Με τη συμβολική ονομασία «Victor», «Νικηφόρος» δηλαδή, αλλά στη λατινική εκδοχή του, «βάφτισε» ο οργανισμός «Το Χαμόγελο του Παιδιού», ως συντονιστής, το διετές ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την καταπολέμηση της διακίνησης και της εμπορίας παιδιών (trafficking). «Με το συγκεκριμένο όνομα δίνουμε τόνο ελπίδας, νίκης και αισιοδοξίας ότι αν ενωθούν οι δυνάμεις των εμπλεκομένων φορέων σε όλα τα επίπεδα, μπορούν να επιτευχθούν σημαντικά αποτελέσματα στην καταπολέμηση του φαινομένου» αναφέρουν στο «Βήμα» οι άνθρωποι του Χαμόγελου.
Ξεχωριστή ευθύνη αποτελεί η υλοποίηση του προγράμματος «Παιδιά θύματα εμπορίας και διακίνησης –Οι Ευθύνες μας», αν αναλογιστεί κάποιος και το μέγεθος του προβλήματος, όπως αποτυπώνεται με αριθμούς σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο. Σύμφωνα με τη UNICEF, η διακίνηση παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο έχει ετήσιο «τζίρο» που αγγίζει τα 9,26 δισ. ευρώ (12 δισ. δολάρια). Στις βαλκανικές χώρες, όπως αναφέρει και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, διακινούνται ετησίως 200.000 γυναίκες και ανήλικα κορίτσια με απώτερο σκοπό την εκπόρνευση. Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, την τριετία 2008-2010 τα θύματα trafficking στην Ευρωπαϊκή Eνωση αυξήθηκαν σε ποσοστό 18% και μάλιστα –τραγικό γεγονός –το 15% των θυμάτων αυτών είναι παιδιά.
Η εκπόνηση του προγράμματος έχει σημαντική αξία για την Ελλάδα, καθώς αναφέρεται ως χώρα διέλευσης και προορισμού εμπορίας ανθρώπων στην ετήσια έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών. Σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η χώρα παραμένει στην ίδια κατηγορία αξιολόγησης (Tier 2) υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι αποτελεί περιορισμένη πηγή σεξουαλικής εκμετάλλευσης γυναικών και παιδιών, αλλά και προώθησης της παιδικής εργασίας.
Στην έκθεση επισημαίνεται ότι θύματα σωματεμπορίας πέφτουν γυναίκες προερχόμενες από την Αλβανία, τη Λευκορωσία, τη Βουλγαρία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Μολδαβία, τη Ρωσία, τη Ρουμανία, την Ουκρανία, τη Γεωργία, τη Νιγηρία και ορισμένες χώρες της Ασίας. Θύματα καταναγκαστικής εργασίας σε χωράφια στην επαρχία, αλλά και στον χώρο της οικοδομής στα αστικά κέντρα, έχουν πέσει κυρίως άνδρες και παιδιά με προέλευση από την Αλβανία, το Μπανγκλαντές, τη Βουλγαρία, την Ινδία, τη Μολδαβία, το Πακιστάν, τη Ρουμανία, ενώ το τελευταίο διάστημα τα θύματα καταναγκαστικής εργασίας προέρχονται από το Αφγανιστάν.
Εκτός όμως από την παράνομη εργασία σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις και στις κατασκευές, εκατοντάδες παιδιά –κυρίως Ρομά από την Αλβανία και τη Ρουμανία –βγαίνουν στον δρόμο και στα μέσα μαζικής μεταφοράς είτε ως επαίτες είτε πουλώντας μικροαντικείμενα ή διαπράττοντας μικροκλοπές σε πολυσύχναστα σημεία.
Η ελληνική κυβέρνηση, όπως αναφέρεται στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, φαίνεται να μη συμμορφώνεται με τα ελάχιστα κριτήρια για την εξάλειψη του φαινομένου που έχει θέσει ο αμερικανός νομοθέτης –η αποτροπή μετανάστευσης με σκοπό το trafficking είναι ένα από αυτά, όπως και το ποσοστό των θυμάτων σε τέτοιες περιπτώσεις που δεν ανήκουν στον ντόπιο πληθυσμό. Γίνεται λοιπόν αναφορά σε μέτρα προκειμένου να εξαλειφθούν τα φαινόμενα σωματεμπορίας με γυναίκες από τη Νιγηρία, οι οποίες μπαίνουν στη χώρα από τα ανατολικά σύνορα, είτε μέσω των νησιών του Αιγαίου είτε των ελληνοτουρκικών συνόρων στον Εβρο, και στη συνέχεια διακινούνται από τα γνωστά κυκλώματα στην ηπειρωτική χώρα.
Οι ελληνικές αρχές πάντως φαίνεται να προχώρησαν το 2012 σε περισσότερες συλλήψεις σωματεμπόρων συγκριτικά με τα προηγούμενα έτη, ενώ έκαναν σημαντικές προσπάθειες για την εκπαίδευση της Ελληνικής Αστυνομίας και του δικαστικού σώματος αναφορικά με τα ζητήματα εμπορίας ανθρώπων. Επίσης, γίνεται μνεία ότι για τη διαλεύκανση των υποθέσεων σωματεμπορίας, αλλά και για τη χορήγηση καταλύματος και φιλοξενίας των θυμάτων των υποθέσεων αυτών οι ελληνικές αρχές συνεργάστηκαν με μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Βέβαια, το «Χαμόγελο του Παιδιού» δεν στέκεται μόνο στα αριθμητικά δεδομένα αναφορικά με το φαινόμενο του trafficking, αλλά επιδιώκει και την προσωποποίηση του προβλήματος. «Στόχος είναι να αναδειχθεί το ότι η εμπορία ατόμων αφορά και τα παιδιά, τα οποία αποτελούν δυνητικά θύματα εμπορίας» δηλώνει χαρακτηριστικά στο «Βήμα». Ετσι μόνο τυχαία δεν είναι η επιλογή της ονοματοδοσίας του ευρωπαϊκού προγράμματος μιας και ως αρκτικόλεξο το VI.C.T.O.R. αντιστοιχεί στην αγγλική ονομασία του έργου «Victims of Child Trafficking –Our Responsibility».
Μέσα από το διετές πρόγραμμα «Victor» τόσο το «Χαμόγελο του Παιδιού» όσο και οι συνεργαζόμενοι φορείς (υπουργείο Δημόσιας Τάξης, υπουργείο Δικαιοσύνης, Εθνική Επιτροπή κατά της Εμπορίας και Διακίνησης Ανθρώπων της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, το Κέντρο Επιβολής του Νόμου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, SELEC, και εθνικοί και διεθνείς ΜΚΟ από χώρες των Βαλκανίων) στοχεύουν στην ανάπτυξη πιλοτικών κόμβων ενημέρωσης και παρέμβασης σε τέσσερα κράτη των Βαλκανίων, στην πραγματοποίηση εκστρατείας ευαισθητοποίησης, η οποία θα καλύψει τόσο τις χώρες προέλευσης όσο και τις χώρες προορισμού για την ενημέρωση του κοινού, και στην ενίσχυση της ανάπτυξης του «Κέντρου Νοτιοανατολικής Ευρώπης για τα εξαφανισμένα και υπό εκμετάλλευση παιδιά».

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 5 Ιουλίου 2013

HeliosPlus