Οι κατεδαφίσεις αυθαιρέτων, οι οποίες θα λειτουργούσαν ως «βαλβίδα αποσυμπίεσης» της κρίσης που δημιούργησε στην κυβέρνηση η τραγωδία στο Μάτι, τελικά αποδεικνύεται δύσκολο έργο για την κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Οι επικεφαλής των υπουργείων Περιβάλλοντοςκαι Εσωτερικών πιάστηκαν αδιάβαστοι όταν την 1ηΑυγούστου δήλωναν ότι οι διαδικασίες κατεδαφίσεων θα συμπτυχθούν και«μπορεί να είναι πάρα πολύ σύντομες, θέμα ημερών ή πολύ λίγων εβδομάδων».
Οι θεσμικές αλλαγές έγιναν. Εκδόθηκε πράξη νομοθετικού περιεχομένου, ώστε να είναι δυνατή άμεσα η κατεδάφιση αυθαιρέτων με υπουργική απόφαση. Δόθηκε και η δυνατότηταεπέκτασης υφιστάμενων συβάσεων κατεδαφίσεων αλλά και απευθείας αναθέσεων για έργακατεδαφίσεων, ωστόσο με μικρό προϋπολογισμό 135.000 ευρώ (για μεγαλύτερο απαιτείται διαγωνισμός), ο οποίος φτάνει δεν φτάνει για 25-30 κατεδαφίσεις.
Λογάριαζαν όμως χωρίς τον… ξενοδόχο, καθώς ο σχεδιασμός σκόνταψε πάνω στις χρόνιεςαγκυλώσεις της δημόσιας διοίκησης. Οπως αναφέρει στο «Βήμα» παλαιό στέλεχος τηςΕιδικής Γραμματείας του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, δεν υπάρχει κοινή βάση δεδομένων για τα προς κατεδάφιση αυθαίρετα και τα στοιχεία της «ταυτότητάς» τους που έχουν οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν είναι πλήρη (λείπουν από το όνομα του ιδιοκτήτη μέχρι τα έγγραφα της τελεσιδικίας) και πρέπει να συμπληρωθούν. Σε κάθε περίπτωση, η πρώτη κατεδάφιση αυθαιρέτου, υπό την εποπτεία του υπουργείου, δεν αναμένεται πριν από το τέλος Σεπτεμβρίου.
Τελικά μόνο οι μπουλντόζες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής –οι οποίες άλλωστε είχαν την αρμοδιότητα και ήταν προετοιμασμένες –ξεκίνησαν το γκρέμισμα από Σαρωνίδα και Αγριλέζα.Μένει να φανεί εάν τελικά η σπουδή της κυβέρνησης να προχωρήσει σε μαζικές κατεδαφίσεις είναι ένα «πυροτέχνημα» για το θεαθήναι, το οποίο αφού αποτελέσει αιχμή του προεκλογικού «δόρατος», τελικά θα παροπλιστεί μετά τις κάλπες.
Είναι αξιοσημείωτο ότι λίγες ημέρες πριν (22 Αυγούστου) το ΥΠΕΝ έκανε αποδεκτή γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους η οποία αναφέρει ότι, κατ’ εξαίρεση, στον παλαιό αιγιαλό επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων είτε στην περίπτωση που προϋφίστανται της σχετικής οριοθέτησης είτε εάν εκκρεμεί δικαστική απόφαση για την εξαίρεση των κτισμάτων. Επίσης, στον αιγιαλό μπορούν να νομιμοποιηθούν αυθαίρετες κατασκευές υπό την προϋπόθεση να πρόκειται για λιθόκτιστο κτίσμα που κατασκευάστηκε πριν από το 1983, το οποίο βρισκόταν εκτός ζώνης αιγιαλού σύμφωνα με παλαιότερη χάραξη.
Η λίστα του ΥΠΕΝ με τα 208 αυθαίρετα
Η επιλογή των πρώτων αυθαιρέτων που θα κατεδαφιστούν, υπό την επίβλεψη των επιθεωρητών Περιβάλλοντος, γίνεται από μια λίστα 208 αυθαίρετων που έχει καταρτίσει το ΥΠΕΝ. «Δουλεύουμε εντατικά για τη συμπλήρωση της συγκεκριμένης λίστας. Ζητήσαμε πρωτογενή στοιχεία από κτηματικές και δασικές υπηρεσίες της Αττικής. Μας έστειλαν τους πρώτους πίνακες με τα προς κατεδάφιση αυθαίρετα και συνημμένα, όπου υπάρχουν, τα τελεσίδικα πρωτόκολλα» επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» παράγοντας του υπουργείου. Εχουν ανταποκριθεί τα δασαρχεία Πάρνηθας (με λίστα 15 αυθαιρέτων), Καπανδριτίου (16), Αιγάλεω, Μεγάρων (24), Πεντέλης (37), Λαυρίου (38), Πειραιά (35), Πόρου (17) καικτηματικές υπηρεσίες Αθηνών (28), Δυτικής Αττικής (100 αυθαίρετα) κ.λπ.
«Η καταγραφή είναι ημιτελής. Δεν υπάρχουν συγκεντρωτικά στοιχεία, παρότι προ τριετίας είχε προταθεί στην τότε πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ η δημιουργία βάσης δεδομένων, αλλά είχε απορριφθεί. Οι πληροφορίες που έχουν οι δασικές υπηρεσίες είναι ελλιπείς. Οπότε τα στοιχεία πρέπει να ελεγχθούν και να συμπληρωθούν» σημειώνει παλαιό στέλεχος της υπηρεσίας. Δύσκολη διαδικασία και χρονοβόρα για τους μόλις πέντε μηχανικούς του Σώματος Επιθεωρητών στην Αθήνα (συν έναν μηχανικό που βρίσκεται υπό συνταξιοδότηση), οι οποίοι δεν έχουν απαλλαχθεί από τις υπόλοιπες αρμοδιότητες.
