Ρεπορταζ

ΑΧ. ΧΕΚΙΜΟΓΛΟΥ

Αυξάνονται αλματωδώς οι κομπίνες στα ΑΤΜ της Ευρώπης, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών (ENISA) που εδρεύει στο Ηράκλειο της Κρήτης και η Ευρωπαϊκή Ενωση καλεί το κοινό να δείχνει ιδιαίτερη προσοχή στις συναλλαγές του. «Με την αύξηση του αριθμού των ΑΤΜ ανά την Ευρώπη έχει καταγραφεί μια σημαντική άνοδος στον συνολικό αριθμό των εγκλημάτων στα ΑΤΜ, με τις συνολικές απώλειες να φτάνουν τα 485 εκατ. ευρώ στο 2008. Το οργανωμένο έγκλημα βρίσκεται πίσω από πολλές από αυτές τις επιθέσεις και η οικονομική ύφεση φαίνεται να αποτελεί μια πιθανή αιτία για αυτή την άνοδο» αναφέρεται στο προοίμιο της έρευνας.

Το 2008 τα εγκλήματα που συσχετίζονται με τα ΑΤΜ γνώρισαν άνοδο 149% σε επίπεδο ΕΕ και η εξάπλωση της απάτης συνδέεται πρωτίστως με το λεγόμενο «skimming», καθώς την περασμένη χρονιά τα συγκεκριμένα περιστατικά ανήλθαν σε 10.302. Οπως σημειώνεται στην έρευνα, εξίσου ανησυχητικές είναι οι πρόσφατες αναφορές για επιθέσεις με κακόβουλο λογισμικό που επηρεάζει τα δίκτυα των ΑΤΜ. Παράλληλα, τουλάχιστον σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι επιθέσεις κατά χρηστών ΑΤΜ γνώρισαν μείωση κατά 29% σε επίπεδο ΕΕ, όμως άνοδος 32% καταγράφηκε στις κλοπές των μηχανημάτων.

Τα κόλπα

Οπως σημειώνει ο ENISA, τρία είναι τα βασικά κόλπα: η απόπειρα κλοπής πληροφοριών της κάρτας του χρήστη, η επίθεση με υπολογιστές και δίκτυα κατά του ΑΤΜ για τη συγκέντρωση πληροφοριών και η (θορυβώδης) απευθείας κλοπή του μηχανήματος. Μια παλιά μέθοδος που χρησιμοποιείται εκτεταμένα είναι η αντιγραφή των πληροφοριών της μαγνητικής λωρίδας που υπάρχει σε κάθε κάρτα, τακτική που πλέον σε μεγάλο βαθμό αντιμετωπίζεται με επιτυχία από τις τράπεζες.

Το άλλο κόλπο είναι το skimming, που αποτελεί συνδυασμό της προηγούμενης μεθόδου με την κλοπή του PIN. Αυτό επιτυγχάνεται διά της «αρπαγής» των συγκεκριμένων πληροφοριών μέσα από μια τροποποιημένη, «μεταμφιεσμένη» σχισμή, αντίστοιχη με αυτή που υπάρχει σε κάθε ΑΤΜ. Μια παραλλαγή αυτής της μεθόδου είναι και η τοποθέτηση μικροκάμερας πάνω από το πληκτρολόγιο ή η δημιουργία «μαϊμού» ελάσματος πάνω από αυτό, που καταγράφει το PIN, ή ακόμη και η χρήση ασύρματου ευρυζωνικού Internet. Το επόμενο κόλπο είναι μάλλον απίστευτο! Η τοποθέτηση ψεύτικων ΑΤΜ σε πολυσύχναστα σημεία, τα οποία είναι παρόμοια με τα αληθινά και μάλιστα είναι «φορτωμένα» με μετρητά!

Στην ατελείωτη λίστα με τις απίθανες μεθόδους των εγκληματιών, υπάρχει και η διαβόητη «λιβανέζικη θηλιά». Οι κλέφτες τοποθετούν μια δεύτερη σχισμή, η οποία παγιδεύει την κάρτα του χρήστη. Επειτα κάποιος «καλοπροαίρετος» εμφανίζεται και του ζητεί να ξαναπληκτρολογήσει το PIN του, προκειμένου να βγει η κάρτα. Τότε απομνημονεύει το PIN και επιστρέφει αργότερα, ξηλώνοντας την ψεύτικη σχισμή και αποσπώντας την κάρτα. Επίσης, κάτι κακό συμβαίνει εάν κάποιος αρχίσει να σας ζητάει συμβουλές ή να σας αποσπά την προσοχή την ώρα που βγάζετε χρήματα από το ΑΤΜ.

Ακόμη, έχει καταγραφεί ως φαινόμενο η τοποθέτηση μιας συσκευής μέσα στη σχισμή από όπου βγαίνουν τα χρήματα με αποτέλεσμα να μπλοκάρουν και ο χρήστης του ΑΤΜ να μην μπορεί να τα πάρει. Ετσι, όταν μπαίνει μέσα στην τράπεζα για να το αναφέρει, οι κακοποιοί εμφανίζονται και τα αρπάζουν.

Χρυσοί κανόνες

Ο ENISA αφιερώνει ένα ολόκληρο κεφάλαιο στους «χρυσούς κανόνες» που πρέπει να ακολουθεί το κοινό. Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε ΑΤΜ που έχουν πάνω τους εκτεταμένες προειδοποιήσεις, αλλά και αυτά που βρίσκονται σε ανοιχτούς χώρους και προτιμήστε τα ΑΤΜ που βρίσκονται μέσα σε τράπεζες. Ακόμη, προσέχετε τους γύρω σας, φροντίστε να βρίσκονται σε μια λογική απόσταση και προστατέψτε το PIN σας την ώρα που το πληκτρολογείτε. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο «καντράν» του ΑΤΜ, εξετάστε εάν υπάρχει κάτι ασυνήθιστο στη σχισμή υποδοχής της κάρτας και στο πληκτρολόγιο και ερευνήστε μήπως υπάρχουν κάμερες. Επίσης, αναφέρατε αμέσως τυχόν εγκλωβισμό της κάρτας, μην εγκαταλείψετε το ΑΤΜ και μη βασίζεστε στη βοήθεια αγνώστων. Ακόμη, είναι ύποπτο ένα ΑΤΜ το οποίο είτε δεν βγάζει χρήματα είτε δεν χρεώνει τέλη, εάν πρόκειται για μια διαφορετική τράπεζα από τη δική σας. Επιπροσθέτως, ο ENISA προτείνει να ελέγχετε τακτικά τις καταθέσεις σας και να αναφέρετε αμέσως κάθε ύποπτη δραστηριότητα.