ΠΕΝΤΕ επιστημονικά πεδία παίρνουν τη σκυτάλη από το 2000 από τις γνωστές μας σήμερα τέσσερις δέσμες προκειμένου να οδηγήσουν τους νέους στα πανεπιστήμια και στα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΤΕΙ). Ξεχάστε πλέον τις γενικές εξετάσεις. Τη θέση τους παίρνουν οι εξετάσεις που θα δίνουν οι μαθητές στο τέλος των δύο τελευταίων τάξεων του λυκείου σε όλα τα μαθήματα που εξετάζονται γραπτώς στο σχολείο. Δηλαδή, αποκτούν βαρύτητα γενικών εξετάσεων οι γνωστές μας σήμερα προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις. Ωστόσο δεν θα υπολογίζεται μόνον ο γραπτός βαθμός αλλά και ο προφορικός.


Με άλλα λόγια, περνάμε πλέον από τη «στιγμιαία» στην καθημερινή δοκιμασία και κρίση των μαθητών επί δύο ολόκληρα χρόνια και μάλιστα από τους καθηγητές που γνωρίζουν πραγματικά τις ικανότητές τους.


Οι εξετάσεις γίνονται σε κοινά θέματα για όλα τα λύκεια της χώρας στην Γ’ λυκείου και σε ξεχωριστά θέματα, ίδιου όμως βαθμού δυσκολίας, καθ’ ότι θα προέρχονται από μια κεντρική τράπεζα θεμάτων που θα δημιουργηθεί. Επειδή όμως αυτό θα πάρει χρόνο, η πρώτη φουρνιά, δηλαδή οι μαθητές που θα εγγραφούν φέτος στη Β’ λυκείου, στο τέλος της χρονιάς θα διαγωνισθούν σε κοινά θέματα σε όλη τη χώρα.


Για όλες αυτές τις εξετάσεις θα χρησιμοποιείται ο μηχανισμός των γενικών εξετάσεων που εγγυάται το αδιάβλητο εδώ και 15 χρόνια. Το αδιάβλητο όμως εγγυώνται και οι ίδιοι οι καθηγητές που δεν είναι με τίποτα διατεθειμένοι να υπονομεύσουν το κύρος τους και να δικαιώσουν όλους όσοι τους λοιδορούν.


Οι υποψήφιοι θα δηλώνουν τις προτιμήσεις τους μετά τις εξετάσεις, οπότε θα γνωρίζουν το σύνολο μορίων που διαθέτουν. Η χρονική μετατόπιση της δήλωσης των προτιμήσεων, που σήμερα γίνεται πριν από τις εξετάσεις, εκτιμάται ότι θα συμβάλει στη μείωση του αριθμού των υποψηφιοτήτων, πράγμα το οποίο, σε συνδυασμό με την προοδευτική αύξηση των θέσεων στα ήδη υπάρχοντα τμήματα και τη δημιουργία νέων σχολών, θα οδηγήσει, κατά τον αρμόδιο υπουργό κ. Γ. Αρσένη, στην πολυπόθητη αναλογία υποψηφίων και θέσεων ένα προς ένα.


Το προεδρικό διάταγμα και η υπουργική απόφαση που καθορίζουν τα του ενιαίου λυκείου και τα της εισαγωγής των νέων στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ έχουν δοθεί στους αρμοδίους φορείς για σχόλια και παρατηρήσεις. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν αποκλείεται να υπάρξουν ορισμένες επιμέρους μεταβολές. Τότε, ύστερα δηλαδή από δύο περίπου εβδομάδες, θα μπορούν ίσως να δοθούν και όλες οι απαντήσεις στις δεκάδες ερωτήσεις που δημιουργούνται.


Σε ορισμένες από αυτές επιχειρούμε να δώσουμε απαντήσεις σήμερα.


1 Πώς θα εισάγονται οι νέοι στα πανεπιστήμια και στα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΤΕΙ) από το 2000;


Θεωρητικά θα εισάγονται με το απολυτήριο του ενιαίου λυκείου ­ με την προϋπόθεση όμως ότι οι ενδιαφερόμενοι για κάθε τμήμα είναι τόσοι όσες και οι διαθέσιμες θέσεις.


