«Χρυσή Γη των πρώτων κατοίκων του Κόσμου»
Η «Χρυσή Γη των πρώτων κατοίκων του Κόσμου», όπως ονομάζουν οι Βιρμανοί τη χώρα τους,μια και ο ποταμός Ιραγουάντιπου τη διασχίζει την κάνει πολύ εύφορη ειδικά στο δέλτα του,είναι διάσπαρτη από εκατοντάδες χιλιάδες μοναστήρια και παγόδες,που οι χρυσές κορυφές τους σκορπίζουν λαμπρό φως και πνευματική λάμψη. Στα μοναστήρια και στις παγόδεςγίνονται ακόμη διάφορες γιορτές: τελετές και πανηγύρια στην Πανσέληνο, εξετάσεις των νεαρών μοναχών στη γνώση της Τριπιτάκα, αλλά και διαγωνισμοί υφαντικής, μαγειρικής,η γιορτή της συγκομιδής, αλλά και η γιορτή των πνευμάτων (Νατς),που ήταν η αρχαιότερη θρησκεία της χώρας και ενσωματώθηκε στον βουδισμό.Η Μανταλέιόπου θα ταξιδέψουμε είναι η δεύτερη πόλη σε πληθυσμό (1.000.000 κάτοικοι)

της Μιανμάρ και τελευταία πρωτεύουσα προτού κατακτηθεί η χώρα από τους Αγγλους.

Στη μυθική Μανταλέι

Η Μανταλέι ιδρύθηκε το 1857 από τον βασιλιά Μίντον και το 1885 η πόλη παραδόθηκε από τον διάδοχό του Τιμπό στον βρετανό στρατηγό Πρέντεργκαστ. Ο,τι απέμεινε από το μυθικό παλάτι του οποίου μικρογραφία θα δούμε στο φρούριο της πόλης είναι ο «θρόνος του λιονταριού» που εκτίθεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Γιανγκόν και το μοναστήρι Σβεναντάου ή «Χρυσό Παλάτι», μέσα στο οποίο πέθανε ο βασιλιάς Μίντον. Φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από ξύλο, ο γιος του Τιμπό το είχε μεταφέρει στη σημερινή του θέση και έτσι κατά τύχη σώθηκε από τον βομβαρδισμό του παλατιού που έγινε το 1945 από τους Εγγλέζους.

Η Μανταλέι θεωρείται κέντρο της βιρμανικής κουλτούρας και της βουδιστικής διδασκαλίας. Εδώ βρίσκεται η Εθνική Σχολή Καλών Τεχνών, Μουσικής και Θεάτρου , όπου δίδονται συναυλίες βιρμανικής μουσικής, χορού και παραδοσιακών δραμάτων, με θέματα από τη ζωή του Βούδα (ΖατΠουέ) και τα τρία θέατρα κούκλας, που δίνουν παραστάσεις συνοδεία ορχήστρας παραδοσιακών οργάνων. Στη Μανταλέι βρίσκεται και η παγόδα Κουθοντάου.

Πρόκειται για το «μεγαλύτερο βιβλίο του κόσμου», επειδή γύρω της οι 729 παγόδες Πιτάκα στεγάζουν μαρμάρινες πλάκες με τους κανόνες της Τριπιτάκα σε γλώσσα Πάλι. Οι παγόδες χτίστηκαν το 1872, κατά την 5η Βουδιστική Σύνοδο, από μια ομάδα 2.400 μοναχών, που χρειάστηκαν έξι μήνες για να απαγγείλουν ολόκληρο το κείμενο της Τριπιτάκα. Για να ανέβουμε στον ιερό λόφο της πόλης, ύψους 236 μ., με τα 1.729 σκαλιά, θα προτιμήσουμε τις κυλιόμενες σκάλες και θα απολαύσουμε την εκπληκτική θέα και το μοναδικό ηλιοβασίλεμα. Το πιο σπουδαίο όμως μνημείο της πόλης είναι η παγόδα Μαχαμούνι, που στεγάζει το καλυμμένο από αλλεπάλληλα στρώματα χρυσού άγαλμα του Βούδα Μαχαμούνι, ύψους 3,8 μ. Η Μανταλέι είναι επίσης διάσημη για τους τεχνίτες της: βιοτεχνίες υφαντικής τέχνης, κατεργασίας του μετάλλου (χρυσού, αργύρου και χαλκού), ασύγκριτων ξυλόγλυπτων, έργων θρησκευτικής τέχνης κατασκευασμένων από μάρμαρο που εξάγεται κοντά στη Μανταλέη, καθώς και τα περίφημα ταπισερί, τα γνωστά μας «μπούρμα», τα οποία κεντιούνται με λεπτή χρυσή κλωστή και πούλιες, με ειδική βελονιά κυρίως πάνω σε μαύρο βελούδο.

