Ο σεισμός των 8,3 βαθμών που ταρακούνησε την Παρασκευή τη ρωσική Άπω Ανατολή πήγαζε από το ακραίο εστιακό βάθος των 610 χιλιομέτρων και είναι πιθανότατα ο ισχυρότερος που έχει καταγραφεί ποτέ τόσο βαθιά στον γήινο μανδύα.

Το ζεστό κερί

Οι σεισμολόγοι πίστευαν κάποτε ότι οι σεισμοί δεν ξεσπούν ποτέ σε τόσο μεγάλα βάθη, όπου οι υψηλές θερμοκρασίες κρατούν τα πετρώματα σε ημίρρευστη κατάσταση. Σε απόσταση εκατοντάδων χιλιομέτρων από την επιφάνεια, τα υλικά του μανδύα παραμορφώνονται αργά σαν ζεστό κερί, αντί να σπάνε και να μετατοπίζονται απότομα όπως συμβαίνει στους σεισμούς.

Ένα από τα συμβάντα που ανέτρεψε αυτή την εικόνα ήρθε το 1994, όταν εκδηλώθηκε στη Βολιβία μια δόνηση των 8,2 βαθμών με εστιακό βάθος 631 χιλιομέτρων.

Όπως αποδείχθηκε, σε ορισμένες περιοχές του κόσμου τα έγκατα της γης συμπεριφέρονται με διαφορετικό τρόπο. Ο σεισμός της Παρασκευής εκδηλώθηκε κάτω από τη θάλασσα του Οχότσκ, δυτικά της χερσονήσου Καμτσάτκα. Σε αυτή την περιοχή, μια από τις πλέον σεισμογόνες σε όλο τον κόσμο, η τεκτονική πλάκα του Ειρηνικού συγκρούεται με την πλάκα της Ευρασίας και βυθίζεται κάτω της.
Βυθίζεται μάλιστα τόσο γρήγορα, κατά περίπου 8 εκατοστά το χρόνο, ώστε δεν προλαβαίνει να θερμανθεί και να γίνει ημίρρευστη. Και αυτό σημαίνει ότι μπορεί να δώσει σεισμούς ακόμα και σε βάθος 650 χιλιομέτρων, όπως σημειώνει η αμερικανική γεωλογική υπηρεσία USGS.

Σύμφωνα μάλιστα με το «Nature», o σεισμός στην Καμτσάτκα οποίος σπάει το ρεκόρ μεγέθους της Βολιβίας για δόνηση μεγάλου βάθους. Όπως εξηγεί ανακοίνωση της υπηρεσίας, οι σεισμοί σε αυτά τα ακραία εστιακά βάθη τείνουν να προκαλούν πολύ μικρότερες ζημιές σε σχέση με τους ρηχούς σεισμούς αντίστοιχου μεγέθους. Συνήθως όμως γίνονται αντιληπτοί σε μεγαλύτερες αποστάσεις – ο σεισμός στη θάλασσα του Οχότσκ ήταν αισθητός ακόμα και στη Μόσχα, σε απόσταση σχεδόν 6.500 χιλιομέτρων.