Βαδίζοντας στα μονοπάτια της Ανδρου

«Για να γνωρίσεις και να αγαπήσεις την Ανδρο πρέπει να την περπατήσεις» λέει η Αριάνα Μασέλου, καθώς με οδηγεί σε ένα από τα μονοπάτια του νησιού, αυτό που οδηγεί από το χωριό Απροβάτου στον Πιτροφό και καταλήγει στις Στραπουριές. Πρόκειται για ένα από τα πιο παλιά μονοπάτια της Ανδρου, που συνέδεε το λιμάνι του Γαυρίου με τη Χώρα και το οποίο ήταν σε συνεχή χρήση ως τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Μεγάλο τμήμα του έχει καταστραφεί από τον δρόμο που ανοίχθηκε ακριβώς επάνω του και από πρόσφατες επεμβάσεις ιδιωτών που μετέτρεψαν ένα μέρος του σε χωματόδρομο προκειμένου να έχουν πρόσβαση στα νερά ενός χειμάρρου που διασχίζει. Ομως το κομμάτι που έχει σωθεί είναι σε καλή κατάσταση και δίνει την ευκαιρία να θαυμάσουμε τη μαεστρία με την οποία είναι φτιαγμένο το μονοπάτι από τους παλιούς μαστόρους της πέτρας.

85 χιλιόμετρα μονοπατιών

Η Αριάνα από το Trekking Andros οδηγεί όσους ενδιαφέρονται να κάνουν πεζοπορία στο νησί και όπως μου εξηγεί πρόκειται για μια δραστηριότητα στην οποία επιδίδονται τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι επισκέπτες, Ελληνες και τουρίστες.

Η Ανδρος προσφέρει στους εραστές της πεζοπορίας στη φύση τη δυνατότητα να περιηγηθούν στα παλιά μονοπάτια που κάποτε αποτελούσαν ένα μοναδικό οδικό δίκτυο, ενώνοντας τα χωριά και τους οικισμούς μεταξύ τους. Για πολλά χρόνια ήταν οι βασικές αρτηρίες του νησιού, πάνω στις οποίες οι κάτοικοι μετακινούνταν και μετέφεραν τα προϊόντα τους.

Το σηματοδοτημένο δίκτυο του νησιού περιλαμβάνει αρκετές διαδρομές λιθόστρωτων δρόμων και μονοπατιών, συνολικού μήκους 85 χιλιόμετρων και προσφέρει τη δυνατότητα να δει κανείς από κοντά παλιούς νερόμυλους, εγκαταλειμμένα βιομηχανικά κτίρια όπως το εργοστάσιο του Εμπειρίκου, παλιά αρχοντικά παραδομένα στη φθορά του χρόνου, όπως ο πύργος του Μπίστη, εκκλησάκια και εντυπωσιακά μοναστήρια, όπως αυτό της Παναχράντου, το οποίο δεσπόζει στην κοιλάδα της Μεσαριάς και φημίζεται για τη φιλοξενία του. Ενα στοιχείο που διαφοροποιεί την Ανδρο από τις υπόλοιπες Κυκλάδες είναι τα βουνά της, που καλύπτονται από πυκνή βλάστηση: πουρνάρια, πλατάνια, ευκάλυπτοι, βελανιδιές, καρυδιές, αλλά και ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, αμπέλια και καλλιέργειες.

Οπως επίσης και τα τρεχούμενα νερά που αναβλύζουν από αναρίθμητες πηγές και σχηματίζουν χειμάρρους, μικρούς καταρράκτες και ποτάμια, που καταλήγουν σε πανέμορφες παραλίες.

Πλούσια βλάστηση και μικροί καταρράκτες

Καθώς το μονοπάτι ανηφορίζει το τοπίο αλλάζει, γίνεται πιο σκληρό και η βλάστηση μοιάζει σμιλεμένη σε μάρμαρο από τον Βοριά που φυσάει ανεμπόδιστα εδώ πάνω. Στα δεξιά η πλαγιά κατεβαίνει απότομα και προσφέρει μια υπέροχη θέα προς την ακρόπολη της αρχαίας πόλης της Ανδρου, που ήκμασε από τους αρχαϊκούς ως τους πρώτους βυζαντινούς χρόνους. Η πλαγιά καταλήγει σε μια όμορφη παραλία, στη δεξιά πλευρά της οποίας διακρίνεται το μισοβυθισμένο λιμάνι της αρχαίας πόλης.

Είναι Ιούλιος και παντού στο μονοπάτι μπορείς να μυρίσεις και να μαζέψεις ρίγανη, θυμάρι και υπέροχο θρούμπι. Ο καθαρός αέρας και το βοριαδάκι με γεμίζουν ευεξία και παρά το γεγονός ότι πεζοπορώ εδώ και ώρα δεν αισθάνομαι την παραμικρή κούραση. Σε λίγο φτάνουμε στη Μαύρη Γούρνα όπου άφθονα νερά ρέουν από το όρος Πέταλο για να τροφοδοτήσουν λίγο πιο κάτω τους μικρούς καταρράκτες και να ποτίσουν κατόπιν την κοιλάδα της Παλαιόπολης.

Σε ορισμένα του σημεία το μονοπάτι έχει μετατραπεί σε χωματόδρομο, αλλά στο μεγαλύτερο μέρος του είναι σε καλή κατάσταση, φαρδύ και λιθόστρωτο. Στην είσοδο του Πιτροφού σταματάμε για να ξεδιψάσουμε στα νερά που τρέχουν από τις δύο κρήνες, που μας υποδέχονται σε μικρή απόσταση η μία από την άλλη. Εδώ μπορούμε να συνεχίσουμε ως τις Στραπουργές, αλλά εμείς επιλέγουμε να κατεβούμε στον Κάτω Πιτροφό και να φάμε ένα γλυκό του κουταλιού στον κήπο «Του Ζοζέφ».

Τον περασμένο Νοέμβριο που είχα βρεθεί ξανά στο νησί είχα περπατήσει το μονοπάτι που οδηγεί από την παραλία Γιάλια στα Απίκια και στον καταρράκτη της Πιθάρας. Ηταν η εποχή που όλη η εξοχή της Ανδρου ήταν σκεπασμένη με ροζ κυκλάμινα, που φύτρωναν παντού, ακόμη και στις σχισμές των βράχων.