Στην αγορά της πόλης που γίνεται ιδιαίτερα ζωντανή το βράδυ θα δείτε τις μειονότητες με τα χαρακτηριστικά τους «λόνγκι», το ύφασμα που δένεται κόμπος γύρω από τη μέση, ίδιο για άντρες- γυναίκες, να πουλούν τις πραμάτειες τους.

Στην αρχαία πρωτεύουσα Αμαραπούρα

Σε μικρή απόσταση από τη Μανταλέι βρίσκονται οι τρεις αρχαίες πρωτεύουσες, Αμαραπούρα, Αβα και Σανγκάινγκ, καθώς και η μεσαιωνική πόλη Μινγκούν. Η Αμαραπούρα χτίστηκε το 1782 από τον βασιλιά Μπανταουπάγια και θα την περιηγηθούμε με ιππήλατες άμαξες. Σήμερα η πόλη είναι υφαντικό κέντρο με οργανωμένο συνεταιρισμό και συνδέεται με τη λίμνη Ταουνγκταμάν με μια γέφυρα 1.200 μ., φτιαγμένη εξ ολοκλήρου από κορμούς δέντρων τικ, από τον δήμαρχο Ου Μπέιν, από τον οποίο πήρε και το όνομά της. Η γέφυρα διασχίζεται σε λίγα λεπτά και έχει κατά μήκος της παγκάκια και στέγαστρα, όπου μπορείς να απολαύσεις τη διαδρομή τρώγοντας τους νοστιμότατους ανανάδες που καθαρίζουν ασταμάτητα οι μικροπωλητές. Το μοναστήρι Μπαγκάγια, με περίπου 1.000 μοναχούς, βρίσκεται στα περίχωρα της Αμαραπούρα και συντηρείται από τις εισφορές των πιστών. Μέρος της κουλτούρας της χώρας, κάθε πρωί οι μοναχοί με το μπολ τους στο χέρι, ακόμη και όταν δεν υπάρχει ανάγκη, ζητιανεύουν την τροφή τους ώστε να έχουν οι άνθρωποι την ευκαιρία να κάνουν μια καλή πράξη. Μάλιστα πολλοί πιστοί έρχονται κάθε πρωί στο μοναστήρι και φέρνουν φαγητά, τα οποία και σερβίρουν οι ίδιοι στους μοναχούς. Με βάρκα στην Αβα

Η Αβα βρίσκεται μεταξύ των ποταμών Ιραγουάντι και Μιτούγκε και ιδρύθηκε το 1364 από τον βασιλιά Θαντομινμπία. Φτάνουμε εκεί ύστερα από μια διαδρομή 10 λεπτών και ανεβαίνουμε ξανά σε ιππήλατες άμαξες για να κάνουμε τον γύρο της πανέμορφης αυτής πόλης. Ανάμεσα στα μοναστήρια και στις παγόδες ξεχωρίζει το πέτρινο μοναστήρι Μάχα Αούνγκμιε Μπονζάν, της βασίλισσας Μπαγκιντάου, το οποίο έκτισε προς τιμήν του συζύγου της το 1818, όμως τίποτε δεν συγκρίνεται σε ομορφιά με τους ορυζώνες και τους ψαράδες της λίμνης.

Στην ιερή Σανγκάινγκ

Η Σανγκάινγκ είναι η πόλη όπου γίνονται οι χειροτονίες των νεαρών μοναχών, οι οποίοι φιλοξενούνται σε περίπου 600 μοναστήρια. Στον ιερό της λόφο μπουκαμβίλιες, δέντρα μάνγκος, φοίνικες και ροδοδάφνες συμπληρώνουν τη βλάστηση ενώ πουλιά- που συμβολίζουν τις ψυχές- σε καλάθια περιμένουν αυτούς που με ένα πολύ μικρό αντίτιμο θα τους χαρίσουν την ελευθερία. Στην παγόδα Καουνγκμουντάου με τον ημισφαιρικό τρούλο και τα μυθικά τέρατα στην είσοδό της οι νεαρές προσκυνήτριες βρίσκουν την ευκαιρία να ανανεώσουν διασκεδάζοντας το μακιγιάζ τους με λίγο τανάγκα!