2 Δηλαδή, θα εξακολουθήσει να υπάρχει αριθμός εισακτέων;


Μάλιστα. Θα τον αποφασίζει δε κάθε Απρίλιο ο υπουργός Παιδείας, αφού όμως προηγουμένως έχει συμβουλευθεί τα αρμόδια όργανα των ΑΕΙ και των ΤΕΙ.


3 Τι θα γίνεται όταν οι υποψήφιοι είναι περισσότεροι από τις θέσεις; Με άλλα λόγια, τι θα γίνεται με τα περιζήτητα τμήματα, όπως ιατρικές, νομικές, πολυτεχνεία, φυσικομαθηματικές σχολές κλπ.;


Σε αυτή την περίπτωση δημιουργείται πίνακας επιτυχόντων σε κάθε τμήμα βάσει του συνόλου των μορίων που συγκεντρώνει κάθε υποψήφιος από τρία διαφορετικά κριτήρια: από τον βαθμό του απολυτηρίου που πολλαπλασιάζεται επί τον συντελεστή 7, από τον βαθμό στη δοκιμασία δεξιοτήτων που πολλαπλασιάζεται επί 1,5 και από τους βαθμούς στα δύο βασικά μαθήματα για κάθε επιστημονικό πεδίο. Ο βαθμός του μαθήματος πρώτης προτεραιότητας πολλαπλασιάζεται επί 1 και ο βαθμός του μαθήματος δεύτερης προτεραιότητας πολλαπλασιάζεται επί 0,5. Το άθροισμα των παραπάνω γινομένων αποτελεί το σύνολο των μορίων με τα οποία διεκδικεί την είσοδό του σε κάποιο ΑΕΙ ή ΤΕΙ ο υποψήφιος.


4 Πώς προκύπτει ο βαθμός του απολυτηρίου;


Πολλαπλασιάζουμε τον γενικό βαθμό της Γ’ λυκείου επί 7 και τον γενικό βαθμό της Β’ λυκείου επί 3. Προσθέτουμε τα δύο γινόμενα και διαιρούμε διά δύο.


5 Πώς προκύπτουν οι γενικοί βαθμοί για κάθε τάξη;


Από τους βαθμούς όλων των μαθημάτων που εξετάζονται γραπτώς.


6 Και αυτοί οι βαθμοί πώς προκύπτουν;


Προσθέτουμε τον προφορικό βαθμό του πρώτου τετραμήνου, τον προφορικό βαθμό του δευτέρου τετραμήνου και το διπλάσιο του βαθμού των γραπτών και διαιρούμε διά τέσσερα.


7 Αν υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ προφορικού και γραπτού βαθμού, τότε τι γίνεται;


Αποδεκτή θεωρείται η διαφορά ως τρεις μονάδες. Από τέσσερις και πάνω γίνεται αναπροσαρμογή βάσει ενός τύπου που προσδιορίζεται στο σχετικό διάταγμα ως εξής: Π’ = Π + (Δ-3)/2, όπου Π’ ο νέος προφορικός βαθμός, Π ο παλιός προφορικός βαθμός και Δ η διαφορά μεταξύ παλιού προφορικού και γραπτού βαθμού. Και επειδή το πράγμα φαίνεται περίπλοκο, ένα παράδειγμα είναι απαραίτητο:


Εστω μαθητής που έχει προφορικά 18 και γράφει για 10. Η διαφορά προφορικού – γραπτού βαθμού είναι 8 μονάδες. Αφαιρούμε 3 και μας μένουν 5. Διαιρούμε διά 2 και έχουμε 2,5. Ο παλιός προφορικός βαθμός από 18 θα γίνει 15,5 και αυτός θα υπολογισθεί προκειμένου να βγει ο ετήσιος βαθμός του συγκεκριμένου μαθήματος.


