσύνης. Η διαφάνεια των συνεδριάσεων και των αποφάσεων των οργάνων του ιδρύματος μπορεί να αποτελέσει το πλέον ισχυρό επιχείρημα. Μπορεί να επιτευχθεί και μέσω της διαδικτυακής μετάδοσης συνεδριάσεων συλλογικών οργάνων επί κρίσιμων ζητημάτων. Αν και αναμφισβήτητα το πιο σημαντικό μέτρο για την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με το σύνολο της ακαδημαϊκής μας κοινότητας είναι η ανά τακτά διαστήματα ανοικτή συνάντηση με τα μέλη της και η διαβούλευση επί των πεπραγμένων και του στρατηγικού σχεδιασμού μας ώστε έμπρακτα να αξιοποιήσουμε κάθε μέσο γόνιμου διαλόγου και διαφανούς ενημέρωσης».
Οι φοιτητές, από την άλλη, φαίνεται ότι δεν έχουν κοινή «γραμμή». Η συντριπτική πλειονότητα δεν παρίσταται στις γενικές συνελεύσεις με θέμα τα προβλήματα και τις πολιτικές στην ανώτατη εκπαίδευση, συνεπώς και τις καταλήψεις. Οι εκπρόσωποι του άλλοτε κραταιού ΚΚΕ στα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΜΑΣ) τάσσονται κατά των καταλήψεων με δικό τους πλαίσιο κινητοποιήσεων για δωρεάν σπουδές, ολοκληρωμένη μόρφωση και απουσία κατασταλτικών δυνάμεων από τα ΑΕΙ. Τα ΕΑΑΚ (αριστερές ομάδες), όπως κάθε χρόνο, πρωτοστατούν στις καταλήψεις και στις κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας έχοντας αρκετές φορές τη συμπαράσταση των σχημάτων του ΣΥΡΙΖΑ, η παράταξη της ΔΑΠ (η έκφραση της ΝΔ στα ιδρύματα, που εδώ και χρόνια αναδεικνύεται πρώτη δύναμη στις εκλογές) αντιπαρατίθεται, με αποτέλεσμα συχνά την πρόκληση επεισοδίων, ενώ η ΠΑΣΠ (ΠαΣοΚ) απλά… δεν υπάρχει. Η συμμετοχή της πλειονότητας των φοιτητών στις αποφάσεις που τους αφορούν είναι προφανώς το ζητούμενο, ενώ τις προηγούμενες ημέρες ορισμένοι επιβράβευαν ως αποτελεσματικό τρόπο επίτευξης του στόχου την «ηλεκτρονική οδό».
«Το ΕΜΠ, όπως και τα περισσότερα ελληνικά πανεπιστήμια, είναι σήμερα αντιμέτωπο με σημαντικά προβλήματα που δημιουργήθηκαν εξωγενώς και θέτουν πλέον σε κίνδυνο ακόμα και τις βασικές του λειτουργίες» επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ο πρύτανης του Ιδρύματος κ. Ιωάννης Γκόλιας. «Κάθετη μείωση κατά 70% της δημόσιας επιχορήγησης, που πλέον δεν επαρκεί ούτε για τις πάγιες δαπάνες του (ηλεκτρισμός, τηλέφωνα, καθαριότητα κ.τ.λ.), αποδεκατισμός των διοικητικών του στελεχών, που πλέον έχουν φθάσει στο 30% του αρχικού δυναμικού πριν από τη διαθεσιμότητα».
Τα παρακάτω ενδεικτικά στοιχεία αναδεικνύουν το πρόβλημα του αριθμού των συνολικά εισαγομένων φοιτητών στο ΕΜΠ. Στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών έναντι των 225 εισαγομένων με τις Πανελλαδικές εξετάσεις θα εισέλθουν με τις μετεγγραφές και τις άλλες κατηγορίες κατ’ εξαίρεση εγγραφομένων άλλοι περίπου 310 (δεν έχει οριστικοποιηθεί ο αριθμός). Οι αντίστοιχοι αριθμοί για τη Σχολή Μηχανολόγων είναι 125 και 270, για τη Σχολή Αρχιτεκτόνων 150 και 160 και για τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών 150 και 155» εξηγεί ο κ. Γκόλιας.
«Τα αιτήματα αυτά δόθηκαν εγκαίρως στο υπουργείο Παιδείας ποσοτικοποιημένα για το ΕΜΠ ως απαραίτητες προϋποθέσεις για τη δυνατότητα αξιοπρεπούς υποδοχής του πλήθους των εφετινών εισαγομένων. Η ικανοποίηση των προϋποθέσεων αυτών θα μπορούσε να αποτελέσει μια άμεση «πυροσβεστική» διέξοδο στο παρόν αδιέξοδο που δημιουργήθηκε» σημειώνει ο κ. Γκόλιας.
«Τα παραπάνω πάντως καθιστούν επίκαιρο το πάγιο πρόβλημα προσδιορισμού του αριθμού των εισαγομένων σε κάθε Σχολή. Είναι προφανές ότι δεν είναι δυνατόν να προκύπτει με… εποχικά πολιτικά κριτήρια αλλά με συγκεκριμένο αλγόριθμο, που θα συμφωνηθεί μεταξύ της Πολιτείας και του κάθε Ιδρύματος και θα καθορίζει ετησίως τον συνολικό αριθμό εισαγομένων με βάση την υπάρχουσα υλικοτεχνική υποδομή, το διατιθέμενο έμψυχο υλικό και βέβαια την εξασφαλιζόμενη ετήσια δημόσια χρηματοδότηση. Αυτή φαίνεται να είναι η μόνη διέξοδος στο διαχρονικό αδιέξοδο του συνεχώς αυξανόμενου αριθμού εισαγομένων» επισημαίνει ο πρύτανης του ΕΜΠ.