Στο μεσαιωνικό Μινγκούν

Από τη Μανταλέι θα φτάσουμε με πλοιάριο στο Μινγκούν ύστερα από μία ώρα και 30 λεπτά πλεύσης στον ποταμό Ιραγουάντι, παρατηρώντας την καθημερινή ζωή στις όχθες.

Λίγο πιο κάτω προστίθενται και οι βοϊδάμαξες με τους οδηγούς καθώς και οι μάγειροι από τα υπαίθρια μαγέρικα. Το πρώτο αξιοθέατο που συναντάμε ανακουφισμένοι είναι η μισοτελειωμένη παγόδα Μινγκούν, που αποκαλείται και «ο μεγαλύτερος σωρός τούβλων του κόσμου», μια και ο μεγάλος σεισμός του 1838 γκρέμισε τα ανώτερα τμήματα της 152 μέτρων ημιτελούς παγόδας. Λίγο πιο κάτω θα δούμε τη μεγαλύτερη εν λειτουργία καμπάνα του κόσμου, που ζυγίζει 87 τόνους.

Γύρω από την καμπάνα εκθέτουν οι καλλιτέχνες ζωγράφοι του χωριού, όπως και κατά μήκος του δρόμου που οδηγεί σε μια από τις ωραιότερες παγόδες της Βιρμανίας: η παγόδα Χσίνμπιουμε έγινε στη μνήμη της αγαπημένης γυναίκας του βασιλιά Μπονταουπάγια, το 1816. Η αρχιτεκτονική της παγόδας αυτής στηρίζεται στο διάγραμμα του Βιρμανικού Σύμπαντος, που έχει 31 επίπεδα ύπαρξης, με κέντρο το ιερό βουνό Μέρου ως κέντρο του Σύμπαντος.

Τανάγκα για ομορφιά

Από το αρωματικό σανταλόξυλο βγαίνει η φλούδα η οποία τρίβεται καθημερινά με μεγάλο κόπο σε πέτρινη πλάκα και η σκόνη της μαζί με νερό δημιουργεί έναν πολτό κίτρινου χρώματος που απλώνεται στο πρόσωπο αλλά και στα χέρια. Ο πολτός αυτός ονομάζεται «τανάγκα» και πέρα από τις αντηλιακές ιδιότητες που πιστεύεται ότι έχει και στη δροσιά που χαρίζει κάτω από τον δυνατό ήλιο της Μιανμάρ θεωρείται στοιχείο ομορφιάς για άντρες και γυναίκες, ενώ ακόμη πιστεύουν ότι η καθημερινή χρήση σε μικρά παιδιά τα κάνει όμορφα όταν μεγαλώσουν. Συνήθως απλώνεται κυκλικά στα μάγουλα, ενώ οι γυναίκες ανταγωνίζονται σε εφευρετικότητα για τα σχήματα που θα στολίσουν το πρόσωπό τους:

με γραμμές, τελείες, τόξα, κ.τ.λ.

Βιρμανία ή Μιανμάρ;

Η Μιανμά(ρ) αναφέρεται ήδη στα «Ταξίδια» του Μάρκο Πόλο από τον 13ο αιώνα, ενώ Βιρμανία είναι η αγγλική απόδοση του ίδιου ονόματος. Πρόκειται για την ίδια σύγχυση φωνητικής απόδοσης λέξεων και ονομάτων, αφού η λατινική γραφή τους αποδίδεται διαφορετικά από τη βιρμανική. Ετσι από το 1989 που ξεκίνησε η προσπάθεια προκειμένου η λατινική γραφή να αποδίδει την τοπική προφορά, αρκετές πόλεις μετονομάστηκαν, όπως π.χ. η πρωτεύουσα Ρανγκούν, σε Γιανγκόν.

ΠΡΟΣΒΑΣΗ
Η αεροπορική εταιρεία Τhai Αirways εκτελεί πτήσεις για την πρωτεύουσα Γιανγκόν μέσω Μπανγκόκ.Από εκεί θα πάρετε εσωτερική πτήση με την Αir Μandalay ή με την Yangon Αirways.Μέσα στην πόλη μετακινείστε εύκολα με τα τρίκυκλα ταξί.

