Ομάδα αστρονόμων κατάφερε για πρώτη φορά να εντοπίσει την προέλευση μιας «γρήγορης έκλαμψης ραδιοκυμάτων» (Fast Radio Burst-FRB). Οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν τις υποψίες τους ότι αυτές οι πολύ σύντομες αλλά εντυπωσιακές «αναλαμπές» ραδιοκυμάτων προέρχονται από το μακρινό σύμπαν και η προέλευσή τους δεν είναι κάποια πηγή κοντά στη Γη. Η ανακάλυψη βοηθά τους επιστήμονες να κάνουν υπολογισμούς για την πυκνότητα και το βάρος του Σύμπαντος.

Οι «στιγμιαίες» εκρήξεις

Οι μυστηριώδεις FRB, που για πρώτη φορά έγιναν αντιληπτές το 2007, εκπέμπουν σε ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου τόση ενέργεια, όση ο Ήλιος μας σε 10.000 χρόνια. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπισθεί 16 τέτοιες εκλάμψεις αν και οι επιστήμονες θεωρούν δεδομένο ότι συμβαίνουν συνεχώς στο Σύμπαν και εκτιμούν μάλιστα ότι στον ουράνιο θόλο κάνουν καθημερινά την εμφάνιση τους περί τις 10.000 και περνούν απαρατήρητες.

Παραμένει όμως ακόμη άγνωστο το φυσικό φαινόμενο που τις προκαλεί. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι προέρχονται από τη σύγκρουση δύο άστρων νετρονίων και πάντως όχι από εξωγήινους, όπως έχουν ισχυρισθεί οι φανατικοί των… X-Files.

O εντοπισμός

Τον Απρίλιο του 2015 το ραδιοτηλεσκόπιο Parkes στην Αυστραλία εντόπισε μια FRB γεγονός που σήμανε συναγερμό στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Πολλοί αστρονόμοι έστρεψαν διάφορα τηλεσκόπια στην περιοχή από όπου φαινόταν ότι είχε έρθει η FRB. Τελικά το ιαπωνικό τηλεσκόπιο Subaru κατάφερε να εντοπίσει την πηγή της FRB που ήταν ένας ελλειπτικός γαλαξίας στα βάθη του Σύμπαντος και πιο συγκεκριμένα σε απόσταση περίπου έξι δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Ο εντοπισμός της προέλευσης της έκλαμψης επέτρεψε στους ερευνητές να αναπτύξουν μια νέα εναλλακτική μέθοδο να μετρήσουν την πυκνότητας της ύλης και να «ζυγίσουν» έτσι το Σύμπαν. Επιβεβαίωσαν με αυτό τον τρόπο ότι η ορατή (κανονική ή βαρυονική) ύλη αποτελεί περίπου μόνο το 5% του σύμπαντος. Το υπόλοιπο 25% εκτιμάται ότι είναι σκοτεινή ύλη και το 70% σκοτεινή ενέργεια. Στο άρθρο τους στην επιθεώρηση «Nature» οι ερευνητές με επικεφαλής τον Εβαν Κιν του Αστεροσκοπείου Jodrell Bank στη Μ.Βρετανία αναφέρουν ότι η ποσότητα των ατόμων του Σύμπαντος είναι διπλάσια από αυτή που φαίνεται στο ορατό Σύμπαν. Τα άτομα που δεν φαίνονται είναι κρυμμένα μέσα σε γιγάντια νέφη που βρίσκονται ανάμεσα στους γαλαξίες.