Ως σήμερα γνωρίζαμε ότι το σκοτάδι έπειτα από μια μεγάλη πτήση μπορούσε να βοηθήσει στην καταπολέμηση του τζετ λαγκ. Νέα ευρήματα ιαπωνικής μελέτης δείχνουν τώρα τον δρόμο της πρόληψης ενάντια στο «ξεκούρδιστο» βιολογικό ρολόι που προκαλούν τα υπερατλαντικά ταξίδια: σύμφωνα με αυτά, η κατανάλωση ενός πλούσιου γεύματος πριν από το ταξίδι θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιβάτες να προσαρμοστούν καλύτερα στη νέα χρονική ζώνη.
Συγκεκριμένα οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Γιαμακούτσι διαπίστωσαν ότι οι τροφές που πυροδοτούν την απελευθέρωση ινσουλίνης σε υψηλά επίπεδα, όπως π.χ. οι υδατάνθρακες, θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον οργανισμό να προσαρμοστεί ευκολότερα στις νέες συνθήκες έπειτα από ένα μεγάλο ταξίδι.
Ως γνωστόν, οι κιρκαδικοί ρυθμοί είναι εκείνοι που «ρυθμίζουν» την ανάγκη μας για ύπνο αλλά και τη χρονική στιγμή κατά την οποία αρχίζουμε να νιώθουμε νύστα. Το σκοτάδι κατά τους ειδικούς θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματικό καθώς θέτει το σώμα μας σε ληθαργική κατάσταση αποστέλλοντας μηνύματα… ύπνου στον κεντρικό «βηματοδότη» του εγκεφάλου. Κατά τον ίδιο τρόπο, το φως ξυπνάει τον οργανισμό μας.
Φυσικό «κουρδιστήρι» η ινσουλίνη;


Οι ιάπωνες επιστήμονες είδαν ότι τα επίπεδα της ινσουλίνης είναι ικανά να πυροδοτήσουν μοτίβα ύπνου σε καθένα από τα εκατομμύρια κύτταρα του οργανισμού, γεγονός που θα μπορούσε να αλλάξει την ώρα της νύστας.
Στο πλαίσιο της μελέτης τους προχώρησαν σε δοκιμές σε ποντίκια για να δουν τι πραγματικά συμβαίνει. Τα πειραματόζωα κατανάλωναν ασυνήθιστα μεγάλες ποσότητες τροφής κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στα ηπατικά κύτταρα των ζώων καθώς η ινσουλίνη δρα σε όλους τους ιστούς αλλά κυρίως στον ηπατικό, τον μυϊκό και τον λιπώδη, καθώς και επειδή το ήπαρ συντελεί στην πέψη των τροφών. Με τη βοήθεια απεικονιστικών μεθόδων οι ειδικοί είδαν ότι η ινσουλίνη –η ορμόνη που απελευθερωνόταν από το πάγκρεας κατόπιν κατανάλωσης τροφών πλούσιων σε σάκχαρα και άμυλο –επηρέαζε τους κιρκαδικούς ρυθμούς των ηπατικών κυττάρων.
Σημειώνεται μάλιστα ότι, σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, το ήπαρ, οι πνεύμονες και οι μύες έχουν δικά τους βιολογικά ρολόγια τα οποία συγχρονίζονται με το «κεντρικό» ρολόι του οργανισμού.

«Σε γενικές γραμμές φάνηκε ότι η ινσουλίνη θα μπορούσε να βοηθήσει το «ρολόι» του στομάχου να συγχρονιστεί με την ώρα του φαγητού» εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης δρ Μακότο Ακάσι. «Για παράδειγμα, στην περίπτωση του τζετ λαγκ ένας ταξιδιώτης που ταξιδεύει ανατολικά της χώρας του θα μπορούσε να βοηθηθεί καταναλώνοντας δείπνο πλούσιο σε υδατάνθρακες. Αντίθετα, αν ταξιδεύει δυτικά, τότε το γεύμα υδατανθράκων θα πρέπει να καταναλώνεται ως πρωινό».

«Ο χρόνιος αποσυντονισμός οργανισμού -περιβάλλοντος δεν μειώνει απλά τις επιδόσεις του οργανισμού αλλά αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, καρδιαγγειακών νοσημάτων, διαταραχών του ύπνου και καρκίνου» προσθέτει ο δρ Ακάσι.
Τα ευρήματα των ιαπώνων ερευνητών παρουσιάστηκαν στην επιθεώρηση «Cell Reports».
Ναι μεν αλλά…


Ο δρ Κλιφ Σέιπερ, νευροεπιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ο οποίος ειδικεύεται στους κιρκαδικούς ρυθμούς, έσπευσε να σχολιάσει τη μελέτη λέγοντας ότι η ινσουλίνη θα μπορούσε να επηρεάζει το βιολογικό ρολόι των κυττάρων του οργανισμού.

«Υπάρχουν μικροσκοπικά βιολογικά ρολόγια σε κάθε κύτταρο του οργανισμού. Αυτά συγχρονίζονται μέσω του υπερχιασματικού πυρήνα του εγκεφάλου, όμως το καθένα τους αντιδρά ως έναν βαθμό και με βάση «τοπικούς» παράγοντες» υποστηρίζει από την πλευρά του ο δρ Σέιπερ.

«Ωστόσο οι συμβουλές του δρος Ακάσι για κάποιον που θα ταξίδευε ανατολικά ενδεχομένως να «ξυπνούσαν» το στομάχι και το ήπαρ του νωρίτερα αλλά όχι τον ίδιο» αναφέρει ο αμερικανός ειδικός.

HeliosPlus