Συναγερμός έχει σημάνει στις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές της χώρας αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης μετά τα θετικά κρούσματα Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ) σε δύο ζώα τα οποία βρέθηκαν νεκρά σε εκτροφή στην περιοχή της Λοκρίδας.
Τα κρούσματα αυτά παρουσιάστηκαν περίπου δύο μήνες μετά τον εντοπισμό αγελάδας στη Γερμανία στην οποία διαγνώστηκε μια σπάνια μορφή της νόσου. Γι’ αυτό άλλωστε δείγματα από τα δύο νεκρά ζώα της Φθιώτιδας θα σταλούν στο αρμόδιο ευρωπαϊκό εργαστήριο αναφοράς για τη ΣΕΒ προκειμένου να διερευνηθεί αν πρόκειται για την άτυπη μορφή. Δύο χρόνια νωρίτερα, το πρώτο τρίμηνο του 2012, είχαν εμφανιστεί κρούσματα της ασθένειας στις ΗΠΑ.
Παράλληλα οι αρμόδιες κτηνιατρικές υπηρεσίες, κατόπιν εντολών της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έλαβαν δείγματα και ζωοτροφών προκειμένου να διερευνηθεί η προέλευση της νόσου. Τα δύο ζώα, όπως και άλλα 87 από τα 240 της εκτροφής, είχαν εισαχθεί από την Ολλανδία και ακόμη δεν μπορεί να διευκρινισθεί αν νοσούσαν ήδη προτού έρθουν στην Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, τα δύο ζώα, τα οποία είχαν αγοραστεί το 2008 σε ηλικία δύο ετών, είχαν έναν απόγονο που εντοπίστηκε και δεσμεύθηκε. Ωστόσο σε επιτήρηση βρίσκεται ολόκληρη η εκτροφή.
Η Ελλάδα, παρά τον σάλο που είχε προκληθεί διεθνώς τη δεκαετία του ’90 με τη νόσο των «τρελών αγελάδων», χαρακτηριζόταν «χώρα μηδενικού κινδύνου» ως το 2001, οπότε εμφανίστηκε το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα στο Κιλκίς.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν παράγοντες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, οι ελληνικές κτηνιατρικές αρχές ακολουθούν καθορισμένο πρωτόκολλο. Αυτό προβλέπει έλεγχο για ΣΕΒ σε όλα τα προς σφαγή βοοειδή άνω των 72 μηνών, καθώς και σε όσα εντοπίζονται νεκρά στις εκτροφές της χώρας, όπως συνέβη και στη Φθιώτιδα.

Η ελληνική κτηνοτροφία σε αριθμούς
Η ελληνική γαλακτοπαραγωγή και κρεατοπαραγωγή «βασίζεται» σε εισαγόμενα ζώα. Οπως τονίζει ο αντιπρόεδρος τουΣυνδέσμου ΕλληνικήςΚτηνοτροφίας(ΣΕΚ) κ. ΕλευθέριοςΓίτσας, οι ελληνικές εκτροφές αγελάδων γαλακτοπαραγωγής –στις οποίες εκτρέφονται περί τις 90.000 ζώα –ανανεώνονται σε ποσοστό τουλάχιστον 70% με εισαγωγές, ενώ μόνο για το 30% η ανανέωση γίνεται από γεννήσεις.
Από τα περίπου 180.000 βοοειδή κρεατοπαραγωγής, σύμφωνα με τον κ. Γίτσα, «70.000-80.000 ζώα έρχονται στην Ελλάδα σε κάποια ηλικία και αφού παραμείνουν το λιγότερο πέντε μήνες στη χώρα και αποτοξινωθούν καταναλώνοντας δημητριακά σφάζονται και πωλούνται ως ελληνικής εκτροφής». Τα ζώα εισάγονται από ευρωπαϊκές αλλά και τρίτες χώρες. Τα υπόλοιπα είναι ελληνικά, δηλαδή αγελάδες που γεννήθηκαν στην Ελλάδα.
Από το 1980 ως σήμερα η παραγωγή βόειου κρέατος στη χώρα έπεσε κατά περίπου 40%. Αντίστοιχα, ο βαθμός αυτάρκειας βόειου κρέατος έπεσε στο 30%, εκ του οποίου το 11% είναι ελληνικό (προέρχεται από ζώα που γεννήθηκαν στη χώρα μας) και το υπόλοιπο 20% κρέας από εισαγόμενα ζώα ελληνικής εκτροφής.
Οπως αναφέρει ο κ. Γίτσας, οι κτηνοτροφικές μονάδες της Ελλάδας πρέπει να στηριχθούν καθώς η χώρα μπορεί να γίνει εξαγωγική. «Στη γειτονιά μας –Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία κ.α. –έχουν ξεμείνει από ζώα. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που ακόμη αντέχει, ειδικά στα αιγοπρόβατα, και θα μπορούσε να διπλασιάσει το ζωικό κεφάλαιο. Ετσι θα στηρίξουμε την ελληνική φέτα και το ελληνικό γιαούρτι, προϊόντα που κάνουν θραύση διεθνώς» σημειώνει.
Ελάχιστες εγχώριες φυλές
Σήμερα τοπαραγόμενο αγελαδινό γάλα στη χώρα μας καλύπτει περίπου το 58% των αναγκών. Η σύγχρονη ελληνική επιχειρηματική γαλακτοπαραγωγός αγελαδοτροφία συγκεντρώνεται κυρίως στη Μακεδονία, στη Θράκη και στη Θεσσαλία, ενώ το υπόλοιπο των αγελαδοτροφικών μονάδων κατανέμεται στην Ηπειρο, στη Στερεά Ελλάδα, στην Πελοπόννησο και στα νησιά. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, εκτρέφονται ελάχιστες εγχώριες φυλές (κοινή Βραχυκερατική, Τήνου, Κατερίνης, Συκιάς κτλ.), γαλακτοπαραγωγικές φυλές, κυρίως της ασπρόμαυρης φυλής (Holstein Friesian), κρεοπαραγωγικές φυλές (κυρίως Λιμουζέν και Μπλοντ ντ’ Ακιτέν) και μεικτής απόδοσης (Φαιά των Αλπεων και Σίμενταλ).
Τι είναι οι σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες
Οι μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες είναι μια οικογένεια νόσων που προσβάλλουν τον άνθρωπο και τα ζώα και χαρακτηρίζονται από τον εκφυλισμό του εγκεφαλικού ιστού που αποκτά σπογγιόμορφη εμφάνιση. Σε αυτές τις νόσους περιλαμβάνονται η Creutzfeldt-Jakob (Κρόιτσφελτ-Γιάκομπ) η οποία έχει διαγνωσθεί για πρώτη φορά σε ασθενείς το 1920, η σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών η οποία μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω της κατανάλωσης κρέατος αλλά όχι γάλακτος και η τρομώδης νόσος των αιγοπροβάτων.

Πρόκειται για νευροεκφυλιστικές, θανατηφόρες παθήσεις οι οποίες οφείλονται σε μια πρωτεΐνη, το πριόν (prion). Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, από τη δεκαετία του 1990, οπότε έγινε γνωστή η επιδημία με σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών, ως τις αρχές του 2011 αναφέρθηκαν περίπου 175 περιπτώσεις ασθένειας σε ανθρώπους στη Βρετανία και άλλα 50 κρούσματα στον υπόλοιπο πλανήτη.

Δημοσιεύτηκε στο Helios Plus στις 11 Μαρτίου 2014

HeliosPlus