«Κρατήστε την κάρτα μου, σε περίπτωση που χρειαστείτε κάτι», μας λέει ο κ. Ρίτσαρντ Βιγιαροέλ, δίνοντάς μας ένα ορθογώνιο χαρτί με τα στοιχεία «Ρίτσαρντ Βιγιαροέλ – Μεταλλωρύχος αριθμός 28», τα τηλέφωνα επικοινωνίας και μια… φωτογραφία από στιγμιότυπο της διάσωσης των 33 μεταλλωρύχων τον περασμένο Οκτώβριο. Μας δίνει την κάρτα με κάποια επισημότητα και αμέσως ξεσπά σε γέλια βλέποντας την έκπληξη στο πρόσωπό μας. «Τι να κάνουμε;» σχολιάζει, «τα μέσα ενημέρωσης δεν μας αφήνουν σε ησυχία, γι’ αυτό προσαρμοζόμαστε όπως μπορούμε».

Βρισκόμαστε στο Μουσείο της Ακρόπολης, όπου 25 από τους 33 μεταλλωρύχους της Χιλής, έχουν φτάσει ως ειδικοί προσκεκλημένοι του υπουργού Πολιτισμού, κ. Παύλου Γερουλάνου. Σε μερικές ώρες φεύγουν για την Κρήτη, όπου θα γίνει πραγματικότητα η «υπόσχεση» που τους έδωσε η ελληνική εταιρεία εξόρυξης βωξίτη «ΕΛΜΙΝ» ήδη από την εποχή που βρίσκονταν εγκλωβισμένοι στα έγκατα της γης: δωρεάν διακοπές στα ελληνικά νησιά!

Λίγο πριν γνωρίσουμε τους ανθρώπους που βρέθηκαν παγιδευμένοι επί 70 ημέρες σε βάθος 700 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της γης, αναλογιζόμασταν δεκάδες ερωτήματα. Εχουν άραγε ξεπεράσει τη φρίκη της εμπειρίας που βίωσαν; Πώς τους έχει επηρεάσει η δημοσιότητα; Θα τολμήσουν να επιστρέψουν ποτέ στα ορυχεία;

Η μέρα της γνωριμίας έφερε μαζί της δεκάδες εκπλήξεις. Αρκούν λίγα λεπτά για να καταρριφθούν όλα τα στερεότυπα που αντιστοιχούν σε «επιζήσαντες» ενός τραγικού συμβάντος. Φωνακλάδες και γεμάτοι χιούμορ, οι μεταλλωρύχοι πειράζουν τους δημοσιογράφους, τραγουδούν συνθήματα, στέλνουν μήνυμα στον ελληνικό λαό να μη χάνει ποτέ την πίστη του και διακηρύττουν την πίστη τους στον Θεό και την ανυπομονησία τους να… επιστρέψουν στα ορυχεία.

«Δεν με προσλαμβάνουν γιατί είμαι… διάσημος»
Ο κ. Φλορένθιο Αβάλος ήταν ο μεταλλωρύχος που είδε πρώτος το φως του ήλιου. Καθήκον του ήταν να «δοκιμάσει» τον «Φοίνικα», το ιδιότυπο ασανσέρ που κατασκεύασε η NASA και το Πολεμικό Ναυτικό της Χιλής, για να ανασύρουν τους εγκλωβισμένους από τα έγκατα της γης.

Στην ερώτηση αν φοβόταν, δεδομένου ότι το «πείραμα» της διάσωσης δοκιμαζόταν στην ουσία πάνω του, ο κ. Αβάλος απαντά ότι… δεν ένιωθε τίποτε. «Ημουν απόλυτα μουδιασμένος, το μόνο που σκεφτόμουν ήταν να πάνε όλα καλά ώστε να ανέβουν όλοι οι σύντροφοί μου. Συχνά κοιτάζω πίσω στις 70 εκείνες μέρες και μένω έκπληκτος από την ηρεμία μυαλού που είχαμε όλοι. Θα μπορούσαμε να είχαμε ξεσπάσει με δεκάδες τρόπους κι όμως, παραμείναμε νηφάλιοι και ενωμένοι. Το χέρι του Θεού μας καθοδήγησε», αναφέρει.

Ο φόβος δεν τον έχει επισκεφθεί ούτε σήμερα, καθώς όπως δηλώνει, έχει το ορυχείο «στο αίμα του» και ανυπομονεί να δουλέψει και πάλι ως μεταλλωρύχος. Υπάρχει όμως ένα… μικρό πρόβλημα: «Δεν με προσλαμβάνουν γιατί ανήκω στην ομάδα των 33. Φοβούνται ότι αν τύχει να συμβεί κάτι στο ορυχείο, κάποιο ατύχημα ή κάποιος τραυματισμός, το γεγονός θα λάβει τεράστια δημοσιότητα εξαιτίας της παρουσίας μου. Είναι πολύ πρόσφατα τα γεγονότα, γι’ αυτό οι εταιρείες μας αποφεύγουν. Ομως, με το πέρασμα του χρόνου είμαι σίγουρος ότι θα επιστρέψω στο ορυχείο. Αυτό το επάγγελμα το έχω στο αίμα μου», καταλήγει, προσθέτοντας ότι προς στιγμήν δουλεύει σε οικοδομικές εργασίες.

