Το πάχος του πάγου που επιπλέει γύρω από την Ανταρκτική παίζει σημαντικό ρόλο στο παγκόσμιο κλίμα, η μέτρησή του όμως είναι δύσκολη. Τη λύση προσφέρει ένα αυτόνομο υποβρύχιο ρομπότ, το οποίο μέτρησε από κάτω το θαλάσσιο πάγο σε μια έκταση σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερη από της Ελλάδας.

Τα τελευταία χρόνια έχουν τεκμηριωθεί σημαντικές απώλειες πάγου στην Αρκτική, ωστόσο στον αντίποδα του πλανήτη η έκταση του θαλάσσιου πάγου έχει περιέργως αυξηθεί, αντίθετα στις προβλέψεις των μαθηματικών μοντέλων.

Οι ακριβείς μετρήσεις του πάχους του θαλάσσιου πάγου θα μπορούσαν να βελτιώσουν τα μοντέλα των κλιματολόγων. Όμως οι δορυφορικές μετρήσεις επηρεάζονται από το επιφανειακό χιόνι, και οι ερευνητές είναι δύσκολο ως αδύνατο να ανοίξουν αρκετές γεωτρήσεις στον πάγο για να μετρήσουν άμεσα το πάχος του.

«Το πάχος και οι διακυμάνσεις του θαλάσσιου πάγου της Ανταρκτικής παραμένει μια από τις βασικές άγνωστες παραμέτρους του κλιματικού συστήματος» δήλωσε στο Reuters ο Τεντ Μάξιμ του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου του Γουντς Χολ στη Μασαχουσέτη, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Ο θαλάσσιος πάγος φτάνει σε έκταση τα 20 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα στη διάρκεια του ανταρκτικού χειμώνα. Ο νέος, τρισδιάστατος χάρτης που προσέφερε το ρομπότ καλύπτει μόλις 500.000 τετραγωνικά μέτρα, είναι όμως μια καλή αρχή.

Υποβρύχια δράση…

Το «αυτόνομο υποβρύχιο όχημα» SeaBED, ένα μακρόστενο, κίτρινο ρομπότ μήκους 2 μέτρων, μελέτησε το 2010 και το 2012 τρεις τοποθεσίες κοντά στις ακτές της Ανταρκτικής Χερσονήσου. Μέτρησε το πάχος του πάγου με σόναρ στραμμένο προς την επιφάνεια της θάλασσας.

Η μέση απόσταση ανάμεσα στην κάτω επιφάνεια του πάγου και την επιφάνεια του νερού μετρήθηκε στα τρία μέτρα, αρκετά πάνω από τις προηγούμενες εκτιμήσεις του ενός μέτρου.

Σε ορισμένα σημεία το πάχος έφτανε τα 17 μέτρα, πάνω από το μέγιστο πάχος των 16 μέτρων που είχε μετρηθεί ως σήμερα.

Τα στοιχεία που προσέφερε το SeaBED είναι αποσπασματικά αλλά πολύτιμα, αναφέρει η ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση Nature Geoscience.

Η προσπάθεια θα πρέπει τώρα να συνεχιστεί παρά τις δυσκολίες. Το ρομπότ θα μπορούσε να χαθεί κάτω από τον πάγο, και μάλιστα κόλλησε σε μια περίπτωση και χρειάστηκε να διασωθεί από ένα δεύτερο ρομπότ.