Τη δεκαετία του 1940, ο αμερικανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Χάινλαιν Ρόμπερτ περιέγραφε στο βιβλίο του «Οι δρόμοι πρέπει να κυλήσουν» ένα φουτουριστικό σύστημα αυτοκινητόδρομων, στο οποίο οι μετακινήσεις γίνονταν από ένα σύστημα κυλιόμενων διαδρόμων και με ταχύτητα 100 μιλίων την ώρα, υποκαθιστώντας τα αυτοκίνητα.
Το σύστημα, όμως, ελεγχόταν από μία ομοσπονδία τεχνιτών (μία παραπομπή στα αμερικανικά συνδικάτα των φορτηγών της εποχής), η οποία κατά τύχη την ημέρα που κάποιος ξένος αξιωματούχος επισκέφθηκε τους δρόμους, αυτοί προχώρησαν σε σκληρή απεργία και το σύστημα κατέρρευσε και καταστράφηκε.
Το συμπέρασμα του συγγραφέα, σύμφωνα με τη διήγηση που έκανε τη Δευτέρα 5 Μαΐου στην Αθήνα ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υποδομών κ. Νίκος Σταθόπουλος, είναι ότι όσο πιο προηγμένη είναι μία τεχνολογία τόσο μεγαλύτερη είναι και η ανάγκη της ανθρώπινης επαγρύπνησης.
Τα έξι αυτά ειδικά λεωφορεία αναμένεται να εμφανιστούν στην πόλη των Τρικάλων στις αρχές του 2015 και θα είναι χωρητικότητας 4, 12 ή 15 επιβατών, θα κινούνται στον δρόμο αυτοματοποιημένα και με ταχύτητες ως 20 χλμ./ώρα.
Η διαδρομή θα ξεκινάει από την οδό Βουλής, θα συνεχίζει την Καραϊσκάκη, θα φθάνει στην οδό Πλουτάρχου, ενώ στην επιστροφή θα στρίβει για τη λεωφόρο Ερμού περνώντας μπροστά από την κεντρική πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου και ύστερα από μία ακόμη παράκαμψη θα επιστρέφει στην αφετηρία.
Ωστόσο, τα πρώτα μη επανδρωμένα μέσα μαζικής μεταφοράς θα κυκλοφορήσουν στα Τρίκαλα μόλις ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες νομικές ρυθμίσεις από το υπουργείο Υποδομών, καθώς το υφιστάμενο πλαίσιο απαγορεύει την κυκλοφορία οχήματος χωρίς οδηγό.
Πρόκειται για πρωτοβουλία που «ζυμώνεται» στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος CityMobil2, το οποίο τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Προεδρίας και επικεντρώνεται στην προώθηση των απαιτούμενων ρυθμίσεων που θα επιτρέψουν την μελλοντική κυκλοφορία αυτοματοποιημένων οχημάτων στους δρόμους της Ευρώπης.
Στην πανευρωπαϊκή συνάντηση στελεχών των υπουργείων Μεταφορών της ΕΕ, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 5 Μαΐου και διοργανώθηκε από το υπουργείο Υποδομών, την Περιφέρεια Θεσσαλίας, τον Δήμο Τρικκαίων και το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ-ICCS), διερευνήθηκαν οι νομικές δυνατότητες για την κυκλοφορία αυτοματοποιημένων οχημάτων μέσων μαζικής μεταφοράς χωρίς οδηγό σε αστικό περιβάλλον.
«Είμαι ιδιαίτερα υπερήφανος για αυτήν την επιτυχία μιας περιφερειακής πόλης της Ελλάδας. Θα είναι η πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο που ένα τέτοιο σύστημα θα τεθεί σε κυκλοφορία σε καθαρά αστικό περιβάλλον σε συνθήκες πραγματικής κυκλοφορίας» δήλωσε ο υφυπουργός Υποδομών κ. Μιχάλης Παπαδόπουλος.
Η ανάπτυξη των συστημάτων και των εφαρμογών ευφυών μεταφορών μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην προώθηση της οδικής ασφάλειας που είναι και το θέμα του Άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Μεταφορών της ΕΕ σε λίγες μέρες στο Ζάππειο και αποτελεί καίριο μοχλό ανάπτυξης, δημιουργίας θέσεων εργασίας και εξοικονόμησης χρόνου, καυσίμων και οικονομικών πόρων, τόνισε.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Υποδομών, το έργο επικεντρώνεται σε αυτοματοποιημένα συστήματα μαζικής μεταφοράς, κάτι που διαφοροποιείται αισθητά από τα αυτοματοποιημένα επιβατικά αυτοκίνητα ΙΧ.
«Τέτοια συστήματα μεταφοράς, μπορούν να εξυπηρετήσουν ιστορικά κέντρα πόλεων, τα οποία μπορούν να αποσυμφορήσουν, να συνδυαστούν με υπάρχουσες δομές μεταφορών για να εξυπηρετήσουν καλύτερα τις μεταφορές γενικότερα, υπό το πρίσμα πάντα της οδικής ασφάλειας, το οποίο αποτελεί προτεραιότητα και μέριμνά μας» σημείωσε.
Όπως πρόσθεσε, η συγκεκριμένη τεχνολογία είναι πλέον ώριμη και έχει αποδείξει την εύρυθμη λειτουργία σε επίπεδο τεχνικών δοκιμών. Ωστόσο, προκειμένου να κυκλοφορήσουν τέτοια οχήματα, απαιτείται η προώθηση κατάλληλης κοινοτικής οδηγίας ή άλλων νομικών και κανονιστικών μέτρων από κοινού, δεδομένου ότι η μέχρι σήμερα φιλοσοφία της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων στηρίζεται στον οδηγό.
Πρόθεση του υπουργείου είναι, μετά την ολοκλήρωση του πιλοτικού πρότζεκτ στα Τρίκαλα, να επιχειρηθεί η δοκιμή αυτοματοποιημένου οχήματος και στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του μη κερδοσκοπικού οργανισμού ITS Hellas και Ερευνητή Α’ του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) κ.Άγγελο Αμδίτη,στο ειδικά αυτά οχήματα θα «φορεθούν» αισθητήρες, κάμερες κτλ. που θα «μιλούν» με τις υποδομές της πόλης των Τρικάλων.
Αντίστοιχα, σε δημόσιες υποδομές, όπως π.χ. τα φανάρια, θα εγκατασταθούν συστήματα επικοινωνιών που θα στέλνουν δεδομένα στους αισθητήρες των οχημάτων. Πρόκειται για σύστημα που μοιάζει με αυτοματοποιημένο μετρό ή τραμ, χωρίς όμως να υπάρχει η σταθερή τροχιά. Ο έλεγχος θα γίνεται από ειδικά επανδρωμένο κέντρο ελέγχου κυκλοφορίας.