ΠΟΛΛΑ είναι τα ερωτηματικά που έχουν δημιουργηθεί σε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς σχετικά με τις αλλαγές που προωθεί το υπουργείο Παιδείας στα πλαίσια της «εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης». Η οριστική απάντηση σε κάθε ερώτηση που αφορά τις νέες ρυθμίσεις θα δοθεί ασφαλώς όταν καταρτισθούν τα προεδρικά διατάγματα και οι υπουργικές αποφάσεις. Ως τότε μπορεί να δίνεται μια γενική απάντηση για κάθε θέμα, τουλάχιστον όπως αυτή απορρέει από τις ως τώρα ανακοινώσεις και εξηγήσεις των υπευθύνων του υπουργείου.


1Τι θα γίνει με τους μετεξεταστέους;


­ Το υπουργείο Παιδείας (ΥΠΕΠΘ) λέει ότι από του χρόνου δεν θα υπάρχουν μετεξεταστέοι. Μαθητής που θα συγκεντρώνει μέσο όρο βαθμολογίας 10 με άριστα το 20, ακόμη και αν πέφτει σε ορισμένα μαθήματα κάτω από τη βάση (δεν έχει καθορισθεί, όμως, ο αριθμός των μαθημάτων αυτών), θα προάγεται.


2 Δηλαδή, έστω κα αν είναι πολύ κακός μαθητής και εξασφαλίζει τη βάση με υψηλούς βαθμούς σε δευτερεύοντα μαθήματα;


­ Ασφαλώς, όπως επισημαίνουν αξιόπιστες πηγές, θα περιληφθούν στο σχετικό προεδρικό διάταγμα ασφαλιστικές δικλίδες. Δηλαδή δεν θα μπορεί κάποιος να περνάει την τάξη όταν καταλήγει να έχει μέσο όρο βαθμολογίας 10 από πολύ υψηλές βαθμολογίες στη Γυμναστική, στα Θρησκευτικά κλπ. αλλά βαθμούς κάτω από τη βάση στα Μαθηματικά, στα Αρχαία Ελληνικά κ.ο.κ.


3Θα αυξηθεί η ζήτηση για φροντιστήρια και ιδιαίτερα με το νέο σύστημα;


­ Το υπουργείο λέει όχι, γιατί ο ανταγωνισμός θα είναι μικρότερος για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια, ενώ το σύστημα θα είναι επιεικέστερο, με αποτέλεσμα σχεδόν όλοι να τελειώνουν το Λύκειο. Επιπλέον, για τους αδύναμους μαθητές θα εφαρμοσθεί ο θεσμός της ενισχυτικής διδασκαλίας.


4Πολλοί λένε πώς έτσι το λύκειο θα μετατραπεί σε ένα διαρκές εξεταστικό κέντρο…


­ Αυτό είναι θέση των καθηγητών, οι οποίοι από την πλευρά τους, υποστηρίζουν ότι το Λύκειο μετατρέπεται σε ένα διαρκές εξεταστικό κέντρο, το οποίο υποτάσσεται ακόμη περισσότερο στα φροντιστήρια και αποθαρρύνει πολλούς μαθητές από την προσπάθεια συνέχισης των σπουδών τους, στρέφοντάς τους στα μεταγυμνασιακά ΙΕΚ και στη «μαύρη αγορά» της γνώσης, με δυσβάστακτο κόστος για τις οικογένειές τους.


5Ποιοι θα αποκτούν το Απολυτήριο του Ενιαίου Λυκείου;


­ Σχεδόν όλοι, σύμφωνα με το υπουργείο, το οποίο φιλοδοξεί με το νέο σύστημα αξιολόγησης του μαθητή και την εφαρμογή ενός αναβαθμισμένου Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠ) να μειώσει δραστικά τον αριθμό των μαθητών που δεν φτάνουν στο Απολυτήριο. Ο υπουργός Παιδείας, πάντως, έχει δηλώσει ότι δεν θα παίρνουν όλοι Απολυτήριο ούτε θα υπάρχει δεύτερη ευκαιρία ­ δηλαδή δυνατότητα βελτίωσης της βαθμολογίας της Γ’ τάξης Λυκείου.


6 Οσοι δεν θα μπορέσουν να πάρουν απολυτήριο τί θα απογίνουν;


­ Σε όσους δεν φτάνουν στο Απολυτήριο, θα χορηγείται πιστοποιητικό ότι παρακολούθησαν ορισμένα μαθήματα στην Α’ και στη Β’ Λυκείου, ενώ θα μπορούν να στραφούν στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση ή στα ΙΕΚ.


7 Θα υπάρξει προπαρασκευαστικό έτος σπουδών στα πανεπιστήμια;


­ Ο υπουργός δήλωσε ότι θα προτείνει τον Οκτώβριο στα ΑΕΙ και ΤΕΙ να μη γίνεται η εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, από το 2000, σε πολλά συγκεκριμένα τμήματα αλλά σε έξι ή επτά μεγάλες κατευθύνσεις σπουδών, προκειμένου να υπάρχει ένα «προστάδιο» γενικής πανεπιστημιακής παιδείας (π.χ. Προϊατρική) και η επιλογή της εξειδίκευσης να γίνεται στο δεύτερο ή τρίτο έτος. Εν τούτοις, ακόμη δεν είναι σαφές αν θα γίνει και, κυρίως, αν θα «περάσει» μια τέτοια πρόταση, η οποία άλλωστε είχε τεθεί από τον σημερινό πρόεδρο του Κέντρου Εκπαιδευτικής Ερευνας του υπουργείου Παιδείας κ. Μ. Κασσωτάκη, όταν ακόμη ήταν πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.


