Είναι οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Αυτοί που πέρυσι είχαν δουλειά και εφέτος υποδέχονται τον νέο χρόνο άνεργοι. Ενας υπάλληλος, µία καθηγήτρια και ένας οικοδόµος στη δική τους πρωτοχρονιάτικη ιστορία 2011. Σύµφωνα µε µία θεωρία ήταν η χρονιά-Αρµαγεδδών για την ελληνική κοινωνία και την ελληνική οικονοµία. Αλλοι υποστηρίζουν πως ό,τι είδαµε ήταν ο πρόλογος, τα χειρότερα έρχονται. Αυτό ελάχιστα ανακουφίζει όσους µέσα στη χρονιά που φεύγει είδαν τη δουλειά τους να χάνεται ή τα εισοδήµατά τους να µειώνονται αποφασιστικά. Λίγες ώρες πριν από την Πρωτοχρονιά του 2012, ζητήσαµε από κάποια «θύµατα της κρίσης», όπως αποκαλούνται µε τον στατιστικό όρο, να θυµηθούν την περυσινή Πρωτοχρονιά. Σε ποια θέση βρίσκονταν, τι ήλπιζαν, τι φοβόντουσταν τότε και πού βρίσκονται τώρα. Κοινός παρανοµαστής: οι χαµηλές προσδοκίες.
Ο κύριος Γιάννης Ζαχείλας, 32 ετών, πέρυσι τέτοιο καιρό εργαζόταν σε συνοικιακό κατάστηµα που έκλεισε. « ∆εν µπορώ να πω ότι είχα µεγάλες προσδοκίες ούτε πέρυσι την Πρωτοχρονιά » µας διηγείται. « Τα προβλήµατα είχαν αρχίσει ήδη έντονα. Τον µισθό και το δώρο τα έπαιρνα µε το ζόρι. Λίγους µήνες µετά το µαγαζί έκλεισ ε». Αν πέρυσι την Πρωτοχρονιά οι προσδοκίες του για το 2011 ήταν µικρές, για εφέτος µοιάζει συµβιβασµένος µε τη µοίρα του. « Κάνω µερικά µεροκάµατα µε έναν θείο µου στη λαϊκή. Οταν χρειάζεται και όταν έχει δουλειά, κάτι βγαίνει. Ισως και κάτι καλό. Αλλά το θέµα είναι ότι δεν ξέρω ποτέ πόσο διάστηµα θα χρειαστεί να βγάλω µε αυτά τα χρήµατα ». Τον ρωτάµε αν περίµενε ότι το τέλος του 2011 θα τον έβρισκε χωρίς σταθερή δουλειά. «∆εν περίµενα τίποτα» απαντάει. « Γνώριζα ότι το µαγαζί πηγαίνει για κλείσιµο. Κάθε µήνα ήµουν µε την αγωνία αν θα µπει ο µισθός και αν θα παραµείνει ανοιχτό το µαγαζί. ∆εν ήθελα να φύγω, γιατί ήµουν ο µοναδικός υπάλληλος, άλλα εν τούτοις έψαχνα από ’δώ και από ’κεί, όµως δεν υπήρχε τίποτα ».
Ο κύριος Ζαχείλας θα ήθελε µια σταθερή δουλειά, αλλά µοιάζει να έχει αποδεχτεί την ιδέα ότι οι πιθανότητες δεν είναι µε το µέρος του. « Εχω περισσότερο χρόνο για τον εαυτό µου, αλλά όχι τα µέσα για να τον αξιοποιήσω. Με κυνηγά το νοίκι, τα πάγια και για προσωπικά έξοδα ούτε λόγος. Τα χειρότερα θα ξεκινήσουν όταν σταµατήσει το επίδοµα ανεργίας ». Το εισόδηµά του σήµερα το υπολογίζει « στο 70% όσων κέρδιζα το 2010, αλλά αυτό όσο υπάρχει το επίδοµα. Οταν σταµατήσει θα είναι πολύ πιο κάτω ». Και ποια είναι τα σχέδιά του για εφέτος; « Πρέπει να βρω έναν συγκάτοικο για να µειωθεί λίγο το νοίκι και τα πάγια. Αλλιώς δεν βγαίνει µε τίποτα ».
