Αγαπούν τη μουσική, αγαπούν και τον πλανήτη

«Φανταστείτε μια ζωή χωρίς ενέργεια. Μπορείτε; Στη συνέχεια, θα συνειδητοποιήσετε ότι η ενέργεια είναι το κλειδί για τις ανάγκες των σύγχρονων κοινωνιών. Πώς θα καταφέρουμε να ανταποκριθούμε στις αυξανόμενες απαιτήσεις μας για ενέργεια, ποιες πηγές θα αποδειχθούν πιο βιώσιμες;». Επείγοντα ερωτήματα που ζητούν άμεσες απαντήσεις.

Μαθητές από 31 χώρες της Ευρώπης –και όχι μόνο –κλήθηκαν να δώσουν απαντήσεις σε αυτά τα επείγοντα ερωτήματα για το μέλλον του πλανήτη, την καθημερινότητα και την υγεία μας στο πλαίσιο του Energy Future Competition. Ανάμεσά τους και δώδεκα έλληνες μαθητές από το Μουσικό Σχολείο Μυτιλήνης, οι οποίοι αναδείχθηκαν νικητές του διαγωνισμού κερδίζοντας έπαθλο 1.000 ευρώ μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος InGenious.

Επτά κορίτσια και πέντε αγόρια, μαθητές της Α’ και της Β’ Λυκείου, άφησαν για λίγο την αρμονία, τις παρτιτούρες και τα μουσικά τους όργανα για να ασχοληθούν με ζητήματα οικολογίας και ενεργειακού μείγματος. Ενορχηστρωτής αυτού του εγχειρήματος είναι ο καθηγητής Φυσικής Γεώργιος Ρούγγος, που προσπαθεί να μυήσει τους μαθητές του σε ζητήματα επιστήμης, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών. Στους τομείς δηλαδή που αποτελούν τον κρίσιμο διεθνώς τομέα STEM, ακρωνύμιο των παραπάνω λέξεων, που θεωρείται πως θα αποτελέσει βασικό μοχλό ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Απαραίτητη η εκπαίδευση STEM για τους νέους Ευρωπαίους

Σήμερα, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της Γηραιάς Ηπείρου είναι η γενική μείωση του εργατικού δυναμικού, με την έλλειψη να γίνεται εντονότερη σε τομείς αιχμής της οικονομίας, όπως οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Ενώ η ζήτηση για επαγγελματίες νέων τεχνολογιών αυξάνεται κατά περίπου 3% ανά έτος, ο αριθμός των αποφοίτων Πληροφορικής, καθώς και πεδίων όπως τα Μαθηματικά, η Φυσική, η Τεχνολογία, μειώνεται. Στην ΕΕ δημιουργούνται περίπου 120.000 νέες θέσεις εργασίας κάθε χρόνο στα εν λόγω αντικείμενα, όμως οι προβλέψεις δείχνουν έλλειψη ως και 500.000 επαγγελματιών στον τομέα των νέων τεχνολογιών ως το 2015.

Με στόχο να καλύψει αυτό το χάσμα, ενισχύοντας το ενδιαφέρον των νέων Ευρωπαίων για την επιστημονική εκπαίδευση και τις ψηφιακές δεξιότητες, το European Schoolnet σε συνεργασία με το European Roundtable of Industrialists (ERT) δημιούργησαν το InGenious, με χρηματοδότηση 8 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για περίοδο τριών ετών. Στην καρδιά του προγράμματος βρίσκεται η συνεχής εκπαίδευση των ίδιων των εκπαιδευτικών, οι οποίοι θα καλλιεργήσουν το έδαφος και θα εξάψουν το ενδιαφέρον των μαθητών για την επιστήμη, την τεχνολογία, τη μηχανική και τα μαθηματικά.

Από τους «σκουπιδότοπους» του Ειρηνικού στις ΑΠΕ

Ως μέλος αυτής της προσπάθειας, ο δραστήριος καθηγητής από τη Μυτιλήνη –έχει λάβει επιτυχημένα μέρος με τους μαθητές του και σε άλλους διαγωνισμούς –βρίσκει ενδιαφέρουσες αφορμές για να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές γύρω από αυτά τα ζητήματα. Ηταν ο τεράστιος σκουπιδότοπος του Ειρηνικού Ωκεανού που αυτή τη φορά άνοιξε τον δρόμο για τη συμμετοχή των 12 μαθητών στο Energy Future Competition. «Αυτό που τράβηξε την προσοχή των παιδιών ήταν η περίπτωση της μεγάλης «χωματερής», στο μέγεθος του Τέξας, που πνίγει στα σκουπίδια τη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα. Αρχικά τα παιδιά έψαξαν για τα σκουπίδια στην πόλη της Μυτιλήνης, πόσα από αυτά καταλήγουν στη θάλασσα» εξηγεί ο κ. Ρούγγος μιλώντας στο «Βήμα».

