Στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα πορεύονται οι περισσότεροι έλληνες ενοικιαστές όταν υπογράφουν συμβόλαια για μισθώσεις κατοικίας. Οχι μόνο αγνοούν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους αλλά συνήθως υπογράφουν καταχρηστικούς όρους χωρίς καν να τους διαβάσουν και μετά… τρέχουν και δεν φτάνουν.
Oταν η Ελίζα Καζίλη, 25 ετών, αποφάσισε να εγκαταλείψει την πατρική εστία και να νοικιάσει το δικό της σπίτι, με έκπληξη αντιλήφθηκε ότι το τυποποιημένο συμβόλαιο που πωλείται στα χαρτοπωλεία ήταν κάθε άλλο παρά «τυπική διαδικασία»! «Ανέφερε ότι εγώ θα ευθύνομαι για όλα ανεξαιρέτως τα έξοδα και τις βλάβες του ακινήτου, ότι για να φιλοξενήσω κάποιον χρειάζομαι έγγραφη άδεια του ιδιοκτήτη, ότι ο ιδιοκτήτης μπορεί να επιθεωρεί το σπίτι όποτε θέλει και άλλους όρους που ευνοούσαν μόνο τον ιδιοκτήτη. Μου φάνηκε καταχρηστικό και έτσι αποφάσισα να ενημερωθώ για τα δικαιώματά μου» σχολιάζει στο «Βήμα».
Οι περισσότεροι έλληνες ενοικιαστές υπογράφουν ελαφρά τη καρδία και εν τέλει πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης εκ μέρους των ιδιοκτητών- που κατά τεκμήριο είναι πιο υποψιασμένοι. «Ενώ όταν προετοιμάζονται για μια επαγγελματική μίσθωση οι Ελληνες χαρακτηρίζονται από μεγάλη προσοχή και επιφυλακτικότητα, όταν υπογράφουν για τη μίσθωση του σπιτιού τους δείχνουν αξιοσημείωτη αδιαφορία! Αν προσθέσετε σε αυτό την έλλειψη συναλλακτικής πείρας, αντιλαμβάνεστε ότι έχουν ελλιπέστατη επίγνωση των δικαιωμάτων τους» σχολιάζει στο «Βήμα» η κυρία Δέσποινα Κλαβανίδου, καθηγήτρια Αστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Αυτό που λίγοι γνωρίζουν είναι ότι τα τυποποιημένα μισθωτήρια συμβόλαια που πωλούνται σε βιβλιοχαρτοπωλεία έχουν συνταχθεί μονομερώς προς το συμφέρον των ιδιοκτητών και οι διατάξεις τους στην ουσία μειώνουν την προστασία που ο νόμος παρέχει στον μισθωτή. Ετσι οι νομικοί συμβουλεύουν να διαβάζουμε διεξοδικά το κείμενο που θα υπογράψουμε και να απαιτούμε τη διαγραφή κάθε διάταξης που αναφέρει ότι «για όλη τη διάρκεια της μίσθωσης ο εκμισθωτής δεν έχει καμία υποχρέωση συντήρησης, αντικατάστασης ή επισκευής ζημιών και βλαβών του μισθίου» ή ότι «για κάθε μελλοντική δαπάνη ευθύνεται αποκλειστικά ο μισθωτής».
Ορθότερο είναι να αναγράφεται ότι ο μισθωτής ευθύνεται μόνο για τις δαπάνες και επισκευές που αφορούν τη χρήση του ακινήτου, ενώ αντιθέτως για επισκευές και δαπάνες που αφορούν πάγια περιουσιακά στοιχεία του ακινήτου (π.χ., υδραυλικά, ηλεκτρικά, ασανσέρ, λέβητας κτλ.) ευθύνεται ο ιδιοκτήτης. Σε κάθε περίπτωση επικίνδυνες είναι διατάξεις που καθιστούν τον μισθωτή απροστάτευτο με φράσεις όπως «παραλαμβάνω ανεπιφύλακτα το μίσθιο», «παραιτούμαι από την άσκηση των δικαιωμάτων μου» κτλ. Χρήσιμες συμβουλές
1 Οι μισθώσεις κατοικίας έχουν υποχρεωτική ελάχιστη διάρκεια τριών ετών (Ν. 2235/1994 και Ν. 1703/1987). Συνεπώς:
Αν έχετε συμφωνήσει διάρκεια μίσθωσης μικρότερη από τρία έτη, έχετε δικαίωμα να παραμείνετε στο ακίνητο για όλη την τριετία. Αντιστρόφως, αν κατά τη λήξη της μίσθωσης θέλετε να φύγετε, ο ιδιοκτήτης μπορεί να απαιτήσει ως αποζημίωση τα ενοίκια που θα χάσει ως το τέλος της τριετίας. Η μόνη σας «άμυνα» είναι το να αποδείξετε ότι ο ιδιοκτήτης έχει τη δυνατότητα να εκμισθώσει το ακίνητο σε νέο ενοικιαστή και καταχρηστικά επιμένει να ζητάει από εσάς αποζημίωση.
Αν έχετε συμφωνήσει διάρκεια μίσθωσης μεγαλύτερη από τρία έτη, ισχύει η διάρκεια που συμφωνήσατε.
2 Αν το ακίνητο εμφανίζει βλάβες ή ελαττώματα για τα οποία ο ιδιοκτήτης δεν σας ενημέρωσε πριν από την υπογραφή του συμβολαίου, έχετε δικαίωμα:
Να απαιτήσετε την επιδιόρθωση του ελαττώματος με έξοδα του ιδιοκτήτη και ταυτόχρονα τη μείωση (ή και μη καταβολή) του ενοικίου ως το χρονικό σημείο της επισκευής.
Να ζητήσετε αποζημίωση για τα επιπλέον έξοδά σας λόγω του ελαττώματος.
Αν ο ιδιοκτήτης αρνείται να επιδιορθώσει το ελάττωμα μέσα σε εύλογη προθεσμία, έχετε δικαίωμα να λύσετε τη μίσθωση και να ζητήσετε αποζημίωση για όλα τα έξοδά σας εξαιτίας του ελαττώματος.
▲ Δεν έχετε τα παραπάνω δικαιώματα σε περίπτωση που γνωρίζατε εξαρχής τα εν λόγω ελαττώματα ή αν υπογράψατε έγγραφο που ορίζει ότι «παραλαμβάνετε ανεπιφύλακτα το μίσθιο».
3 Αν θέλετε να αφήσετε το ακίνητο πριν από τη λήξη του συμφωνημένου χρόνου πρέπει:
Να τηρήσετε προθεσμία ειδοποίησης τριών μηνών και να επικαλεστείτε έναν «σπουδαίο λόγο» για τη λύση της σύμβασης.
Δεν οφείλετε να τηρήσετε προθεσμία σε περίπτωση σοβαρού ελαττώματος του ακινήτου που ο ιδιοκτήτης αρνείται να επισκευάσει.