Αν τώρα ο μαθητής είχε προφορικά 10 και έγραψε για 18, τότε το 10 θα γινόταν 12,5. Σε αυτήν όμως την περίπτωση δίνεται η δυνατότητα στον μαθητή να ζητήσει, αν το επιθυμεί, νέα προφορική εξέταση. Δεν αποκλείεται, πάντως, σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές του υπουργείου Παιδείας, ο τύπος αυτός να βελτιωθεί.


8 Η δοκιμασία δεξιοτήτων τι ακριβώς είναι;


Αυτό θα το μάθουμε όταν έρθει η ώρα. Προς το παρόν εκείνο που περιγράφει το υπουργείο Παιδείας είναι ότι πρόκειται για ένα τεστ όχι μόνο γνώσεων αλλά αφορά τη συνολική προσωπικότητα του νέου. Πρόχειρο παράδειγμα δεν έχουμε. Στις δεξιότητες πάντως τα παιδιά θα διαγωνίζονται στη Β’ λυκείου και θα έχουν τη δυνατότητα να επαναλάβουν την εξέταση όσες φορές θέλουν. Αν λ.χ. ένας υποψήφιος λάβει το απολυτήριο αλλά δεν κατορθώσει τη μια χρονιά να εισαχθεί στη σχολή που επιθυμεί, μπορεί την άλλη χρονιά να ζητήσει να ξαναπεράσει τη δοκιμασία δεξιοτήτων μήπως και βελτιώσει εκεί τον βαθμό του και κατ’ επέκταση το σύνολο μορίων που διαθέτει.


9 Με τα δύο βασικά μαθήματα τι γίνεται; Γιατί ανακοινώθηκε ότι τα δύο αυτά μαθήματα του επιστημονικού πεδίου μπορούν να αντικατασταθούν από δύο μαθήματα γενικής παιδείας, οι βαθμοί των οποίων όμως θα πολλαπλασιάζονται με διαφορετικούς συντελεστές.


Στο λύκειο θα υπάρχουν τρεις κατευθύνσεις (θεωρητική, θετική και τεχνολογική). Θεωρητικά πάλι, οποιαδήποτε από τις τρεις κατευθύνσεις και αν παρακολουθεί ένας μαθητής, μπορεί να πάει σε όποιο από τα πέντε επιστημονικά πεδία επιθυμεί. Στην πράξη, όμως, με βάση και τα όσα έχουμε συνηθίσει, είναι λίγο παράλογο ένας μαθητής που παρακολουθεί λ.χ. θεωρητική κατεύθυνση να θελήσει να πάει στο επιστημονικό πεδίο των θετικών επιστημών. Στην περίπτωση όμως που το αποφασίσει, τότε δεν λαμβάνονται υπόψη τα δύο βασικά μαθήματα του επιστημονικού πεδίου που έτσι κι αλλιώς δεν έχει διδαχθεί ή έχει διδαχθεί λιγότερη ύλη αλλά λαμβάνονται υπόψη τα μαθήματα – αντικαταστάτες που είναι γενικής παιδείας. Εδώ όμως αλλάζουν οι συντελεστές. Δηλαδή, ο βαθμός του πρώτου μαθήματος – αντικαταστάτη πολλαπλασιάζεται επί 0,7 και του δεύτερου μαθήματος – αντικαταστάτη επί 0,3.


10 Τι θα γίνει με τους παλαιούς υποψηφίους;


Οι γενικές εξετάσεις θα εξακολουθήσουν να πραγματοποιούνται ως και το 2001, που τελειώνει το δικαίωμα κατοχύρωσης που έδινε ο παλιός νόμος, και μέρος των θέσεων των ΑΕΙ και των ΤΕΙ θα διατίθεται στους υποψηφίους αυτής της κατηγορίας. Από εκεί και πέρα το διαβατήριο για τα ΑΕΙ ή τα ΤΕΙ είναι το απολυτήριο του ενιαίου λυκείου. Οσοι διαθέτουν απολυτήριο παλαιού τύπου θα μπορούν να παρακολουθήσουν είτε το Ανοικτό Πανεπιστήμιο είτε τα Προγράμματα Σπουδών Επιλογής (ΠΣΕ).