Ερευνητές του Πανεπιστημίου Γέιλ υποστηρίζουν ότι ένας τεράστιος αστεροειδής που έπεσε στη Γη πριν από 65 εκατομμύρια έτη και θεωρείται υπεύθυνος για την εξαφάνιση των δεινοσαύρων οδήγησε και στην εξαφάνιση των περισσότερων ειδών πτηνών που ζούσαν εκείνη την εποχή.

Το μυστήριο της εξαφάνισης

Τα πρώτα «αρχαϊκά», όπως τα χαρακτηρίζουν οι ειδικοί, πτηνά από τα οποία κατάγονται τα σημερινά πιστεύεται ότι έκαναν την εμφάνιση τους πριν από 200 εκατομμύρια έτη. Μέχρι σήμερα όμως δεν έχουν βρεθεί στοιχεία που να αποκαλύπτουν πολλά για την τύχη αυτών των πρώτων πτηνών.

Έχει διαπιστωθεί ότι στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου (οπότε και έλαβε χώρα η πτώση του αστεροειδή που εξαφάνισε τους δεινοσαύρους) υπήρχαν ελάχιστα είδη πτηνών. Οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να καταλήξουν στο αν η μείωση των πληθυσμών των πτηνών έγινε σταδιακά και οφειλόταν σε διαφόρους παράγοντες ή αν υπήρξε μια ξαφνική μαζική εξαφάνιση τους.

Το πρόβλημα είναι ότι έχουν ανακαλυφθεί ελάχιστα απολιθώματα αρχαίων πτηνών αφού τα οστά των πτηνών είναι κατά βάση μικρά και πολύ ελαφρά και έτσι είναι εύκολο να καταστραφούν ή να χαθούν μέσα στο φυσικό περιβάλλον, πχ να παρασυρθούν από το νερό. Οι μελέτες μέσω του DNA δεν έχουν οδηγήσει σε σαφή συμπεράσματα για το πότε έκαναν την εμφάνιση τους τα πτηνά αλλά και για το αν η πτώση του αστεροειδή που εξολόθρευσε τους δεινοσαύρους εξόντωσε και τα πτηνά.

Διπλό χτύπημα

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Γέιλ συγκέντρωσαν απολιθώματα από 24 πτηνά των οποίων η χρονολόγηση έδειξε ότι έζησαν στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου. Τα απολιθώματα αυτά είχαν μελετηθεί και στο παρελθόν αλλά τώρα οι ερευνητές έκαναν νέες αναλύσεις οι οποίες οδήγησαν σε νέα ταξινόμηση των πτηνών στα οποία ανήκουν.

Η νέα μελέτη οδήγησε σε ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα αφού τα 17 από τα 24 πτηνά ανήκαν σε διαφορετικά είδη. Μάλιστα επτά είδη ανήκαν σε «αρχαϊκά» πτηνά τα ίχνη των οποίων χάνονται μετά την περίοδο της μαζικής εξαφάνισης των δεινοσαύρων.

Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι υπήρχε σημαντική ποικιλία αρχαϊκών ειδών πτηνών μέχρι τα τέλη της Κρητιδικής περιόδου καθώς και ότι υπήρξε απότομη μείωση του αριθμού τους η οποία συνέπεσε χρονικά με την εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Έτσι, όπως φαίνεται, τα σύγχρονα πτηνά κατάγονται από ένα μικρό αριθμό «αρχαϊκών» ειδών που κατάφεραν να επιβιώσουν από τον αστεροειδή και τις επιπτώσεις του.

«Η περίπτωση των πτηνών είναι παρόμοια με αυτή των θηλαστικών, των ερπετών, των εντόμων και των φυτών που υπέστησαν δραματική μείωση του πληθυσμού τους μετά την πτώση του αστεροειδούς η οποία οδήγησε στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Είναι απίθανο να επηρεάστηκαν αρνητικά τα πάντα από αυτό το τρομερό συμβάν εκτός από τα πτηνά» αναφέρει ο καθηγητής Νίκολας Λόνγκριτς, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences».

Οι αθώοι αστεροειδείς

Στην προσπάθεια οριστικής επιβεβαίωσης της θεωρίας που θέλει έναν μεγάλο αστεροειδή να πέφτει στη Γη και να οδηγεί στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων, οι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια προσπαθούν να εντοπίσουν την «οικογένεια» του εν λόγω αστεροειδή.

Η επιστημονική έρευνα έχει εντοπίσει δεκάδες ομάδες αστεροειδών και το 2007 ερευνητική ομάδα στις ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι ένα «μέλος» της οικογένειας αστεροειδών Baptistina είναι το… ένοχο.

Νέες παρατηρήσεις με τον δορυφόρο WISE της NASA δείχνουν ότι η συγκεκριμένη οικογένεια αστεροειδών σχηματίστηκε ακριβώς την ίδια εποχή που συνέβη η μαζική εξαφάνιση ειδών και είναι απίθανο ένας από αυτούς να έφτασε στη Γη και να προκάλεσε την καταστροφή. Έτσι το μυστήριο εξακολουθεί να παραμένει άλυτο.