Η αφίσα του 30ου Πανελλήνιου Ανταμώματος Βλάχων

Για 30ή συνεχή χρονιά ο βλαχόφωνος ελληνισμός πραγματοποιεί το καθιερωμένο πλέον αντάμωμά του. Πρόκειται για έναν θεσμό που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980 ως πρωτοβουλία των αστικοποιηµένων βλαχικών συλλογικοτήτων. Από τότε μέχρι σήμερα οι εκδηλώσεις διοργανώνονται από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων (ΠΟΠΣΒ) σε διαφορετικά κάθε φορά μέρη έπειτα από σχετικό αίτημα συλλόγου-μέλους.

«Αρχικώς μετείχαν στην πρωτοβουλία μόλις δέκα σύλλογοι, όσοι και τα ιδρυτικά μέλη της ΠΟΠΣΒ, εκπροσωπώντας διαφορετικές τοπικές βλαχικές ομάδες. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 οι σύλλογοι-μέλη είχαν υπερτριπλασιαστεί και σήμερα η ΠΟΠΣΒ, που εκπροσωπεί το σύνολο των τοπικών βλαχικών πολιτιστικών συλλογικοτήτων στην Ελλάδα, αριθμεί πάνω από 110 συλλόγους-μέλη ενώ αρκετοί σύλλογοι είναι υποψήφια μέλη» αναφέρει στο «Βήμα» ο κ. Μιχάλης Μαγειρίας, πρόεδρος της Ομοσπονδίας.
Το 30ό Πανελλήνιο Αντάμωμα Βλάχων ξεκινά την Παρασκευή 27 Ιουνίου στο Μέτσοβο και θα ολοκληρωθεί την Κυριακή 29 Ιουνίου στη Μηλιά Μετσόβου. Εκτός βέβαια από τις μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις του «μεγάλου χορού» του «κόρλου μάρι» και τις παρουσιάσεις των χορευτικών συγκροτημάτων της Ομοσπονδίας το πρόγραμμα περιλαμβάνει σχετική ημερίδα το Σάββατο 28 Ιουνίου.
Επίσης, εκδήλωση για τα παιδιά με θέμα «Ζωγραφίζοντας το Αντάμωμα των Βλάχων» από τις 14.00 έως τις 16.00, ενώ στις 14.30 θα διεξαχθεί ο ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ της ομάδας της ΠΟΠΣΒ και της Μηλιάς Μετσόβου (ΑΟ Αμέρου) στο δημοτικό στάδιο Μετσόβου. Αναλυτικά το πρόγραμμα των εκδηλώσεων μπορείτε να το βρείτε στο http://www.vlahoi.net/events/30o-panellinio-antamoma-vlahon.html. Επίσης για πρώτη φορά το αντάμωμα θα μεταδίδεται ζωντανά στο Διαδίκτυο με livestreaming στη διεύθυνση: http://new.livestream.com/accounts/2680594/events/2185062.
Μια μεγάλη γιορτή για τους Βλάχους


Το Αντάμωμα είναι η μεγαλύτερη γιορτή του βλαχόφωνου Ελληνισμού. «Στόχος του ανταμώματος δεν είναι ο υπεραπλουστευτικός φολκλορικός εμβαπτισμός σε αόριστες μνήμες του παρελθόντος, γι’ αυτό και δεν έχει μόνο αναπαραστατικό χαρακτήρα. Το πρόγραμμα του τριημέρου με τις κύριες και παράλληλες εκδηλώσεις έχει φτιαχτεί έτσι ώστε το αντάμωμα να λειτουργεί παραγωγικά και δημιουργικά, καθώς καθιστά αντιληπτό ότι οι παραδόσεις δεν είναι κάτι στατικό. Γίνεται έτσι κατανοητό μέσα από τη βιωματική εμπειρία του ανταμώματος ότι στο πλαίσιο της παράδοσης, ζωντανό και λειτουργικό κρατιέται από µόνο του ό,τι έχει περιεχόµενο και νοηµατοδοτεί το ατομικό και συλλογικό σήµερα και αύριο» εξηγεί ο κ. Μαγειρίας.
Μάλιστα υπολογίζεται ότι τις τριήμερες αυτές εκδηλώσεις επισκέπτονται κατά μέσο όρο πάνω από δώδεκα χιλιάδες άνθρωποι, βλαχικής και μη καταγωγής. Οπως επισημαίνει στο «Βήμα» ο κ. Μαγειρίας, «δίνεται έτσι σε όλους τους επισκέπτες η ευκαιρία να διαπιστώσουν από μόνοι τους την πλούσια πολιτιστική παράδοση των Βλάχων».
Επίσης προσφέρεται η ευκαιρία και η δυνατότητα γνωριμίας μεταξύ των διαφορετικών τοπικών ομάδων των ελλήνων Βλάχων, αλλά και των επιμέρους παραδόσεών τους όπως αυτές αποτυπώνονται στη μουσική, στους χορούς, στις ενδυμασίες, αλλά και στα προφορικά ιδιώματά τους.
«Συμμετέχουν πολιτιστικές συλλογικότητες πολυτοπικού και πολυμορφικού χαρακτήρα. Κατά τη διάρκειά του επιβεβαιώνονται τα κοινά, αλλά και τα διαφοροποιητικά χαρακτηριστικά που τις διατρέχουν. Τα πρώτα αναφέρονται στον διαχρονικό βλαχικό κώδικα αξιών όπως η οικογένεια και η φιλία ως ισχυροί δεσμοί, ο αλληλοσεβασμός, η αίσθηση της τάξης, της ιεράρχησης, η αρμονική σύνδεση με το περιβάλλον και η αντίστοιχη διαχείρισή του, δηλαδή η οικολογία. Τα δεύτερα αναφέρονται στις ισχυρές τοπικές παραδόσεις και στα διαφορετικά ιδιώματα, συνοψιζόμενα στον διαφορετικό αυτοπροσδιορισμό της καθεμιάς ομάδας» εξηγεί ο κ. Μαγειρίας. «Τα προηγούμενα στοιχεία ενθαρρύνουν τη νεολαία μας, η οποία συμµετέχει δυναµικά στις εκδηλώσεις της Οµοσπονδίας, όπως και σε αυτές των τοπικών συλλόγων και κοινοτήτων, ώστε να δρα πολυτοπικά, πολυεπίπεδα και ευέλικτα» συμπληρώνει.
Λίγα λόγια για τους Βλάχους


