Εξι ημίωρα ντοκυμαντέρ με θέμα τη Θράκη, τα ήθη και τα έθιμα, την αρχιτεκτονική, τα οικοσυστήματα, τους χορούς και τα τραγούδια της ακριτικής αυτής περιοχής της Ανω Ελλάδας φιλοξενεί κάθε Τρίτη, στις 8.15 μ.μ., η Ελληνική Τηλεόραση. Τίτλος του ντοκυμαντέρ «Ηθεα Θράκης: ο τόπος και ο τρόπος». Το σενάριο και τη σκηνοθεσία του ντοκυμαντέρ υπογράφει η Μέμη Σπυράτου, 16 χρόνια στον χώρο και βραβευμένη στο παρελθόν σε διεθνείς διαγωνισμούς για το έργο της.


«Ο τίτλος προέρχεται από τον Ηρόδοτο. Ηθεα στην αρχαία ελληνική γλώσσα σημαίνουν τον τόπο, το ενδιαίτημα, τη φωλιά, την κατοικία και ως εκ τούτου τον τρόπο ζωής» επισημαίνει η Μέμη Σπυράτου και συμπληρώνει: «Αν σκεφθεί κανείς ότι τη Θράκη την επισκέπτομαι από το 1982, τότε σίγουρα έχει γίνει ο τρόπος και ο τόπος μου. Και αυτό ισχύει για όλους· ο τόπος μας γίνεται και τρόπος μας, γιατί ο τόπος μας επιδεικνύει και τον τρόπο ζωής μας».


Η προσέγγιση της Μέμης Σπυράτου είναι πολλαπλή αλλά σίγουρα δεν είναι η μοναδική. Τουλάχιστον στην ΕΡΤ έχουν γίνει άλλα τέσσερα ντοκυμαντέρ με θέμα τη Θράκη. «Ο καθένας προσεγγίζει έναν χώρο με διαφορετική οπτική γωνία. Θα μπορούσα να πάω ξανά στη Θράκη και να κάνω ένα ντοκυμαντέρ από την αρχή και να μην έχει καμία ομοιότητα με το προηγούμενο» λέει χαρακτηριστικά η ίδια.


Η ίδια κατατάσσει το ντοκυμαντέρ «Ηθεα Θράκης: ο τόπος και ο τρόπος» όχι μόνο στα αρχαιολογικά αλλά και στα οικολογικά, χωρίς να κρύβει την ευαισθησία της για τον βιότοπο του Εβρου, ο οποίος θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους της Ευρώπης. Ο τηλεθεατής λοιπόν παρακολουθώντας το έχει την ευκαιρία να νιώσει κάποιες φορές τη συγκίνηση. «Και δεν είναι λίγο πράγμα αυτό, σε μια εποχή που η κρατική τηλεόραση είναι η μόνη που διαθέτει χρόνο για να παρουσιάσει ντοκυμαντέρ. Ακόμη και αν ένα ντοκυμαντέρ είναι κακά καμωμένο, πάντα είναι χρήσιμο» τονίζει η σκηνοθέτις και συνεχίζει: «Ακόμη και εγώ που έχω ζήσει τη Θράκη από κοντά νιώθω ως τουρίστας κύκλωπας. Ποτέ δεν γνωρίζεις έναν τόπο, απλώς σου δίνεται η ευκαιρία να μάθεις κάποια πράγματα μέσα από τα μάτια των ανθρώπων που γνωρίζεις και που τον κατοικούν».


Οι Θρακιώτες, αν και συχνά μοιάζουν αποκομμένοι από τα εγκόσμια, είναι αρκετά φιλόξενοι και δείχνουν πρόθυμοι να ενημερώσουν όλους όσοι τους επισκέπτονται για τις παραδόσεις τους. «Στα χωριά οι πολιτιστικοί σύλλογοι που έχουν δημιουργηθεί σου παρέχουν βοήθεια προκειμένου να αναδείξουν τα ήθη και έθιμά τους» συμπληρώνει η Μέμη Σπυράτου.


Μπορεί για τη σκηνοθέτιδα και σεναριογράφο το ντοκυμαντέρ να έχει κλείσει ως δουλειά και να προετοιμάζει την επόμενη, δεν θα ξεχάσει όμως ποτέ μια εικόνα: «Πρωινό ξύπνημα γύρω στις πέντε, στα χωράφια και η γη να αχνίζει. Μου είναι δύσκολο να το περιγράψω τόσο με λέξεις όσο και με εικόνες. Είναι πέρα από το ντοκυμαντέρ».