Πρόταση του πρύτανη του ΕΜΠ κ. Ι. Γκόλιαγια άρση του αδιεξόδου με τις μετεγγραφές
Αριθμός εισακτέων με έναν αλγόριθμο
Στη δίνη του κυκλώνα βρέθηκε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) τις προηγούμενες ημέρες μετά την κατάληψη του κτιρίου διοίκησης από ομάδες φοιτητών –ακολούθησε η… ηλεκτρονική συνεδρίαση της Συγκλήτου του.
«Το ΕΜΠ, όπως και τα περισσότερα ελληνικά πανεπιστήμια, είναι σήμερα αντιμέτωπο με σημαντικά προβλήματα που δημιουργήθηκαν εξωγενώς και θέτουν πλέον σε κίνδυνο ακόμα και τις βασικές του λειτουργίες» επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ο πρύτανης του Ιδρύματος κ. Ιωάννης Γκόλιας. «Κάθετη μείωση κατά 70% της δημόσιας επιχορήγησης, που πλέον δεν επαρκεί ούτε για τις πάγιες δαπάνες του (ηλεκτρισμός, τηλέφωνα, καθαριότητα κ.τ.λ.), αποδεκατισμός των διοικητικών του στελεχών, που πλέον έχουν φθάσει στο 30% του αρχικού δυναμικού πριν από τη διαθεσιμότητα».
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες που τελικά, όπως λέει ο πρύτανης, «συνθέτουν μια συνολική συνταγή αποδόμησης του Ιδρύματος, η κατακόρυφη αύξηση του αριθμού των εισαγομένων φοιτητών αποτελεί ένα είδος χαριστικής βολής στην παρεχόμενη ποιότητα σπουδών, η οποία σε πείσμα όλων των αντιξοοτήτων εξακολουθεί να παραμένει υψηλή, όπως προκύπτει από διεθνείς αξιολογήσεις.
Τα παρακάτω ενδεικτικά στοιχεία αναδεικνύουν το πρόβλημα του αριθμού των συνολικά εισαγομένων φοιτητών στο ΕΜΠ. Στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών έναντι των 225 εισαγομένων με τις Πανελλαδικές εξετάσεις θα εισέλθουν με τις μετεγγραφές και τις άλλες κατηγορίες κατ’ εξαίρεση εγγραφομένων άλλοι περίπου 310 (δεν έχει οριστικοποιηθεί ο αριθμός). Οι αντίστοιχοι αριθμοί για τη Σχολή Μηχανολόγων είναι 125 και 270, για τη Σχολή Αρχιτεκτόνων 150 και 160 και για τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών 150 και 155» εξηγεί ο κ. Γκόλιας.
Για τη στοιχειώδη αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών αναγκών ο πρύτανης του ΕΜΠ λέει στο «Βήμα» ότι απαιτούνται άμεσα (σε γενικές γραμμές δεν διαφέρουν από τις απαιτήσεις που προβάλλει και το Πανεπιστήμιο Αθηνών):
- Πρόσθετοι οικονομικοί πόροι για την αντιμετώπιση των επιπλέον εξόδων για αναλώσιμα, υλικά λειτουργίας εργαστηρίων και άλλες λειτουργικές δαπάνες.
- Εξασφάλιση του απαιτούμενου σημαντικού πρόσθετου διδακτικού προσωπικού.
- Επιστροφή του διοικητικού προσωπικού του ΕΜΠ που βρίσκεται σε καθεστώς διαθεσιμότητας.
- Πρόσθετη χρηματοδότηση για την άμεση χωρική αναβάθμιση των αιθουσών διδασκαλίας και της εργαστηριακής υποδομής.
- Σημαντική αύξηση του κονδυλίου της σίτισης.
«Τα αιτήματα αυτά δόθηκαν εγκαίρως στο υπουργείο Παιδείας ποσοτικοποιημένα για το ΕΜΠ ως απαραίτητες προϋποθέσεις για τη δυνατότητα αξιοπρεπούς υποδοχής του πλήθους των εφετινών εισαγομένων. Η ικανοποίηση των προϋποθέσεων αυτών θα μπορούσε να αποτελέσει μια άμεση «πυροσβεστική» διέξοδο στο παρόν αδιέξοδο που δημιουργήθηκε» σημειώνει ο κ. Γκόλιας.
«Τα παραπάνω πάντως καθιστούν επίκαιρο το πάγιο πρόβλημα προσδιορισμού του αριθμού των εισαγομένων σε κάθε Σχολή. Είναι προφανές ότι δεν είναι δυνατόν να προκύπτει με… εποχικά πολιτικά κριτήρια αλλά με συγκεκριμένο αλγόριθμο, που θα συμφωνηθεί μεταξύ της Πολιτείας και του κάθε Ιδρύματος και θα καθορίζει ετησίως τον συνολικό αριθμό εισαγομένων με βάση την υπάρχουσα υλικοτεχνική υποδομή, το διατιθέμενο έμψυχο υλικό και βέβαια την εξασφαλιζόμενη ετήσια δημόσια χρηματοδότηση. Αυτή φαίνεται να είναι η μόνη διέξοδος στο διαχρονικό αδιέξοδο του συνεχώς αυξανόμενου αριθμού εισαγομένων» επισημαίνει ο πρύτανης του ΕΜΠ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
