ANDREW HODGES

Από το 1 έως το 9

Εκδόσεις Τραυλός,

2011, σελ. 357, τιμή 15,30 ευρώ

Ο Andrew Hodges είναι καθηγητής των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, συνεργάτης του Roger Penrose και ο συγγραφέας του βιβλίου «Αλαν Τιούρινγκ, το Αίνιγμα», που το κυκλοφόρησε ο ίδιος εκδοτικός οίκος στην Ελλάδα. Το βιβλίο αυτό για τους αριθμούς από το 1 ως το 9 το έγραψε το 2007, αλλά ήδη από το 1982 με το ογκώδες βιβλίο του για τον Τιούρινγκ απέκτησε ως συγγραφέας παγκόσμια φήμη. Διότι αποκατέστησε το όνομα του ευαίσθητου αυτού μαθηματικού και εξαιρετικού ερευνητή που τόσο τον διέσυραν οι ίδιοι οι συμπατριώτες του με μια εκπληκτικά ψαγμένη βιογραφία.

Εδώ ασχολείται με πράγματα πολύ πιο γενικά. Στις παρυφές αυτού που ονομάζουμε Θεωρία των Αριθμών. Με θέματα δηλαδή που δεν χρειάζεται να ξέρεις παραγώγους και ολοκληρώματα αλλά απλά τις τέσσερις πράξεις της Αριθμητικής. Και σου δίνει την ευκαιρία να ανακαλύψεις πόσα όμορφα αλλά και χρήσιμα προϊόντα της ανθρώπινης σκέψης μπορεί να προκύπτουν από αυτές τις τέσσερις απλές πράξεις. Ισως ο υπότιτλος «Η μυστική ζωή των αριθμών» να μην κυριολεκτεί και μάλλον πιο κατάλληλη θα ήταν η έκφραση «Η εσωτερική ζωή των αριθμών». Πόσω μάλλον που δεν ασχολείται με τη σημασία των αριθμών σε περιοχές όπως είναι η Ασία και για πολιτισμούς όπως αυτοί που βρίσκονται υπό την επίδραση της ισλαμικής θρησκείας του σουφισμού ή οποιασδήποτε άλλης μορφής μυστικισμού [όπως π.χ. το έχει κάνει η γνωστή γερμανίδα καθηγήτρια στο Χάρβαρντ Ανεμαρί Σίμελ (1922-2003) στο βιβλίο της «The Mystery of Numbers»]. Επίσης δεν πέφτει στην ευκολία της Αριθμολογίας, όπως θα μπορούσε κάποιος να εικάσει από τον υπότιτλο. Οι αριθμοί του Hodges ζουν μια δική τους κοσμοπολίτικη, τίμια και ανοιχτή ζωή, όχι λιγότερο ενδιαφέρουσα γι’ αυτό. Ο Hodges δεν είναι καθηγητής σε μια τυχαία έδρα αλλά σε αυτή της Οξφόρδης, άρα ξέρει καλά τα Μαθηματικά του. Και αυτό φαίνεται στο βιβλίο και από τον πλούτο των θεμάτων που θίγει. Μόνο σε κάποια λίγα σημεία, όπως στον αριθμό επτά, όπου καταπιάνεται με κάπως προχωρημένα θέματα τις Φυσικής όπως είναι οι συστροφείς του Penrose (σελ. 257), μπλέκεται και χάνεται και αυτός, όπως πιθανόν και κάποιοι από τους αναγνώστες του. Κατά τα άλλα όμως το βιβλίο είναι τόσο πλούσιο σε διάφορα αλλά και αρκετές φορές απροσδόκητα θέματα, όπως το Σουντόκου ή το Λόττο, ώστε μπορείς να παραβλέψεις και μερικές όχι και τόσο εύστοχες παρατηρήσεις, όπως αυτή γύρω από το six, το sex και τους λατίνους εραστές ή το ότι κάποια προβλήματα δίδονται αλλά χωρίς τη λύση τους μέσα στο βιβλίο.

Το βιβλίο του Hodges διαρθρώνεται, όχι απροσδόκητα, σε δέκα κεφάλαια, στο καθένα από τα οποία εξετάζεται κάποιος από τους αριθμούς 0 έως 9, διαβάζεται άνετα με όσα διαλείμματα θέλεις και ο αναγνώστης τελικά αποκομίζει πολλά από αυτό. Οσο για τις γνώσεις που απαιτούνται, τα Μαθηματικά του παλαιού Λυκείου φθάνουν για περίπου το 80% της ύλης του