Μια επιτυχής μεταμόσχευση νευρώνων που πραγματοποιήθηκε σε ποντικούς και οδήγησε σε αποκατάσταση της εγκεφαλικής τους βλάβης ανοίγει νέες ελπίδες για μελλοντικές ανάλογες θεραπείες των τραυματισμών του νωτιαίου μυελού, της νόσου του Πάρκινσον και άλλων σοβαρών νευρολογικών παθήσεων.

Η μεταμόσχευση, η οποία περιγράφεται σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science», έγινε σε γενετικά τροποποιημένους ποντικούς με στόχο τη θεραπεία της παχυσαρκίας και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την επιστήμη. Το ερώτημα ωστόσο αν μπορεί να εφαμροστεί με την ίδια επιτυχία σε ανθρώπους και για τη θεραπεία περισσότερων παθήσεων παραμένει ανοιχτό.

Φθορίζοντες υγιείς νευρώνες

ΟΙ ερευνητές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ με επικεφαλής τον Τζέφρι Μάκλις πήραν από έμβρυα ποντικών υγιείς νευρώνες οι οποίοι είχαν σημανθεί με μια φθορίζουσα πρωτεΐνη. Στη συνέχεια τους μεταμόσχευσαν σε γενετικά τροποποιημένους ποντικούς οι οποίοι εμφάνιζαν εκ γενετής βλάβη στο κύκλωμα του εγκεφάλου που αντιδρά στην ορμόνη λεπτίνη και θεωρείται ότι ρυθμίζει την όρεξη και το βάρος του σώματος. Τα πειραματόζωα που γεννιούνται με αυτή τη βλάβη γίνονται επικίνδυνα παχύσαρκα καθώς αναπτύσσονται.

Οντας σε θέση να παρακολουθήσουν την πορεία τους λόγω της φθορίζουσας σήμανσης, οι ερευνητές είδαν ότι οι εμβρυϊκοί νευρώνες επέζησαν της μεταμόσχευσης και ενσωματώθηκαν πλήρως στο εγκεφαλικό κύκλωμα στο οποίο είχαν μεταμοσχευθεί

Αναπτύχθηκαν φυσιολογικά, εξελισσόμενοι σε ώριμους νευρώνες οι οποίοι μπρούσαν να επικοινωνήσουν με τους ήδη υπάρχοντες και να ανταποκριθούν στη λεπτίνη, στην ινσουλίνη και στη γλυκόζη, γεγονός το οποίο υποδήλωνε ότι είχαν αποκαταστήσει τη βλάβη Οι παχύσαρκοι ποντικοί στους οποίους έιγνε μεταμόσχευση κατέληξαν να ζυγίζουν 30% λιγότερο από ό,τι τα πειραματόζωα τα οποία δεν υπεβλήθησαν σε αυτή τη διαδικασία.

Σημαντική επιτυχία

Η μεταμόσχευση νευρώνων αποτελεί μια ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία γιατί θεωρείται ότι η εισαγωγή των εγκεφαλικών κυττάρων θα πρέπει να γίνει με τεράστια ακρίβεια, σε σημεία που ακόμη δεν είναι απολύτως γνωστά και κατανοητά για τους επιστήμονες.

Ένα από τα σημαντικά στοιχεία στη μελέτη των ερευνητών του Χάρβαρντ ήταν ότι, όπως φάνηκε από τη συγκεκριμένη απόπειρα, τελικά τα πράγματα ίσως δεν είναι τόσο πολύπλοκα, τουλάχιστον με τους εμβρυϊκούς νευρώνες.

«Αυτοί οι εμβρυϊκοί νευρώνες ενσωματώθηκαν με λιγότερη ακρίβεια από ό,τι θα θεωρούσε κανείς, αλλά αυτό δεν φάνηκε να έχει σημασία» δήλωσε στο περιοδικό «New Scientist» ο Τζέφρι Φλάιερ, πρύτανης της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ ο οποίος μετείχε στην ομάδα. «Ηταν σαν κεραίες που μπόρεσαν αμέσως να πιάσουν το σήμα της λεπτίνης».

Το ερώτημα του αν οι μεταμοσχευμένοι νευρώνες θα έχουν εξίσου καλή απόκριση σε πιο σύνθετα κυκλώματα που εμπλέκονται σε άλλες παθήσεις ή τραυματισμούς και εξαρτώνται περισσότερο από την επικοινωνία μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων και όχι τόσο από την αντίδρασή τους σε συγκεκριμένες πρωτεΐνες παραμένει ανοιχτό. Ο δρ Μάκλις πάντως δηλώνει αισιόδοξος. «Υποπτεύομαι πως ναι» είναι η απάντησή του.