Πλήρως τυφλά ποντίκια απέκτησαν ξανά την όρασή τους χάρη σε έγχυση φωτοευαίσθητων κυττάρων απευθείας μέσα στα μάτια τους, αναφέρουν βρετανοί ερευνητές.

Η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης χρησιμοποίησε ποντίκια τα οποία εμφάνιζαν πλήρη έλλειψη των κυττάρων – φωτοϋποδοχέων στους αμφιβληστροειδείς χιτώνες των ματιών. Τα πειραματόζωα δεν ήταν σε θέση να ξεχωρίσουν το φως από το σκοτάδι.

Εγχυση πρόδρομων κυττάρων

Οι ειδικοί ενέχυσαν μέσα στα μάτια των ποντικών «πρόδρομα» κύτταρα τα οποία μετατρέπονται στους «δομικούς λίθους» του αμφιβληστροειδούς. Όπως φάνηκε, μόλις δύο εβδομάδες μετά την έγχυση σχηματίστηκε ένας νέος αμφιβληστροειδής χιτώνας, σύμφωνα με δημοσίευση στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences».

Ο επικεφαλής των ερευνητών καθηγητής Ρόμπερτ ΜακΛάρεν ανέφερε: «Αναδημιουργήσαμε ολόκληρη τη δομή του αμφιβληστροειδούς. Βασικά δώσαμε τις πρώτες αποδείξεις σχετικά με το ότι μπορούμε να πάρουμε ένα πλήρως τυφλό ποντίκι, να του εγχύσουμε κύτταρα και να αναδομήσουμε ολόκληρο το φωτοευαίσθητο στρώμα του ματιού».

Προηγούμενες μελέτες είχαν δώσει παρόμοια αποτελέσματα με ποντίκια στα οποία ο αμφιβληστροειδής είχε εκφυλιστεί μερικώς. Ο καθηγητής ΜακΛάρεν σημείωσε ότι αυτό που πέτυχε τώρα η ομάδα του είναι «σαν να διορθώνει κάποιος ολόκληρη την επιφάνεια μιας οθόνης υπολογιστή και όχι μεμονωμένα πίξελ».

Επιβεβαίωση της αποκατάστασης της όρασης

Εξετάσεις που διεξήχθησαν στα ποντίκια επιβεβαίωσαν ότι εκείνα μετά τη θεραπεία ήταν σε θέση να βλέπουν. Οι ερευνητές εξέτασαν εάν οι κόρες των ματιών τους αντιδρούσαν στο φως ενώ υπέβαλαν τα ζώα και σε απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου προκειμένου να ανακαλύψουν εάν ο εγκέφαλός τους επεξεργαζόταν τις οπτικές πληροφορίες.

Σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα ο καθηγητής Ρόμπιν Αλι από το University College του Λονδίνου ο οποίος είχε δημοσιεύσει στην επιθεώρηση «Nature» μελέτη που έδειχνε ότι η μεταμόσχευση φωτοευαίσθητων κυττάρων στον αμφιβληστροειδή μπορεί να αποκαταστήσει την όραση σε ποντίκια με νυχτερινή τύφλωση καθώς και ότι η ίδια τεχνική μπορεί να είναι αποτελεσματική σε ποντίκια με εκφύλιση του αμφιβληστροειδούς, ανέφερε: «Οι μελέτες αυτές αποδεικνύουν ότι είναι πιθανό να μεταμοσχευθούν επιτυχώς φωτοευαίσθητα κύτταρα σε ποντίκια, ακόμη και με σοβαρό βαθμό εκφύλισης».

Οι μέχρι τώρα δοκιμές σε ανθρώπους

Σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο, αυτή τη στιγμή δοκιμάζεται η χρήση ανθρώπινων εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων σε ασθενείς με νόσο Stargardt, η οποία πλήττει νεαρά άτομα και αφορά εκφύλιση των φωτοευαίσθητων κυττάρων στο πίσω μέρος του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του ματιού. Πρώιμα αποτελέσματα των δοκιμών μαρτυρούν ότι η τεχνική είναι ασφαλής, ωστόσο θα παρέλθουν αρκετά χρόνια προτού εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.

Παράλληλα τσιπ που τοποθετούνται στον αμφιβληστροειδή ή και βιονικά μάτια δοκιμάζονται σε ασθενείς με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια.