Τους γνωρίσαμε στην Ελλάδα από τις ταινίες εποχής της δεκαετίας του 1950. Νεαρές Βρετανίδες, με ιβουάρ δαντελένια φορέματα, ζούσαν ρομαντικές ιστορίες στην εξωτική Ινδία, στο «πετράδι» του βρετανικού στέμματος. Δίπλα τους, μέλη του βρετανικού στρατού φορούσαν περίτεχνα τουρμπάνια, στολισμένα επίσης με πολύτιμους λίθους. Αυτά στο Χόλιγουντ. Διότι σιχ πλέον μπορείς να συναντήσεις πολλούς και στην Αθήνα, χωρίς να χρειαστεί να ταξιδέψεις στα βόρεια της Ινδίας, εκεί όπου βρίσκεται η κοιτίδα του σιχισμού.

Με οδηγούς την καθηγήτρια του ΑΠΘ κοινωνιολόγο κυρία Νίκη Παπαγεωργίου και το παλαιότερο μέλος της κοινότητας της Πουντζάμπ στην Αθήνα κ. Παναγιώτη Τσιέρη γνωρίσαμε τον κόσμο των περίπου 20… σιχιστών μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα, ακολουθώντας για μερικές ώρες τους (απαράβατους) όρους και κανόνες που επιβάλλει η διδασκαλία τους.

Ο ναός των σιχ, μια πρώην αποθήκη στα στενά του Ταύρου, στη σκιά δύο επιβλητικών ορθόδοξων ναών, είναι δύσκολο να εντοπιστεί από κάποιον που δεν γνωρίζει την περιοχή. Οταν φτάσαμε εκεί τσιγάρα δεν υπήρχαν στην τσάντα (το κάπνισμα απαγορεύεται αυστηρά), το κεφάλι ήταν καλυμμένο με μαντίλα, αλλά ακόμη δεν είχαμε δικαίωμα εισόδου. Επρεπε να βγάλουμε τα παπούτσια, να πλύνουμε τα πόδια, τα χέρια και το πρόσωπο, για να εισέλθουμε καθαροί. Ισως γι΄ αυτό πολλοί να συγχέουν τους σιχ με τους μουσουλμάνους. Ο κ. Τσιέρης εξηγεί ότι ιστορικά πρόκειται για δύο μεγάλους «αντιπάλους».

Ο ναός απλός, με φωτογραφίες των 10 γκουρού ιδρυτών της θρησκείας και τους κληρικούς να ψέλνουν διαρκώς ύμνους. Οι γυναίκες προσεύχονται στον ίδιο ναό. Ολοι τους κάθονται στο έδαφος. Καρέκλες και στασίδια δεν υπάρχουν. Ορισμένοι φορούν τουρμπάνια και έχουν γένια. Φέρουν σπαθιά στη μέση τους και παρακολουθούν με απόλυτη προσήλωση όσα ψάλλει ο Γκρατί, ο ιερέας. Γυναίκες, άνδρες, παιδιά, όλοι τους προέρχονται από την Πουντζάμπ. Στον κάτω όροφο μερικοί εθελοντές ετοιμάζουν το γεύμα που προσφέρει καθημερινά ο ναός στους επισκέπτες του.

Πρόκειται για το λαγκάρ, στο οποίο συμμετέχουν όλοι οι πιστοί. Τρώνε στο έδαφος. Χωρίς διακρίσεις, ανεξάρτητα από την «οικογένεια», από την κάστα από την οποία προέρχονται. Κάθε τους κίνηση, το γεύμα, η προσκύνηση, η κοινή τράπεζα απορρέουν από τη διδασκαλία των γκουρού και δεν παραβιάζονται. Οι σιχ είναι μονοθεϊστές. Πρόκειται για βασική αρχή που τους ξεχωρίζει από τους ινδουιστές.

