Αμερικανοί ερευνητές κατάφεραν να αναπαραγάγουν για πρώτη φορά σε εργαστηριακές συνθήκες τον εμμηνορρυσιακό κύκλο της γυναίκας. Στόχος τους είναι η κατανόηση ασθενειών του αναπαραγωγικού συστήματος της γυναίκας, αλλά και η ανάπτυξη νέων θεραπειών.
Η μικρορευστονική πλατφόρμα της επιτυχίας
Όπως αναφέρεται σε άρθρο του Nature Communications, ερευνητές του Πανεπιστημίου Northwestern του Σικάγο, με επικεφαλής την καθηγήτρια Μαιευτικής-Γυναικολογίας Τερίζα Γούντραφ, δημιούργησαν μια μικρορευστονική πλατφόρμα, με την ονομασία EVATAR, η οποία μπορεί να συγκρατήσει μαζί πέντε ιστούς του αναπαραγωγικού συστήματος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από κάθε προηγούμενη.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι ιστοί μπορούν να καλλιεργηθούν από κοινού με άλλους ιστούς για έναν μήνα και να εκκρίνουν ορμόνες, όπως συμβαίνει στον φυσικό εμμηνορρυσιακό κύκλο μιας γυναίκας.
Το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα περιλαμβάνει διάφορους ιστούς οργάνων (ωοθήκες, σάλπιγγες, μήτρα, τράχηλος), που έχουν ποικίλες λειτουργίες, μεταξύ των οποίων είναι η απελευθέρωση των θηλυκών ορμονών. Λόγω της πολυπλοκότητας και της αλληλεπίδρασης μεταξύ των διαφορετικών ιστών, ήταν έως τώρα πολύ δύσκολο να μιμηθούν οι επιστήμονες αυτή τη διαδικασία στο εργαστήριο.
Συνδυασμός ανθρώπου- ποντικού
Το EVATAR μιμείται αυτό που συμβαίνει στο ανθρώπινο αναπαραγωγικό σύστημα, συνδυάζοντας ωοθήκες ποντικιού, με σάλπιγγες, ενδομήτριο (μεμβράνη της μήτρας), τράχηλο και ήπαρ από άνθρωπο (το τελευταίο συμπεριλήφθηκε επειδή μεταβολίζει τα φάρμακα). Κάθε διαφορετικό τμήμα του αναπαραγωγικού συστήματος αντιπροσωπεύεται από έναν κύβο μέσα στον οποίο υπάρχουν τα αντίστοιχα κύτταρα από κάθε μίνι όργανο.
Όλοι μαζί οι επιμέρους κύβοι συνδέονται με σωληνάρια, μέσω των οποίων κυκλοφορεί ένα ειδικό υγρό που παίζει το ρόλο του αίματος, καθώς επίσης και διάφορες ορμόνες. Οπως ακριβώς συμβαίνει στις γυναίκες, οι παραγόμενες από τη συσκευή ορμόνες αυξομειώνονται ανάλογα με τη φάση του κύκλου.
Το EVATAR δεν έχει ασφαλώς πλήρη αναπαραγωγική λειτουργία, καθώς δεν μπορεί να κυοφορήσει παιδί, ούτε μπορεί να αντικαταστήσει την εξωσωματική γονιμοποίηση. Όμως, σύμφωνα με τους ερευνητές, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση των ασθενειών στο αναπαραγωγικό σύστημα μιας γυναίκας (ενδομητρίωση, καρκίνος, σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών, υπογονιμότητα κ.α.).
Προς μια εξατομικευμένη ζωντανή μινιατούρα του αναπαραγωγικού συστήματος
Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι στο μέλλον θα μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν στο EVATAR βλαστικά κύτταρα γυναίκας, ώστε να δημιουργήσουν μια εξατομικευμένη ζωντανή μινιατούρα του αναπαραγωγικού συστήματος. Αυτό θα επιτρέπει την ανάπτυξη νέων φαρμάκων και τις τοξικολογικές μελέτες σε εξατομικευμένη πλέον βάση, ανάλογα με τις αντιδράσεις του οργανισμού κάθε γυναίκας.
Να σημειωθεί ότι, η ίδια ερευνητική ομάδα ήδη εργάζεται για τη δημιουργία ενός αντίστοιχου μοντέλου για την απομίμηση του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος, με την ονομασία ADATAR.
Το EVATAR και το ADATAR εντάσσονται σε μια ευρύτερη προσπάθεια των επιστημόνων να αναπαράγουν τρισδιάστατα τεχνητά μοντέλα διαφορετικών οργάνων του ανθρωπίνου σώματος (καρδιάς, εγκεφάλου κ.α.) και τελικά ολόκληρου του σώματος (body-on-a-chip).
Newsroom ΔΟΛ
