Eνα απλό τεστ αίματος μπορεί να αποδειχθεί πιο χρήσιμο από τη μαστογραφία προβλέποντας τον καρκίνο του μαστού ως και πέντε χρόνια πριν από την εμφάνισή του, σύμφωνα με μεγάλη μελέτη.
Eπιστήμονες χαρακτηρίζουν «εκπληκτική» την τεχνική η οποία μπορεί να προβλέψει τις πιθανότητες ανάπτυξης της νόσου με ακρίβεια της τάξεως του περίπου 80%. Σημειώνεται ότι η μαστογραφία παρουσιάζει ποσοστά ευαισθησίας της τάξεως του 75% –και αυτό μόνο όταν ο καρκίνος έχει εμφανιστεί. Παράλληλα έχει εκφραστεί ανησυχία για τον αυξημένο αριθμό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων των μαστογραφιών, οι οποίες οδηγούν πολλές γυναίκες σε άχρηστες βιοψίες και θεραπείες.
Η πρωτοποριακή τεχνική που ανήκει σε ειδικούς του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης αφορά μέτρηση όλων των «συστατικών» του αίματος προκειμένου να δημιουργηθεί το «μεταβολικό προφίλ» της κάθε γυναίκας. Με τον τρόπο αυτόν οι ειδικοί είναι σε θέση να ανιχνεύουν αλλαγές στα χημικά του αίματος οι οποίες λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της προκαρκινικής φάσης.
Οι ερευνητές από την Κοπεγχάγη ανέπτυξαν την τεχνική έχοντας προηγουμένως παρακολουθήσει 57.000 γυναίκες για διάστημα μεγαλύτερο των 20 ετών –οι ειδικοί λάμβαναν δείγμα αίματος από τις εθελόντριες σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Στη συνέχεια συνέκριναν δύο ομάδες γυναικών –στο σύνολό τους ήταν υγιείς στην αρχή της μελέτης, οι μισές ωστόσο διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού μέσα σε επτά χρόνια από τη στιγμή που παρείχαν το πρώτο δείγμα αίματος.


Καλύτερη από τη μαστογραφία

Ο επικεφαλής της μελέτης καθηγητής Ράσμους Μπρο ανέφερε ότι «η νέα μέθοδος είναι καλύτερη από τη μαστογραφία, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο όταν η νόσος έχει ήδη αναπτυχθεί. Δεν είναι τέλεια αλλά είναι πραγματικά εκπληκτικό ότι μπορούμε να προβλέψουμε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού χρόνια αργότερα». Ο ερευνητής προσέθεσε ότι η μέθοδος χρειάζεται να δοκιμαστεί σε μεγαλύτερο αριθμό εθελοντριών προτού χρησιμοποιηθεί ευρέως. Υπογράμμισε ωστόσο ότι παρόμοια μοντέλα θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για τον εντοπισμό ατόμων υψηλού κινδύνου σε ό,τι αφορά διαφορετικές νόσους με βάση το μεταβολικό προφίλ τους.
Ο καθηγητής Βιοϊατρικής στο Τμήμα Διατροφής, Ασκησης και Αθλημάτων του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης Λαρς Οβε Ντράγκστεντ ανέφερε πως «η δυναμική της νέας προσέγγισης είναι ότι μπορεί να ανιχνεύσει μια νόσο όπως ο καρκίνος του μαστού πολύ νωρίτερα σε σύγκριση με σήμερα. Κάτι τέτοιο είναι σημαντικό καθώς είναι ευκολότερη η θεραπεία αν η νόσος εντοπιστεί εγκαίρως. Μακροπρόθεσμα πιθανότατα θα είναι δυνατή η χρήση παρόμοιων μοντέλων για την πρόβλεψη και άλλων νόσων».

Πολλές δοκιμές οι οποίες προσπαθούν να προβλέψουν τον καρκίνο επικεντρώνονται σε έναν μόνο βιοδείκτη τη φορά και τη σύνδεσή του με μια συγκεκριμένη μορφή καρκίνου. Ωστόσο, η νέα μεγάλη μελέτη βασίστηκε στην ανάλυση κάθε «συστατικού» του αίματος σε ένα δείγμα, καθώς και των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των διαφορετικών «συστατικών» εντοπίζοντας μοτίβα που ήταν κοινά στα άτομα που τελικώς ανέπτυξαν καρκίνο.


«Κλειδί» το μεταβολικό προφίλ

Σύμφωνα με τον καθηγητή Ντράγκστεντ, «δεν είναι κάποιο μέρος μόνο του μοτίβου που μας χαρίζει την πρόβλεψη, είναι ολόκληρο το μοτίβο του μεταβολικού προφίλ που προβλέπει τον καρκίνο».

Η ενθαρρυντική μελέτη, η οποία διεξήχθη σε συνεργασία με την Αντικαρκινική Εταιρεία της Δανίας, δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Metabolomics».
Το αίμα φαίνεται πάντως ότι μπορεί να «πει» πολλά για τον κίνδυνο διαφορετικών μορφών καρκίνου. Πέρυσι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ ανακάλυψαν μεταλλάξεις στο αίμα οι οποίες μπορούν να προσδιορίσουν τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει ένα άτομο να αναπτύξει καρκίνο του αίματος πέντε χρόνια προτού εμφανιστεί η νόσος. Συγκεκριμένα οι επιστήμονες είδαν πως άτομα με μεταλλάξεις στο αίμα αντιμετώπιζαν 13 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνων όπως η λευχαιμία, το λέμφωμα ή το μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο.

HeliosPlus