ΔΙΑΜΟΝΗ
Στο εντυπωσιακό και πολυτελές «Μandalay Ηill Resort» (τηλ.952-35638, 35680-7) με θέα στον ιερό λόφο της Μανταλέι.Πολύ καλό και πιο οικονομικό το «Εmerald Land Ιnn» (τηλ.95-2-26990).

Αρκετά οικονομικό και απλό το «Μandalay View Ιnn» (τηλ.95-2-22347).

ΦΑΓΗΤΟ
Η κουζίνα της Μιανμάρ έχει πολλές επιρροές από την κινεζική και την ταϊλανδέζικη.Το γεύμααποτελείται από τη γλυκόξινη σούπα με διάφορα λαχανικά,το κύριο πιάτο το οποίο περιλαμβάνει απαραίτητα ρύζι με ποικιλία μικρών πιάτων με κάρι από διάφορες γεύσεις: πάπια,κότα,αρνάκι,χοιρινό,αβγά, ψάρι, μαγειρεμένα με κάθε τρόπο,λαχανικά στον ατμό,το συνοδευτικό- που μπορεί να είναι σαλάτα,όπως η «λαφέτ», από φύλλα τσαγιού,που σερβίρεται με διάφορες σάλτσες ώστε τα φύλλα του τσαγιού να έχουν ποικιλία γεύσεων- και οπωσδήποτε πάστα ψαριού ή γαρίδας «μπελακάν». Φυσικά απαραίτητα συστατικά είναι: κρεμμύδι,σκόρδο, σαφράν,τζίντζερ,τσίλι,κολίανδρο,κάρδαμο,σουσάμι,τηγανητά φασολάκια,ντομάτες,φιστίκια και η τηγανητή καρύδα.Παραδοσιακά,το στόμα προετοιμάζεται για την αλλαγή των γεύσεων με την κατανάλωση άφθονου πράσινου τσαγιού. Σαν πρόχειρο σνακ θα βρείτε μεγάλες τηγανίτεςμε διάφορα λαχανικά ή γαρίδες,ενώ για επιδόρπιο προσφέρονται φρούτα.

Στη Μανταλέι ξεχωρίζει το κινεζικό εστιατόριο «Golden Duck» (192,corner of 80th&16th str.,τηλ.95-2 36808).Να δοκιμάσετε οπωσδήποτε τα διάφορα λαχανικά σερβιρισμένα μέσα σε μεγάλη κολοκύθα και τα ρολά γαρίδας.Στο «Sa Κhan Τhar» (μεταξύ 78th&28th St,τηλ.95-221066) δοκιμάστε βιρμανέζικη κουζίνα,όπως στο «Εlephant Green» (3Η,Βloch 801,27th St, τηλ.95-2-61237) και στο «Εmerald Green» (Corner 35rd &39 Str, τηλ.95-2-24725),ενώ στο «Κo΄s Κitchen» (Μaygagiri Qtr. τηλ.95-228042),ταϊλανδέζικη.

ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ
Από την Κίνα και την Ινδία έφτασε το κουκλοθέατροκατά τον 11ο αιώνα και έγινε πολύ αγαπητό από την αριστοκρατία και τη βασιλική αυλή.Θρύλοι και παραδόσεις καθώς και οι 550 ζωές του Βούδααποτελούν τα θέματα. Στο εθνικό θέατρο της Μανταλέη μπορείτε να παρακολουθή-σετε κάποια παράσταση με θέμα κυρίως από το ινδικό έπος Ραμαγιάνα – Γιάμα Τάτσιν- στα Βιρμανέζικα,όπως και στο Garden Villa Τheater, 66th,μεταξύ 26th&27th St.,πίσω από το «Sedona Ηotel».

ΑΓΟΡΕΣ
Εξαιρετικά κομψοτεχνήματααπό λάκα, ξυλόγλυπτα, μεταξωτά υφαντά, τα γνωστά χρυσοποίκιλτα κεντήματα ταπισερί «μπούρμα», χρωματιστά μπουκάλια από φυσητό γυαλί,μαριονέτες του βιρμανικού κουκλοθέατρου,κεραμικά,παιχνίδια από πεπιεσμένο χαρτί,πραγματικές αντίκες, παλιά ασημένια νομίσματα και πολύ κομψά έπιπλα από ξύλο τριανταφυλλιάς.Η Μιανμάρφημίζεται επίσης για τις πολύτιμες πέτρες, κυρίως το ζαντ και τα ρουμπίνια. Αν αγοράσετε ρουμπίνια, προσέξτε την καθαρότητα της πέτρας,και να μην έχει ρωγμές.