Ο πρώτος σιχ φαντάρος στον ελληνικό Στρατό

Γεννημένος το 1953 στην Πουντζάμπ ο κ. Παναγιώτης Τσιέρης προέρχεται από μια από τις πλουσιότερες κάστες της χώρας. Εφτασε στην Ελλάδα σε ηλικία 17 χρόνων το 1970 έχοντας στόχο να εγκατασταθεί στη Γερμανία για να σπουδάσει. Αλλά ουδέν μονιμότερον του προσωρινού. Σήμερα είναι παντρεμένος με την κυρία Σοφία και πατέρας δύο παιδιών που σπουδάζουν στο πανεπιστήμιο.«Ασχολήθηκα με τα ναυτιλιακά,τις εισαγωγές υποδημάτων και το 1978 κατέθεσα τα χαρτιά μου και πήρα ελληνική υπηκοότητα.Το 1982 υπηρέτησα στον ελληνικό στρατό.Η θητεία μου ξεκίνησε από το 9ο Σύνταγμα Πεζικού. Παρουσιάστηκα στην Καλαμάτα και υπηρέτησα στον Εβρο και στην Αθήνα»λέει στο «Βήμα».«Επειδήείχα σπουδάσει Φιλολογία, έγινα έφεδρος αξιωματικός και αντί για 22 μήνες υπηρέτησα 28.Στην αρχή καμάρωνα,αλλά δεν ήξερα ότι θα υπηρετήσω 6 μήνες περισσότερο. Οταν παρουσιάστηκαν οι άλλοι φαντάροι έβλεπαν για πρώτη φορά έναν σιχ και επειδή ήμουν μελαμψός νόμιζαν ότι ήμουν Αθίγγανος. Στην Ινδία ο στρατός είναι μισθοφορικός, δεν ήξερα τις διαδικασίες και μου έκαναν καψώνια για να γελάσουμε δίνοντάς μου πότε μεγαλύτερα και πότε μικρότερα παντελόνια στολής. Τελικά έμαθα τα κατατόπια και αγόρασα καλά παντελόνια και πουκάμισα από το Μοναστηράκι».

Λεξιλόγιο και παραδόσεις

Σιχ: μαθητής. Σιχισμός: μονοθεϊστική θρησκεία. Ιδρύθηκε τον 15ο αιώνα στην Πουντζάμπ. Κηρύττει ότι ο Θεός είναι μόνον ένας, πανταχού παρών και δημιουργός του Σύμπαντος. Πρεσβεύει τη μετενσάρκωση. Αποδέχεται μόνον την καύση των νεκρών.

Γκουρού Νανάκ Dev Ji: ιδρυτής της θρησκείας. Ινδουιστής στην καταγωγή φιλόσοφος, που ταξίδεψε σε ολόκληρη την Ινδία και έφτασε ως την Περσία.

Ασκησε κριτική στις δεισιδαιμονίες και στο ιερατείο του ινδουισμού και επέκρινε τις θυσίες των ζώων. Κήρυξε ότι ο Θεός είναι μόνον ένας, σε αντίθεση με τους πολυθεϊστές ινδουιστές, και κατήργησε τις κάστες, που δεν επιτρέπουν στον λαό να έχει μεταξύ του σχέσεις.

Σινγκ: βαφτισμένος, λιοντάρι. Καούρ: βαφτισμένη, πριγκίπισσα.

Γκουρού: σεβαστός καθοδηγητής, αυτός που έχει μεγάλη γνώση.

Κάλσα: η κοινότητα που απαρτίζεται από τα βαφτισμένα μέλη.

Γκουρνταβάρα: ο ναός. Πουντζάμπ: η κοιτίδα του σιχισμού. Η αρχαία Πενταποταμία. O σιτοβολώνας της Βόρειας Ινδίας.

Απαγορεύονται: Η βρώση του κρέατος και των παραγώγων του όπως το αβγό. Η χρήση αλκοόλ, ναρκωτικών ουσιών, το κάπνισμα, η μοιχεία, οι βωμολοχίες.