8Ποιοι θα πληρώνουν τελικώς δίδακτρα, πότε και από ποιον θα καθορισθούν;


­ Κατ’ αρχάς, το υπουργείο δεν δέχεται τον όρο «δίδακτρα» αλλά «τέλη εγγραφής»! Οπως λέει, θα καλούνται να καταβάλουν τέλη εγγραφής μόνο οι φοιτητές άνω των 25 ετών, εφόσον όμως έχουν εργασία, δηλαδή δικούς τους πόρους. Σε αντίθετη περίπτωση, θα σπουδάζουν με υποτροφία.


9 Από πότε θα εφαρμοσθούν όλα τούτα;


­ Ο χρόνος, ο τρόπος και το όργανο που θα καθορίσει τις λεπτομέρειες σχετικά με αυτά δεν έχουν ακόμη καθορισθεί.


10 Με ποιον τρόπο θα βοηθήσει ο «νέος» ΣΕΠ τους μαθητές;


­ Βοηθώντας και στηρίζοντας τους… καθηγητές. Σύμφωνα με το υπουργείο, τα 13 Γραφεία Επαγγελματικού Προσανατολισμού που πρόκειται να ιδρυθούν από φέτος ­ παραμένει άγνωστος ο ακριβής χρόνος ίδρυσής τους ­ θα είναι αρμόδια για να στηρίζουν, να συμβουλεύουν και να στέλνουν ενημερωτικό υλικό στους καθηγητές που διδάσκουν ΣΕΠ στα σχολεία. Παράλληλα, όμως, θα συσταθεί Εθνικό Ινστιτούτο Επαγγελματικού Προσανατολισμού, το οποίο θα υπάγεται στο εξής σε δύο υπουργεία: Εργασίας και Παιδείας (προς το παρόν, δεν μπορεί να ξεκινήσει η «νέα» λειτουργία του, γιατί πρέπει να αλλάξει ΔΣ κλπ.).


11 Με την ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν θα αυξηθεί και η ζήτηση σε ορισμένες σχολές; Μήπως οδηγηθούν πολλοί μαθητές στη λύση των σπουδών στο εξωτερικό;


­ Οχι, υποστηρίζει το υπουργείο Παιδείας. Αντιθέτως, μάλιστα, φιλοδοξεί ότι θα φέρει πίσω τους έλληνες φοιτητές του εξωτερικού αλλά και πολλούς ξένους. Τώρα, βέβαια, αν υπάρξει «υπερβάλλουσα ζήτηση» για τα ισχύοντα συμβατικά Προγράμματα Σπουδών (ΠΣ) των ΑΕΙ και ΤΕΙ, θα ισχύσουν κάποια μόρια για την επιλογή των φοιτητών (βαθμός Απολυτηρίου, ένα τεστ και επίδοση σε δύο μαθήματα της Γ’ Λυκείου, ανάλογα με την ομάδα σχολών που έχουν επιλέξει), ενώ κριτήρια ­ που δεν έχουν ακόμη καθορισθεί ­ θα ισχύουν και για τα Προγράμματα Σπουδών Επιλογής (ΠΣΕ).


12 Πώς θα ικανοποιηθεί αυτή η ζήτηση από τα πανεπιστήμια;


Ο υπουργός έχει δηλώσει ότι σε μία πενταετία θα εξασφαλισθούν τόσες θέσεις στα πανεπιστήμια όσοι και οι μαθητές που θα τελειώνουν το Λύκειο. Για όλους αυτούς τους λόγους, όμως, οι καθηγητές χαρακτηρίζουν την «ελεύθερη πρόσβαση» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση «μεγάλο ψέμα και υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα». Επιτροπή Ασάφειες στο Ενιαίο Λύκειο


ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ καθυστερήσεις και ασάφειες διαπιστώνει ο κοινοτικός επίτροπος κ. Φλιν σε ό,τι αφορά το μέτρο του υπουργείου Παιδείας για το Ενιαίο Λύκειο. Ο κ. Φλιν, που εκλήθη να απαντήσει εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή κ. Αλ. Αλαβάνου επισημαίνει ότι παρά τον προσδιορισμό του μέτρου σε επίπεδο ενεργειών «πολλά μένουν ακόμη να γίνουν σε κατώτερο επίπεδο, αναφορικά με την περιγραφή, την εξειδίκευση, την διασαφήνιση, τη διαχείριση και την εφαρμογή του εγχειρήματος».


Στην απάντησή του τονίζει ότι σήμερα μένει ακόμη να προσδιορισθεί η ενέργεια που αφορά «ένα νέο σύστημα μετάβασης από τη Δευτεροβάθμια στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση» ενώ διευκρινίζει ότι υπήρξαν πρόσθετε καθυστερήσεις «λόγω των βουλευτικών εκλογών του 1996 και της αλλαγής υπουργού Παιδείας».