Η κυρία ∆ήµητρα Ρούπα, 35 ετών, είναι αδιόριστη καθηγήτρια Γαλλικών. Πέρυσι τέτοια εποχή είχε δουλειά σε σχολείο, εφέτος όχι. Ακόµη χειρότερα, οι προοπτικές διορισµού έχουν ελαττωθεί πολύ και το ίδιο συµβαίνει και µε τον µισθό που θα έπαιρνε εάν διοριζόταν. « Πέρυσι την Πρωτοχρονιά δούλευα » µας λέει « ως καθηγήτρια µειωµένου ωραρίου και αργότερα ως αναπληρώτρια κανονικού ωραρίου. Ο µισθός δεν ήταν µεγάλος, αλλά υπήρχε η λογική προσδοκία του διορισµού». Πλέον η προσδοκία αυτή δεν υπάρχει ή υπάρχει µειωµένη: « Η πολιτική του υπουργείου είναι να αφήνει τα σχολεία µε κενά, ειδικά σε αυτά που θεωρεί “δευτερεύοντα”, όπως οι ξένες γλώσσες ή η διδακτική στήριξη, στη λογική της “περικοπής του κόστους”. ∆εν έχω λοιπόν πολλές αυταπάτες ». Αλλά ακόµη κι αν ερχόταν ο διορισµός ή µία θέση αναπληρώτριας, η κυρία Ρούπα δεν είναι καθόλου σίγουρη για το αν θα της εξασφάλιζε τα µέσα για να ζήσει. « Ο αναπληρωτής καθηγητής έπαιρνε έναν µισθό κοντά στα 1.200 ευρώ. Με την ένταξή µας στο ενιαίο µισθολόγιο προσεγγίζει πλέον τα 800 ευρώ. Οι αναπληρώσεις γίνονται κατά κανόνα στην επαρχία. Πρέπει να νοικιάσεις σπίτι, να ανταποκριθείς σε νέα έξοδα, εγώ έχω και ένα παιδί. Τι θα µπορούσα να κάνω από αυτά µε 800 ευρώ; Είναι σαν να µας λένε ευθέως: “Βρείτε άλλη δουλειά, δεν σας θέλουµε στην Εκπαίδευση”».
Ο κύριος Στέφανος Παπακοσµίδης , 37 ετών, είναι τεχνίτης που ειδικεύεται στις τοποθετήσεις µαρµάρων, πλακιδίων και µονωτικών υλικών κατοικίας. Ως και πέρυσι είχε ένα µεροκάµατο. Με την έλευση της χρονιάς που σε λίγο φεύγει ωστόσο έµεινε άνεργος. Ως γνωστόν η οικονοµική κρίση έχει πλήξει τον τοµέα των κατασκευών µε αποτέλεσµα να παγώσει σχεδόν όλη η οικοδοµική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Σε αυτή την κατάσταση ήρθε να προστεθεί και το γεγονός ότι έµεινε απλήρωτος από τις τελευταίες του µικροεργολαβίες. Οπως ο ίδιος τονίζει: « Η κατάσταση στον χώρο της οικοδοµής είναι τραγική. Ηρθε ο µαύρος χειµώνας για τους κλάδους µας και αναµένεται να κρατήσει για πολλά χρόνια. Η συντριπτική πλειονότητα των συναδέλφων µου τη χρονιά που µας αφήνει παραµένουν άνεργοι ».
Ο κ. Παπακοσµίδης έφτασε στα µέσα του 2011 να έχει ένα µεροκάµατο τον µήνα. Οι µηνιαίες απολαβές από την εργασία του, πριν µείνει χωρίς ούτε ένα µεροκάµατο, δεν επαρκούσαν προκειµένου να συντηρήσει τη γυναίκα και τα δύο του παιδιά. Μη έχοντας καµία προσδοκία για αναθέρµανση της οικοδοµικής δραστηριότητας εξαναγκάστηκε να κλείσει τα βιβλία του και να µπει στο ταµείο ανεργίας, καθ’ ότι το επίδοµα που του δίνεται είναι µεγαλύτερο από τον… µισθό που έβγαζε.
Παράλληλα, η σύζυγός του απασχολείται σε υπεραγορά (σουπερµάρκετ) µε ελαστική σχέση εργασίας. « Ως γνωστόν οι εργασιακές συνθήκες εκεί δεν είναι καλές » µας λέει. « Στους συγκεκριµένους τοµείς απασχόλησης µέσω της απορρύθµισης των εργασιακών σχέσεων εξασφαλίζεται µεγαλύτερη ευελιξία στον καθορισµό των µισθών έτσι ώστε η ωριαία αµοιβή της να είναι πολύ χαµηλή. Αναγκαστικά µειώσαµε τον προϋπολογισµό του νοικοκυριού αφαιρώντας ό,τι µπορούσαµε και µη καλύπτοντας σε πολλές περιπτώσεις βασικές ανάγκες των παιδιών ». Στο ερώτηµα τι περιµένει από τη νέα χρονιά, είναι όσο πιο σαφής γίνεται: « Τίποτα! Οταν τελειώσει το επίδοµα ανεργίας θα προσπαθήσω να φύγω µετανάστης».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
