Εποχικές διακυμάνσεις παρουσιάζει η χοληστερόλη, με τους κρύους μήνες να ακολουθεί αυξητική τάση και τους ζεστούς να μειώνεται, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας. Παράλληλα παρουσιάστηκε μια νέα μελέτη τα ευρήματα της οποίες δείχνουν αυξητικές τάσεις της χοληστερόλης στα παιδιά. Τέλος ένα νέο σκεύασμα υπόσχεται αποτελεσματική αντιμετώπιση της λεγόμενη κακής χοληστερόλης.

Οι εποχές

Τα νέα στοιχεία για τη σχέση των εποχών με τη χοληστερόλη συσχετίζονται με προηγούμενες μελέτες που είχαν διαπιστώσει ότι οι θάνατοι από έμφραγμα ή άλλο καρδιαγγειακό αίτιο τείνουν να αυξάνονται τους χειμερινούς μήνες. Η μελέτη του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Τζον Χόπκινς, με επικεφαλής τον Δρ Παραγκ Τζόσι, εστίασε σε στοιχεία που αφορούσαν περίπου 2,8 εκατομμύρια ενήλικες.

Τόσο η ολική όσο και η LDL («κακή») χοληστερόληήταν υψηλότερες τον χειμώνα, συγκριτικά με το καλοκαίρι. Μάλιστα, αυτό αφορούσε περισσότερο τους άνδρες (μέση διαφορά 4 mg/dL), απ’ ότι τις γυναίκες (2 mg/dL), δηλαδή αύξηση τον χειμώνα 3,5% και 1,7%, αντίστοιχα. Επίσης, τα τριγλυκερίδια ήταν κατά μέσο όρο 2,5% υψηλότερα τον χειμώνα στους άνδρες, συγκριτικά με το καλοκαίρι. Αντίθετα, η HDL χοληστερόλη δεν εμφάνιζε εποχικές διακυμάνσεις.

Ο κίνδυνος αθηροσκλήρωσης ήταν χαμηλότερος την άνοιξη και το καλοκαίρι, ενώ το φθινόπωρο και τον χειμώνα, αυξανόταν. Οι ερευνητές διευκρινίζουν πάντως ότι, τα νεότερα στοιχεία δεν θα πρέπει να ωθήσουν τους ανθρώπους σε τακτικότερο έλεγχο των επιπέδων της χοληστερόλης τους, ανάλογα με τις εναλλαγές των εποχών. Η μελέτη δείχνει την επίπτωση της αλλαγής της συμπεριφοράς του ατόμου, ανάλογα με την εποχή.

«Το καλοκαίριτείνουμε να βγαίνουμε έξω, να είμαστε πιο δραστήριοι και γενικά να κάνουμε πιο υγιεινή ζωή. Αντίθετα, τους πιο κρύους μήνες τρυπώνουμε στις ‘φωλιές’ μας, τρώμε περισσότερα λιπαρά φαγητά και ασκούμαστε λιγότερο, έτσι βλέπουμε την ‘κακή’ χοληστερόλη να αυξάνει», σχολιάζει ο Δρ Τζόσι.

Τέλος, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η μικρότερη διάρκεια της ημέρας τον χειμώνα, άρα και η έκθεση των ανθρώπων στο ηλιακό φως, με συνέπεια τη μικρότερη συγκέντρωσης βιταμίνης D στον οργανισμό, επιδεινώνει την αναλογία HDL – LDL χοληστερόλης.

Τα παιδιά

Επιστημονική ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι αυξάνει διαρκώς ο αριθμός των παιδιών με υψηλή LDL(«κακή») χοληστερόλη, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια του ετησίου συνεδρίου του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας.

Μάλιστα, το πρόβλημα είναι εντονότερο μεταξύ των αγοριών, συγκριτικά με τα κορίτσια. Μελέτη που παρουσιάστηκε από τον επίκουρο καθηγητή Καρδιολογίας Τόμας Σίρι, του Κολεγίου Ιατρικής Baylor στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, έδειξε ότι τα αγόρια είναι πιθανότερο να εμφανίσουν αυξημένη ολική ή LDL χοληστερόλη, ενώ τα παχύσαρκα παιδιά γενικώς αντιμετωπίζουν τον ίδιο κίνδυνο.