«Ελληνες μη χάνετε την πίστη σας»
Στους Ελληνες προτείνει εν μέσω κρίσης να μη χάνουν την πίστη τους – όχι στον εαυτό τους αλλά… στον διπλανό τους. «Σε δύσκολες περιόδους επικρατεί πολύς εγωισμός. Κι όμως, πρέπει να έχουμε πίστη στον συνάνθρωπο. Μέσα στο ορυχείο, αλλά και έξω στη ζωή, γνωρίζω ότι μόνος μου δεν μπορώ να σωθώ, χρειάζομαι τον άλλο. Αυτό πρέπει να το έχουν στο μυαλό τους όλοι οι λαοί, ιδίως αυτοί που δοκιμάζονται», καταλήγει ο κ. Αβάλος.

«Η νομοθεσία να γίνει πιο αυστηρή»
Σε αντίθεση με τους περιχαρείς συναδέλφους του, η συζήτηση με τον κ. Λουίς Ορσούα λαμβάνει σοβαρότερες προεκτάσεις. Ο «αρχηγός» των μεταλλωρύχων, ο άνθρωπος που ανέλαβε να εμψυχώνει και να κρατά οργανωμένη την ομάδα κατά τη διάρκεια του εγκλωβισμού, ήταν ο τελευταίος που ανασύρθηκε από τα έγκατα της γης. Ο ίδιος γνωρίζει ότι παρά το γεγονός ότι οι 33 είχαν «άγιο», υπάρχουν εκατοντάδες άλλοι μεταλλωρύχοι που τραυματίζονται ή σκοτώνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο.

«Πρέπει να αλλάξει η νομοθεσία, όχι μόνο στη Χιλή αλλά σε όλο τον κόσμο. Είναι μια σταδιακή διαδικασία, ωστόσο είναι αναγκαίο να γίνουν αλλαγές. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει ορυχείο. Ενώ ως επιχειρηματικός κλάδος αποφέρει υψηλά έσοδα, οι συνθήκες για τους εργαζομένους είναι πολύ δύσκολες, γεμάτες ασθένειες, ανατομικά προβλήματα και δεκάδες κινδύνους», αναφέρει ο κ. Ορσούα, ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα με τον 23χρονο γιο του.

Ο κ. Ορσούα θυμάται ότι καθ’ όλο το διάστημα των 70 ημερών δεν είχε την πολυτέλεια να «σπάσει». «Αυτό σημαίνει να είσαι αρχηγός. Οι άλλοι μπορούν να απογοητευτούν, να δειλιάσουν, να κάνουν πίσω. Ο αρχηγός πρέπει να τους δώσει κουράγιο». Ο ίδιος, όμως, από πού αντλούσε το κουράγιο του; «Από τον Θεό, φυσικά. Η ζωή μας προκαλεί όλους καθημερινά να αλλάξουμε, να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας, να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Η δύναμη της πίστης και της προσευχής, η υποστήριξη από τους άλλους ανθρώπους μας κάνουν να αντέχουμε, ακόμα και όταν αισθανόμαστε ότι δεν πάει άλλο».

«Τα μίντια μας κυνηγούν»
Ο κ. Ρίτσαρντ Βιγιαροέλ – ο μεταλλωρύχος που εξέδωσε μέχρι και… κάρτα με τα στοιχεία του – δεν ήταν πάντα τόσο εξοικειωμένος με τα Μέσα ενημέρωσης. «Πριν δούμε το φως του ήλιου είδαμε τα φώτα… της δημοσιότητας. Βγήκαμε ζαλισμένοι και εξουθενωμένοι από αυτή την περιπέτεια και πριν καλά καλά συνειδητοποιήσουμε τι μας συμβαίνει δημοσιογράφοι από όλο τον κόσμο μας τηλεφωνούσαν ολημερίς. Αλλαξα μάλιστα αριθμό τηλεφώνου και σε χρόνο μηδέν… τον ανακάλυψαν!» αναφέρει ο ίδιος.

Στην Ελλάδα ήρθε με τη γυναίκα του, Ντάνα, και τον πέντε μηνών γιο τους, Ρίτσαρντ Τζούνιορ, ο οποίος γεννήθηκε μόλις μερικές μέρες μετά τη διάσωση! «Ο μεγαλύτερος μου φόβος ήταν ότι δεν θα έβλεπα ποτέ τον γιο μου. Είχα απαγορεύσει στη Ντάνα να έρθει στην έρημο, πάνω από το ορυχείο. Φοβόμουν ότι η έκρυθμη κατάσταση και η αγωνία που επικρατούσε θα έβλαπταν αυτή και το μωρό. Είμαι τόσο ευτυχισμένος που κρατώ τον γιο μου στην αγκαλιά μου», σχολιάζει χωρίς να αφήνει ποτέ το μωρό από τα χέρια του.