Αλλάζει το θεσμικό πλαίσιο και οι διαδικασίες για τη νόμιμη είσοδο και διαμονή στην Ελλάδα υπηκόων τρίτων χωρών. Το σχέδιο Κώδικα Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης, που αποτελεί ένα ενιαίο νομοθετικό κείμενο 140 άρθρων, παρουσιάζεται την ερχόμενη Πέμπτη (12.09.2013) από το ηγετικό επιτελείο του υπουργείου Εσωτερικών, με επικεφαλής τον υπουργό κ. Γιάννη Μιχελάκη και τον αναπληρωτή υπουργό κ. Λεωνίδα Γρηγοράκο.
Πέρα από το ότι κωδικοποιήθηκε η μεταναστευτική νομοθεσία -σήμερα υπάρχουν 20 νόμοι, 6 προεδρικά διατάγματα, και 42 άλλες κανονιστικές πράξεις-, αναπροσαρμόζεται η «φιλοσοφία» του θεσμικού πλαισίου. Οι διαφορετικές αντιλήψεις μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ισορροπούν ανάμεσα στην αυστηροποίηση των όρων χορήγησης ιθαγένειας, κυρίως για τους ενήλικους αλλοδαπούς, και στην απλοποίηση των διαδικασιών για τη χορήγηση αδείας επί μακρόν διαμενόντων.
Στόχος της κυβέρνησης είναι να ωθήσει τους κατόχους μακρόχρονων εθνικών αδειών διαμονής (άδειες διαμονής δεκαετούς και αόριστης διάρκειας) να τις μετατρέψουν σε Άδειες επί μακρόν διαμένοντος. Η συγκεκριμένη άδεια δίνει και τη δυνατότητα σε όσους πολίτες τρίτων χωρών το επιθυμούν, να κάνουν χρήση του δικαιώματος της κινητικότητας και να μεταβούν σε άλλα κράτη – μέλη της Ε.Ε. Παράλληλα, προβλέπεται και η μετάπτωση σε τριετές καθεστώς διαμονής, για τους κατόχους μακρόχρονων εθνικών αδειών, που δεν πληρούν τα κριτήρια μετάβασης στο καθεστώς της άδειας επί μακρόν διαμένοντος.
Στα παιδιά μεταναστών, τα οποία έχουν γεννηθεί ή έχουν μεγαλώσει στη χώρα, έχουν πάει σχολείο στην Ελλάδα, παρέχονται τα δικαιώματα του επί μακρόν διαμένοντος εντός της ελληνικής επικρατείας και μειώνεται η γραφειοκρατία ως προς την ανανέωση των αδειών τους. Με αυτό τον τρόπο, η κυβέρνηση θα προβάλλει ότι αποφεύγει να ζητούν ιθαγένεια μόνον για τα δικαιώματα που τους παρέχει η απόκτηση της.
Στις νέες ρυθμίσεις περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων:
– Αλλαγή διαδικασίας μετακλήσεων νέων αλλοδαπών, ώστε να γίνονται σε κεντρικό επίπεδο, και όχι σε επίπεδο περιφέρειας. Επιδίωξη είναι να υπάρχει συνολικός έλεγχος και οι μετακλήσεις να γίνονται σε συνάρτηση με τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς εργασίας στη χώρα.
– Διαδικασίες «fast track» εισόδου και διαμονής αλλοδαπών για την προώθηση επενδυτικών και αναπτυξιακών δραστηριοτήτων (π.χ. στρατηγικές επενδύσεις, αγορά ακινήτων).
– Δυνατότητα άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας μόνο από κατόχους αδειών διαμονής μακράς διάρκειας
– Αναπροσαρμογή των προϋποθέσεων εισόδου και διαμονής για λόγους οικογενειακής επανένωσης. Μεταξύ άλλων θα υπάρχει πρόβλεψη για ειδικούς ελέγχους ως προς τη διακρίβωση της οικογενειακής σχέσης, για κατάργηση απαιτούμενου εισοδήματος όσον αφορά στην ανανέωση των αδειών διαμονής.
Πάντως, η αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας τίθεται στην προμετωπίδα των ρυθμίσεων. Με τις αλλαγές στις διαδικασίες, μειώνονται οι κατηγορίες αδειών διαμονής και των χορηγούμενων τύπων αδειών διαμονής από 50 σε 19. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη θέση τεσσάρων αδειών που απαιτούνταν σχετικά με την εργασία (παροχής υπηρεσιών ή έργου-ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα-εξαρτημένη εργασία -άδεια για εργασία κατά τη διάρκεια σπουδών ) ενοποιούνται σε «άδεια εργασίας». Παράλληλα, καταργούνται 20 δικαιολογητικά για τις ανανεώσεις αδειών και αίρονται γραφειοκρατικά προβλήματα που σχετίζονται με τις άδειες διαμονής.