Ο Δρ Σίρι ανέφερε ότι, σχεδόν ένα στα τρία παιδιά, 9-11 ετών, στις ΗΠΑ, έχει οριακή ή υψηλή χοληστερόλη, γεγονός που αυξάνει τον μετέπειτα καρδιαγγειακό κίνδυνο. Ο ερευνητής και οι συνεργάτες του κατέληξαν στις παραπάνω διαπιστώσεις αφού ανέλυσαν στοιχεία που αφορούν 12.712 παιδιά, τα οποία είχαν υποβληθεί σε αιματολογικές εξετάσεις. Το 30% αυτών εμφάνιζε ολική χοληστερόλησε οριακά φυσιολογικό επίπεδο ή το υπερέβαινε.

Ελεγχος στα εννέα

Όπως εξήγησε ο αμερικανός καθηγητής, μπορεί μεν οι καρδιαγγειακές παθήσεις να είναι σπάνιες στα παιδιά, ωστόσο παράγοντες κινδύνου όπως η υψηλή χοληστερόλη αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρδιολογικών προβλημάτων στην πρώιμη ενήλικη ζωή.

Να σημειωθεί ότι, και στο παρελθόν αρκετές μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η αθηροσκλήρωση μπορεί να ξεκινά από την παιδική ηλικία, ενώ η υψηλή χοληστερόλη παίζει καθοριστικό ρόλο.

Οι ειδικοί συστήνουν λοιπόν τον έλεγχο της χοληστερόλης από την ηλικία ήδη των εννέα ετών και την επαναξιολόγηση της μεταξύ 17 και 21 ετών. Πάντως, ο Δρ Σίρι διευκρινίζει ότι για τα περισσότερα παιδιά με οριακά φυσιολογική χοληστερόλη δεν συντρέχει λόγος συνταγογράφησης φαρμάκων, καθώς η υγιεινή διατροφή και η σωματική άσκηση συμβάλουν στη διαχείριση του προβλήματος. Φαρμακευτική αγωγή για την δυσλαιπιδαιμία στα παιδιά χορηγείται μόνο στο 1% έως 2% των περιπτώσεων, κυρίως όταν συντρέχουν γενετικοί λόγοι.

Το σκεύασμα


Μια νέα πειραματική δραστική ουσία, η evolocumab, αποδεικνύεται αποτελεσματική στην μείωσητης χοληστερόλης, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας.

Η evolocumab που έχει ήδη δοκιμαστεί από τρεις διαφορετικές επιστημονικές ομάδες, μειώνει κατά 55% – 66% στο επίπεδο της LDL(«κακής») χοληστερόλης, συγκριτικά με εικονικά σκευάσματα (placebo). Μάλιστα, η μείωση επετεύχθη ανεξαρτήτως δοσολογίας, καθώς και η χορήγηση 140 mg ανά δύο εβδομάδες, αλλά και τα 420 mg μια φορά τον μήνα, επέφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Η evolocumab ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων PCSK9, που μπλοκάρουν τη δράση μιας πρωτεΐνης η οποία μειώνει την ικανότητα του ήπατος να απομακρύνει την LDL χοληστερόληαπό το αίμα. Οι αναστολείς PCSK9προορίζονται για χρήση σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στις στατίνες αλλά και σε όσους αδυνατούν να μειώσουν την χοληστερόλη με άλλα σκευάσματα, όπως η νιασίνη και οι φιμπράτες.

Αλλες ουσίες

Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόμοια θετικά αποτελέσματα στην διαχείριση της χοληστερόλης έχουν επιδείξει και οι πειραματικές δραστικές ουσίες alirocumab και bococizumab, αν και το εμπορικό κόστος τους αναμένεται να είναι υψηλότερο των στατίνων, όταν τελικά κυκλοφορήσουν στην αγορά.

Ήδη πάντως οι φαρμακευτικές εταιρίες επενδύουν τεράστια κεφάλαια στην έρευνα για τις νέες αυτές δραστικές ουσίες, με στόχο να αποδείξουν όχι μόνο ότι είναι εξίσου αποτελεσματικές με τις στατίνες, ως προς τη μείωση της LDL χοληστερόλης, αλλά και ότι σώζουν ζωές, προλαμβάνοντας το έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Πάντως, ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) αναμένεται να προχωρήσει στην έγκρισητων νέων δραστικών ουσιών χωρίς να αναμένει τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών αποτελεσματικότητας και ασφάλειάς τους, όπως είχε κάνει στο παρελθόν και με τις στατίνες.