Ειδικοί στη Βρετανία υποστηρίζουν ότι η μελέτη ενός είδους κρυστάλλων που δημιουργούνται στο εσωτερικό των ηφαιστείων μπορεί να βοηθήσει να υπάρξουν σχετικά ακριβείς προβλέψεις μια επερχόμενης έκρηξης. Σύμφωνα με τους ερευνητές η μέθοδος αυτή μπορεί να επιτρέψει στους επιστήμονες να γνωρίζουν ότι ένα ηφαίστειο πρόκειται να εκραγεί ακόμη και 12 μήνες πριν αυτό τελικά συμβεί.

Οι σημερινές μέθοδοι

Τα ηφαίστεια συνήθως εκρήγνυνται χωρίς προηγουμένως να έχουν δώσει κάποιο ξεκάθαρο σήμα για το τι πρόκειται να συμβεί. Οι προσπάθειες των ειδικών για την πρόβλεψη των ηφαιστειακών εκρήξεων βασίζονται στην παρακολούθηση της σεισμικής δραστηριότητας, των γεωλογικών διεργασιών, της εκπομπής αερίων και των μεταβολών τόσο στα επίπεδα όσο και τη χημική σύσταση των υδάτων στις περιοχές που βρίσκονται κοντά σε ένα ηφαίστειο. Καμία από αυτές τις μεθόδους όμως δεν προσφέρει ασφαλή συμπεράσματα για το αν και πότε θα γίνει μια έκρηξη.

Οι «μαγικοί» κρύσταλλοι

Στο διάστημα 1980-1986 το ηφαίστειο της Αγίας Ελένης στις ΗΠΑ είχε έντονη δραστηριότητα και εξερράγη αρκετές φορές. Οι ερευνητές μελετώντας όλα τα δεδομένα αυτών των εκρήξεων διαπίστωσαν ότι κατά τη γεωλογική διεργασία που προηγούνταν και οδηγούσε τελικά στην έκρηξη, μέσα από το λιωμένο μάγμα έκαναν την εμφάνιση τους κρύσταλλοι που διέθεταν αυξημένες ποσότητες σιδήρου και μαγνήσιου. Διαπίστωσαν ότι ο ρυθμός ανάπτυξης αυτών των κρυστάλλων επιταχυνόταν περίπου δώδεκα μήνες πριν το ηφαίστειο εκραγεί.

«Οι εκρήξεις των ηφαιστείων είναι κατά βάση αποτέλεσμα γεωλογικών διεργασιών που επαναλαμβάνονται κάθε φορά. Είναι ένας γεωλογικός κύκλος με κοινά κάθε φορά χαρακτηριστικά. Αν καταφέρουμε να κατανοήσουμε αυτή τη γεωλογική συμπεριφορά θα μάθουμε που πρέπει να κοιτάζουμε και θα μπορούμε να εκτιμήσουμε καλύτερα και πιο αποτελεσματικά τα προειδοποιητικά σήματα» αναφέρει η Κέιτ Σόντερς, γεωλόγος του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ που ήταν επικεφαλής της έρευνας. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Science και οι ερευνητές επισημαίνουν ότι προς το παρόν δεν μπορούν να κάνουν μια πρόβλεψη για το αν επίκειται κάποια ηφαιστειακή έκρηξη το προσεχές διάστημα. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις υπάρχουν περί τα 1500 ενεργά ηφαίστεια στον πλανήτη.

Κρύσταλλοι ορθοπυροξενίου όπως οι εικονιζόμενοι που δημιουργήθηκαν στο ηφαίστειο της Αγίας Ελένης μπορούν να βοηθήσουν τους ειδικούς να προβλέπουν μια έκρηξη