Βλέποντας το μεγάλο ενδιαφέρον των μαθητών του, πρότεινε σε όσους ήθελαν να λάβουν μέρος στον διαγωνισμό του InGenious, που στόχο είχε να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές σχετικά με το ενεργειακό μέλλον του πλανήτη. Οκτώ βίντεο εισήγαγαν τους συμμετέχοντες σε ένα εύρος θεμάτων από τις παραδοσιακές πηγές ενέργειας ως τις νέες πηγές και την επιλογή του κατάλληλου ενεργειακού μείγματος, παρουσιάζοντας τις προκλήσεις και τις βασικές τεχνολογικές καινοτομίες σε κάθε τομέα.

Αναζητώντας το κατάλληλο ενεργειακό μείγμα

«Ως το 2030 ο πληθυσμός του πλανήτη θα έχει αυξηθεί από 7 σε 8,3 δισεκατομμύρια. Αυτή η πληθυσμιακή έκρηξη θα προκαλέσει αύξηση στην κατανάλωση ενέργειας. Συγχρόνως εκατομμύρια άνθρωποι στον αναπτυσσόμενο κόσμο ξεφεύγουν από τη φτώχεια, μια εξέλιξη θετική, η οποία όμως προσθέτει μεγαλύτερες πιέσεις στα ενεργειακά αποθέματα. Περισσότερες συσκευές και αυτοκίνητα αυξάνουν τις ενεργειακές απαιτήσεις και συνακόλουθα το κόστος, αλλά και τη μόλυνση του περιβάλλοντος» αναφέρει το εισαγωγικό βίντεο. «Οπότε χρειαζόμαστε λύσεις για να κάνουμε την ενέργεια προσιτή, διαθέσιμη, βιώσιμη […] και όσο γίνεται πιο πράσινη» καταλήγει.

Γνωρίζετε ότι η αιολική ενέργεια μπορεί, θεωρητικά, να καλύψει σαράντα φορές τις παγκόσμιες ανάγκες; Επίσης, τα κοιτάσματα φυσικού αερίου μπορούν να εφοδιάσουν τον κόσμο για 250 χρόνια ακόμη. Αν καλύπταμε με ηλιακά πάνελ μια έρημο στο μέγεθος της Λευκορωσίας, θα μπορούσαμε να παράγουμε περισσότερη ενέργεια από όση χρειάζεται για να καλύψουμε τις ανάγκες μας σε ηλεκτρισμό.

Η Νορβηγία καλύπτει συνολικά τις ανάγκες της σε ηλεκτρισμό από υδροηλεκτρικά εργοστάσια, ενώ οι λάμπες, το τραμ και οι υπόγειες διαβάσεις στο Αμστερνταμ ηλεκτροδοτούνται από ενέργεια που παράγεται από τα απορρίμματα των νοικοκυριών. Βιοκαύσιμα, ορυκτά καύσιμα, παλιρροϊκή και πυρηνική ενέργεια, «μπλε ενέργεια» μπήκαν επίσης στον φακό του διαγωνισμού. Αφού έμαθαν αυτά και πολλά ακόμη, οι μαθητές του Μουσικού Σχολείου Μυτιλήνης απάντησαν σωστά και γρήγορα στις ερωτήσεις του διαγωνισμού.

«Οταν ήρθαν τα αποτελέσματα, έγινε στο σχολείο ένας μικρός σεισμός. Τα παιδιά δεν το περίμεναν ότι θα ήταν οι νικητές, ξέσπασε ενθουσιασμός» περιγράφει ο κ. Ρούγγος μιλώντας στο «Βήμα». Το έπαθλο, το οποίο δίνει η συνεργάτιδα εταιρεία του προγράμματος, η Shell, ανέρχεται σε 1.000 ευρώ και πρόκειται να διατεθεί προκειμένου η νικήτρια ομάδα να επισκεφθεί ένα Μουσείο Φυσικών Επιστημών. «Είμαστε σε αναζήτηση προορισμού προκειμένου να «εξαργυρώσουμε» το βραβείο των παιδιών. Πολλές προτάσεις πέφτουν στο τραπέζι, καθώς τα παιδιά εκτός από την Ελλάδα, έχουν στο πίσω μέρος τους μυαλού τους το εξωτερικό, όμως τα οικονομικά μάς περιορίζουν» λέει ο καθηγητής.