«Με έβαλαν στον θάλαμο, με έριξαν σε ένα κρεβάτι και μου έδεσαν το πόδι. Οταν ζήτησα να πάω στην τουαλέτα, αρνήθηκαν να με λύσουν… Δεν με εξέτασε κανένας γιατρός, η οικογένειά μου δεν έμαθε ποτέ τη διάγνωση. Πρωί και βράδυ ερχόταν ένας νοσοκόμος και μου έδινε χάπια, απειλώντας πως αν δεν τα πάρω θα μου κάνει ένεση…».

Πάσχα στο Δρομοκαΐτειο έκανε η 37χρονη Κατερίνα. Μια κρίση πανικού- με αφορμή ένα προσωπικό της πρόβλημα- την οδήγησε στην εφημερία του ψυχιατρικού νοσοκομείου. Εισήχθη τη Μεγάλη Πέμπτη με αυτεπάγγελτη εισαγγελική παραγγελία και συνοδεία αστυνομικού, ο οποίος απλώς βρέθηκε εκεί όταν παρουσίασε την κρίση. Ως το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής όμως ήταν δεμένη στο κρεβάτι της, μαζί με άλλους καθηλωμένους (έτσι ονομάζεται επιστημονικά το δεμένο πόδι…) ασθενείς, με σοβαρότερα ή ελαφρότερα προβλήματα.

Την έλυσαν έπειτα από πολλά παρακάλια των συγγενών της και τελικά πήρε εξιτήριο χθες το μεσημέρι, όταν ο γιατρός που την εξέτασε- για πρώτη φορά μετά τόσες ημέρες νοσηλείας- αποφάνθηκε ότι δεν έχει τίποτε! «Επί τέσσερις ημέρες δεν ήξερα τι μου συμβαίνει και γιατί βρίσκομαι εκεί. Οσες φορές ρώτησα πού είναι ο γιατρός και γιατί δεν έρχεται να με εξετάσει, δεν πήρα απάντηση. Μόνο χάπια μου έδιναν, που μου προκαλούσαν υπνηλία και σχεδόν δεν μπορούσα να μιλήσω. Τελικά ο γιατρός εμφανίστηκε την Τρίτη το πρωί και μόλις με εξέτασε είπε:“Κακώς βρίσκεσαι εδώ μέσα, να πας σπίτι σου”» λέει η Κατερίνα, περιγράφοντας στο «Βήμα» την περιπέτειά της στο δημόσιο ψυχιατρικό κατάστημα.

Στα διπλανά κρεβάτια και στους άλλους θαλάμους είδε επίσης δεμένους ασθενείς κάθε ηλικίας. «Αλλοι ούρλιαζαν και παρακαλούσαν να τους λύσουν, άλλοι απλώς δεν μπορούσαν να ανοίξουν το στόμα τους. Προσπάθησα να ρωτήσω τους νοσοκόμους γιατί μας έχουν δεμένους, και η δικαιολογία που άκουσα ήταν ότι δεν υπάρχει αρκετό προσωπικό για να μας προσέχει…».

Τ α όσα έζησε η Κατερίνα τις τελευταίες τέσσερις ημέρες βιώνουν δεκάδες ασθενείς που εισάγονται στα τμήματα επειγόντων περιστατικών των ψυχιατρικών νοσοκομείων. Σε αυτούς τους χώρους είναι κοινό μυστικό ότι τους δένουν λόγω έλλειψης προσωπικού! « Είναι αλήθεια ότι οι ασθενείς μένουν δεμένοι περισσότερες ώρες από όσο πρέπει. Το νοσηλευτικό προσωπικό είναι τόσο λίγο που αδυνατεί να φροντίσει τόσο πολλούς ασθενείς» αναφέρει στο «Βήμα» ο κ. Μιχάλης Γιαννάκος, πρόεδρος των εργαζομένων στο Δρομοκαΐτειο. Οπως προσθέτει, «τα τελευταία πέντε χρόνια δεν έχει γίνει ούτε μία πρόσληψη, ενώ έχουν αποχωρήσει περίπου 100 άτομα. Συνολικά, από τις 1.400 θέσεις προσωπικού, οι 800 περίπου μένουν κενές» !

Με αυτά τα δεδομένα, «βαριά περιστατικά νοσηλεύονται στους ίδιους θαλάμους με απλές περιπτώσεις, ακόμη και με καταδίκους που εκτίουν την ποινή τους στο νοσοκομείο. Το προσωπικό δεν επαρκεί για τον διαχωρισμό των περιστατικών, ενώ κυρίως τα βράδια μια νοσηλεύτρια πρέπει να φροντίζει 35 ή 40 αρρώστους» .

Το Δρομοκαΐτειο διαθέτει 160 κλίνες βραχείας νοσηλείας όπου εισάγονται τα επείγοντα περιστατικά και εφημερεύει δύο φορές την εβδομάδα. Τα κρεβάτια δεν μένουν ποτέ άδεια. «Το 2009 έγιναν περίπου 1.500 εισαγωγές. Από αυτές το 65% ήταν εισαγωγές με εισαγγελική παραγγελία. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι ο φόρτος εργασίας δεν επιτρέπει να υπάρχουν τόσες ελλείψεις προσωπικού» λέει ο κ. Γιαννάκος.

«Ψυχικός θάνατος» για τους τροφίμους
Μεσαιωνική χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες την πρακτική της καθήλωσης των ψυχικά ασθενών. Στα μεγάλα ψυχιατρικά νοσοκομεία της χώρας, ωστόσο, το να μένουν οι ασθενείς στα κρεβάτια δεμένοι από το ένα πόδι δεν αποτελεί εξαίρεση, αλλά τον κανόνα της νοσηλείας.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ασθενείς μένουν δεμένοι για ημέρες ολόκληρες. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η εν λόγω πρακτική δεν συνιστάται για παραπάνω από μερικές ώρες… Και όλα αυτά ενώ, εδώ και μερικά χρόνια, υπάρχει ένα πρωτόκολλο βάσει του οποίου θα πρέπει να εφαρμόζεται αυτή η πρακτική, που προβλέπει συνεχή παρακολούθηση του καθηλωμένου ασθενούς.

Σύμφωνα με τους γνώστες του χώρου, η καθήλωση μπορεί και να σκοτώσει τον ασθενή. Αν και δεν βλέπουν συχνά το φως της δημοσιότητας, αρκετοί ασθενείς έχουν πεθάνει από πνευμονική εμβολή ή καίγονται δεμένοι μη μπορώντας να αντιδράσουν… Ωστόσο, όπως εξηγούν οι ειδικοί, πιο συχνός είναι ο «ψυχικός θάνατος» των καθηλωμένων ασθενών, ο ανεπανόρθωτος τραυματισμός της αξιοπρέπειας και της αυτοεκτίμησής τους.