ΑΛΜΠΕΡΤ ΜΠΙΖΙΝΓΚΕΡ, ΧΕΛΓΚΑ
ΚΟΛΕΡ-ΣΠΙΓΚΕΛ
Υπάρχει θεός;
Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ – 2011
σελ. 192, τιμή € 9,90
«Οι αφηγητές της Βίβλου δεν είναι δημοσιογράφοι, αλλά άνθρωποι που έχουν ζήσει κάτι το ιδιαίτερο. Υπάρχει διαφορά».
Ματίας Μόργκενροτ – σελ. 43 του βιβλίου
Οταν το βιβλίο αυτό, με το παιδικό εξώφυλλο, προσγειώθηκε στο γραφείο μου μού φάνηκε «ουρανοκατέβατο». Αφενός γιατί αυθόρμητα είπα: «Επιτέλους. Κάποιος τόλμησε να απαντήσει για το ζήτημα στα παιδιά!» και αφετέρου γιατί σκέφτηκα: «Τι το επιστημονικό έχει ώστε να το παρουσιάσω στο ΒΗΜΑscience;».
Το άνοιξα λοιπόν γεμάτος ανάμεικτα συναισθήματα, αλλά και θύμησες από την προσωπική μου εμπειρία απαντήσεων στα παιδιά μου για το ίδιο θέμα. Βλέπετε, το πώς χειρίζεται ο κάθε γονιός το μέγιστο αυτό ερώτημα του ανθρώπου και πώς καταφέρνει να το απαντήσει για χάρη των παιδιών του παιδαγωγικά και εύληπτα, χωρίς να νιώσει υποκριτής παντογνώστης… είναι ένα καλοφυλαγμένο μυστικό του καθενός μας.
Ενας άλλος λόγος που με έκανε δύσπιστο ήταν η αποκάλυψη – στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου, αλλά το είδα από την αρχή – ότι οι συγγραφείς είναι θεολόγοι. Ο γεννηθείς το 1948 δρ Αλμπερτ Μπίζινγκερ είναι καθηγητής Θρησκευτικής Παιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο του Τίμπιγκεν και η δρ Χέλγκα Κόλερ-Σπίγκελ – γεν. το 1962 – συνάδελφός του στην Ανωτάτη Σχολή Παιδαγωγικής του Φόραρλμπεργκ. Ομοίως, οι άλλοι δεκατρείς συγγραφείς κεφαλαίων του βιβλίου είναι θεολόγοι ή θεολογούντες δάσκαλοι και καθηγητές, από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία. Πόσο «αντικειμενικοί» θα μπορούσαν να είναι στις απαντήσεις τους;
Οπως προέκυψε από την ανάγνωση, η προσέγγισή τους είναι ευρηματικά συνετή: αντί να ζαλίζουν τα παιδιά με κατήχηση ή και παράθεση των αντιπαραθέσεων των μεγάλων για το θέμα, προτίμησαν την ήρεμη και προσγειωμένη «συζήτηση», με επιχειρήματα περισσότερο ψυχολογικά. Κάνουν αρκετές υπερβάσεις ως θεολόγοι, αποδεχόμενοι και υιοθετώντας στις απαντήσεις τους τα ευρήματα της επιστήμης – κυρίως για τη δημιουργία του κόσμου – και εξηγούν ζητήματα αμφιλεγόμενα – όπως η απεικόνιση του Θεού, η αποτελεσματικότητα της προσευχής ή τα θαύματα – με παραδείγματα που παραπέμπουν στην ψυχοθεραπευτική επίδρασή τους στον άνθρωπο και τη δύναμη που αντλεί από τον διαλογισμό και την αυτοσυγκέντρωση, την ενδοσκόπηση των μύχιων σκέψεών του…, το γνώθι σ’ αυτόν τελικά. Γράφουν απλά, φιλικά και ντύνουν τις σελίδες τους με σκίτσα παιδικά. Ο,τι πρέπει, θα έλεγε κανείς, για να το διαβάσουν παιδιά.
Ωστόσο, όταν τελείωσα το βιβλίο, ένιωσα πως θα ήταν πιο χρήσιμο όχι ως ανάγνωσμα των παιδιών αλλά των γονιών τους. Οχι γιατί το απέρριψα, αλλά γιατί κατάλαβα πως δεν πρέπει κανένα βιβλίο, όσο καλογραμμένο, να κάνει τη δουλειά που οφείλει να κάνει ένας γονιός. Το βιβλίο αυτό είναι πολύ χρήσιμο ως «λυσάρι» για τον γονιό, που θα το διαβάσει ο ίδιος, θα πάρει ιδέες για το πώς να χειριστεί το ζήτημα, αλλά θα δώσει τελικά τις απαντήσεις που εκείνος θα σκεφτεί, που θα τον εκφράζουν χωρίς να προδίδουν τα πιστεύω του, που θα δώσουν στα παιδιά του την «τίμια άποψη του μπαμπά και της μαμάς». Αγοράστε το λοιπόν, διαβάστε το και ύστερα ξανασκεφτείτε το γεφύρωμα των όσων ξέρετε τώρα πια «για τον Θεό» με τα όσα ξέρουν ή θέλουν να ξέρουν «για αυτόν» τα παιδιά σας.
ΥΓ.: Πρέπει να ομολογήσω ότι αρχικά επιχείρησα να το δώσω να το διαβάσει η 12χρονη κόρη μου. Ομως η απάντησή της ήταν συγκλονιστικά αφοπλιστική: «Διάβασέ το εσύ. Ο,τι κι αν λέει, εγώ δεν θέλω να μου ταράξει τα όσα πιστεύω, είτε σωστά είτε λάθος»
a.kafantaris@gmail.com
