Νομικά και κοινωνικά εμπόδια αφήνουν απροστάτευτες από τον ιό του AIDS τις ομάδες υψηλού κινδύνου, προειδοποιεί την Παρασκευή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ο οποίος για πρώτη φορά συνιστά τη λήψη προληπτικής αντιρετροϊκής αγωγής από τους ομοφυλόφιλους άνδρες.

Ο ΠΟΥ ακολουθεί έτσι το παράδειγμα των ΗΠΑ, οι οποίες συνέστησαν το Μάιο στους άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες να ακολουθήσουν προληπτική αγωγή με ένα χάπι που λαμβάνεται μια φορά την ημέρα και μειώνει τον κίνδυνο έως και 92%, εφόσον συνδυάζεται με τη χρήση προφυλακτικού.

Νέες οδηγίες για τις ομάδες υψηλού κινδύνου

Πέρα από τους ομοφυλόφιλους άνδρες, ο ΠΟΥ εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση της επιδημίας AIDS σε τέσσερις ακόμα ομάδες υψηλού κινδύνου: τους κρατούμενους των φυλακών, τους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών, τα εκδιδόμενα άτομα και τους τρανσέξουαλ.

Παρόλο που τα νέα κρούσματα και οι θάνατοι από AIDS βρίσκονται σε πτωτική πορεία, η επιδημία χειροτερεύει σε πολλές χώρες μεταξύ αυτών των ομάδων, οι οποίες αντιστοιχούν στο 50% των νέων κρουσμάτων κάθε χρόνο.

Το ποσοστό αυτό είναι ακραία δυσανάλογο: «Οι άνθρωποι αυτοί αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο λοίμωξης HIV, κι όμως έχουν μικρότερη πιθανότητα να αποκτήσουν πρόσβαση σε πρακτικές πρόληψης, σε εξετάσεις και υπηρεσίες θεραπείας» τονίζει ο ΠΟΥ σε ανακοίνωσή του.

Επισημαίνει ότι σε πολλές χώρες, οι διακρίσεις σε βάρος αυτών των ομάδων βασίζονται σε νόμους που ποινικοποιούν σεξουαλικές συμπεριφορές.

Στις χώρες αυτές η επιδημία HIV πλήττει δυσανάλογα τις ομάδες υψηλού κινδύνου, ενώ αντίθετα στις χώρες στις οποίες οι ομάδες αυτές έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας τα νέα κρούσματα και οι θάνατοι παρουσιάζουν μείωση.

Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, οι άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες αντιμετωπίζουν 19 φορές υψηλότερο κίνδυνο να προσβληθούν από τον HIV, σε σχέση με το γενικό πληθυσμό σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι ιερόδουλες είναι 14 φορές πιθανότερο να πάσχουν από HIV σε σχέση με τις υπόλοιπες γυναίκες, οι τρανσέξουαλ γυναίκες 50 φορές πιθανότερο σε σχέση με τους υπόλοιπους ενηλίκους και οι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών επίσης 50 φορές σε σχέση με το γενικό πληθυσμό.

«Κανείς από αυτούς τους ανθρώπους δεν ζει σε απομόνωση» υπενθύμισε ο δρ Γκότφριντ Χέρνσαλ, διευθυντής του τμήματος HIV στον ΠΟΥ, ο οποίος παρουσίασε τις νέες κατευθυντήριες γραμμές σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη. «Οι ιερόδουλες και οι πελάτες τους έχουν συζύγους και συντρόφους. Ορισμένοι χρησιμοποιούν ενέσιμα ναρκωτικά. Πολλοί έχουν παιδιά» τόνισε.

Τι έδειξαν οι αριθμοί

Υπολογιστικά μοντέλα επιδημιολογίας δείχνουν ότι η λήψη προφυλακτικής φαρμακευτικής αγωγής θα μπορούσε να μειώσει κατά 20%-25% τη συχνότητα της HIV λοίμωξης μεταξύ των ανδρών που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες.

Το χάπι της προφυλακτικής αγωγής (PrEP, προφύλαξη πριν από την έκθεση) περιέχει δύο αντιρετροϊκά φάρμακα και πρέπει να λαμβάνεται καθημερινά. Η αποτελεσματικότητα στην αποτροπή της λοίμωξης φτάνει το 92%, πέφτει όμως κατά πολύ όταν το χάπι δεν λαμβάνεται συστηματικά, τονίζει ο ΠΟΥ.

Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές ανακοινώθηκαν ενόψει του Διεθνούς Συνεδρίου για το AIDS που ξεκινά στις 20 Ιουλίου στη Μελβούρνη.

Στα τέλη του 2013 περίπου 13 εκατομμύρια ασθενείς του HIV λάμβαναν αντιρετροϊκή αγωγή, κάτι που οδήγησε σε μείωση των θανάτων κατά 20% το διάστημα 2009-2012.