Οι Βλάχοι της Ελλάδας είναι γνωστοί με αυτή την ονομασία από τον 10ο αιώνα και αναφέρονται τότε στη Θεσσαλία και στη Δυτική Μακεδονία. «Πρόκειται για τους αναφερόμενους προηγουμένως περιφραστικά, από την περίοδο του αυτοκράτορα Ιουστινιανού, ως «Ρωμαίους της πατρώας φωνής», δηλαδή λατινόφωνους Ρωμαίους. Η λατινογενής προφορική γλώσσα είναι το κύριο διαφοροποιητικό στοιχείο των Βλάχων από τους κατά περίπτωση όμορούς τους πληθυσμούς. Τα βλαχικά είναι κληρονοµιά της υπερχιλιετούς λατινόφωνης Ρωµιοσύνης. Είναι µια άλλη, λατινογενής, προφορική, αλλά όχι ξένη γλώσσα στην πατρίδα µας» αναφέρει ο κ. Μαγειρίας.
«Ιδιαίτερη άνθηση γνώρισαν οι γνωστοί μας σήμερα ορεινοί βλαχικοί οικισμοί της Πίνδου, που συγκροτήθηκαν σε σημαντικά περάσματα του οδικού δικτύου της περιοχής κατά την πρώιμη Τουρκοκρατία, αφού εξασφάλισαν προνομιακό καθεστώς, μιας και τα σημαντικά κεφάλαια που τους απέφερε η φύλαξη των διόδων, ο έλεγχος και η συντήρηση του οδικού δικτύου για λογαριασμό της Υψηλής Πύλης στον χώρο τους, ευνόησαν την επένδυσή τους σε εμπορευματικές δραστηριότητες αρχικά σε περιφερειακό και στη συνέχεια σε διακρατικό επίπεδο. Ετσι δημιουργήθηκαν εκτεταμένα οικογενειακά και τοπικά δίκτυα στην αλλοδαπή» επισημαίνει ο κ. Μαγειρίας.
Η δραστηριότητα τους αυτή ευνόησε την ίδρυση ελληνοσχολείων και σε συνάρτηση με τα δίκτυα των εμπόρων των παροικιών της Διασποράς τη διάχυση των ιδεών και μηνυμάτων του Διαφωτισμού στις τοπικές βλαχικές κοινότητες. «Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν η σημαντική και πολύπλευρη συμβολή τους στον Νεοελληνικό Διαφωτισμό, στην προετοιμασία και χρηματοδότηση της Επανάστασης αλλά και στη συγκρότηση του νεοελληνικού έθνους-κράτους» καταλήγει ο κ. Μαγειρίας.
Εκτός από το Αντάµωµα η ΠΟΠΣΒ διοργανώνει και το ετήσιο διεπιστηµονικό «Συµπόσιο Ιστορίας, Λαογραφίας, παραδοσιακής Μουσικής και Χορού» σε συνεργασία με το αντίστοιχο της περιοχής πανεπιστημιακό ίδρυμα. Διοργανώνει επίσης περιβαλλοντικές εκδηλώσεις γνωριμίας με τα βουνά μας, εκδόσεις, εκθέσεις και εκδηλώσεις σχετικές µε τους Βλάχους σε συνεργασία µε φορείς κρατικούς και ιδιωτικούς.

HeliosPlus