Η αρχή στο παραλιακό μέτωπο Αθηνών – Σουνίου
Οι πρώτες κατεδαφίσειςστο παραλιακό μέτωποΑθηνών – Σουνίου θα χρηματοδοτηθούν από την εργολαβία των 135.000 ευρώ (με δυνατότητα επέκτασης του προϋπολογισμού κατά 50%).Η διάρκεια της συγκεκριμένης σύμβασης είναι ένα έτος (Σεπτέμβριος 2018 – Σεπτέμβριος 2019). Παράλληλα, εντός του επόμενου δεκαημέρου θα προκηρυχθεί, από τη Διεύθυνση Λογιστηρίου του ΥΠΕΝ, διεθνής μειοδοτικός διαγωνισμός για την κατεδάφιση 300-400 αυθαιρέτων, αλλά δεν αναμένεται το έργο να ξεκινήσει πριν από το 2019, καθώς οι διαδικασίες είναι χρονοβόρες. Ο προϋπολογισμός του δεν έχει ακόμη «κλειδώσει», αν και εκτιμάται ότι θα κυμανθεί μεταξύ 1 εκατ. και 3 εκατ. ευρώ.
Τα 208 ειδοποιητήρια προς τους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων αποστέλλονται αυτές τις ημέρες, με την αναφορά ότι επίκειταικατεδάφιση μετά την παρέλευση 30 ημερών. Οι πολίτες έχουν περιθώριο 15 ημερών να προσφύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Οπότε η τελική λίστα με τις κατεδαφίσεις δεν αναμένεται να ξεκαθαρίσει σύντομα.
Εκτός από τις 22 κατεδαφίσεις στο παραλιακό μέτωπο του Σουνίου, στις προτεραιότητες του ΥΠΕΝ βρίσκονται άλλες 15 κατασκευές σε εθνικούς δρυμούς, 105 σε δασικές εκτάσεις σε Καπανδρίτι, Λαύριο, Πάρνηθα, Πεντέλη και Μέγαρα,35 στο παραλιακό μέτωπο Μεγάρων, 17 στον υγροβιότοπο Βουρκάρι και 16 εγκαταστάσεις τουρισμού και εστίασης που βρίσκονται σε παραλίες και αιγιαλούς. Οσον αφορά τα δασικά μη παραδομένα αυθαίρετα (όσα οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν αποδεχθεί την τελεσίδικη απόφαση κατεδάφισης και δεν τα έχουν αδειάσει και παραδώσει) θα καταλογιστεί το κόστος των δαπανών κατεδάφισης, μεταφοράς, απόθεσης των μπαζών σε ασφαλές σημείο και αποκατάστασης του χώρου.
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΕΡΓΟΛΑΒΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
Πού έπιασαν δουλειά ως τώρα οι μπουλντόζες
Τα πρώτα…τείχη της αυθαιρεσίας, μετά την καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι, έσπασαν από τα συνεργεία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Πάνω σε απόκρημνη βραχώδη ακτή της Σαρωνίδας, τα μηχανήματα χρειάστηκαν δύο ημέρες για να ανοίξουν δίοδο, μέσα από δύσβατη περιοχή, ώστε να φτάσουν στο παράνομο κτίσμα των 130 τ.μ., το οποίο είχε εγκαταλειφθεί στα μπετά. Την περασμένη Πέμπτη ξεκίνησε κατεδάφιση και στην Αγριλέζα, μιας τσιμεντένιας πλατφόρμας που άλλοτε στήριζε ένα λυόμενο. Τη Δευτέρα οι μπουλντόζες θα πάρουν τον δρόμο για το Γραμματικό, με στόχο να γκρεμίσουν τρία σπίτια και στέγαστρα.
Οι συγκεκριμένες κατεδαφίσεις μπορούν να υλοποιηθούν, καθώς προ ημερώνυπεγράφησαν επεκτάσεις του προϋπολογισμού (κατά 130.000 ευρώ) δύο συμβάσεωνεργολαβίας που ήδη «έτρεχαν». Οσο για το γκρέμισμα των παράνομων κτισμάτων εντός των ρεμάτων της Μάνδρας, αναμένεται σύντομα να εγκριθεί η χρηματοδότηση 150.000 ευρώ από το Πράσινο Ταμείο (υπήρχε αίτημα από τον περασμένο Ιανουάριο, όμως δεν είχε εκδοθεί η πρόσκληση ώστε η αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης να υποβάλει αίτημα για την τελική χρηματοδότηση).
Ζητούμενο ωστόσο αποτελεί το μέλλον εργολαβίας για κατεδαφίσεις σε Σπάτα, Μαρκόπουλο (αφορούν κτίσματα που κλείνουν έναν δρόμο και ένα αυθαίρετο σπίτι) και Αίγινα (παράνομες κατασκευές στον αιγιαλό, στέγαστρα, προβλήτες, διαμορφώσεις κ.λπ.) με χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό.Και αυτό διότι εργολάβος που δεν επιλέχθηκε για το έργο έχει προσφύγει στην Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, με την ημερομηνία εκδίκασης να έχει οριστεί στις 20 Σεπτεμβρίου. Αν δεν υπάρξει οποιαδήποτε αναβολή και οι κατεδαφίσεις δεν ολοκληρωθούν ως το τέλος του έτους, τα χρήματα χάνονται, καθώς δεν μπορούν να μεταφερθούν στο επόμενο έτος οι χρηματοδοτήσεις από τον κρατικό… κορβανά που δεν έχουν απορροφηθεί.
