Εκατοντάδες εκατομμύρια τηλεθεατές σε πλανήτη αναμένεται να παρακολουθήσουν τους 29ους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου από τον αναπαυτικό καναπέ τους. Κάθε τέσσερα χρόνια οι απανταχού λάτρεις του μεγάλης αυτής γιορτής του αθλητισμού παρά τις πολιτιστικές διαφορές τους ενώνουν τις «παραξενιές» τους και επιλέγουν τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο ώστε η παρακολούθηση των Αγώνων να γίνει ακόμη πιο απολαυστική από την άνεση του σπιτιού τους. Ανθρωποι με έντονη προσωπικότητα, ή μη, μοναχικοί, κοινωνικοί, φιγουρατζήδες ή πιο ταπεινοί όλοι μαζί έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: ενστερνίζονται – ο καθένας με τον δικό του τρόπο – τα ολυμπιακά ιδεώδη και ακολουθούν βήμα προς βήμα τον παλμό των αθλητικών εξελίξεων ως την κορύφωσή τους στα βάθρα της απονομής των πολυπόθητων μεταλλίων. Ιδού, λοιπόν, οι βασικές κατηγορίες των μέσων ολυμπιονικών τού καναπέ.


Ο ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΤΗΣ: Κάθε φορά αντιτίθεται ως προς τη χρονική περίοδο διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων. «Επιμένουν να διοργανώνουν τους Ολυμπιακούς κατά τη διάρκεια του Αυγούστου, την περίοδο των διακοπών. Κρίμα, γιατί δεν θα μπορέσω να τους παρακολουθήσω!» δηλώνει ξαπλωμένος στην παραλία. Οταν όμως το βράδυ επιστρέψει στο ξενοδοχείο δεν παραλείπει να παρακολουθήσει τα 400 μέτρα μετ’ εμποδίων. Την επόμενη ημέρα ο σκεπτικιστής παρά την γκρίνια της προηγουμένης επιστρέφει με όρεξη για τους τελικούς και αλίμονο σε εκείνον που θα τον ενοχλήσει.


Ο ΕΡΗΜΙΤΗΣ: Πρόκειται για μοναχικό τηλεθεατή, ο οποίος δεν σηκώνει πολλά πολλά. Δεν ανέχεται σχόλια, ερωτήσεις, βωμολοχίες ή ξεφωνητά θριάμβου. Το δέος και ο θαυμασμός που τρέφει για τον σχολιαστή φτάνουν σε τέτοιο σημείο ώστε να θεωρεί ακόμη και το άνοιγμα αναψυκτικού απαράδεκτο. Οποιοδήποτε σχόλιο για την κόμη του δρομέα είναι ικανή να διαταράξει τη βαθιά προσήλωσή του, ειδικά όταν πρόκειται για τον Τζαμαϊκανό Ασάφα Πάουελ – ο οποίος από τον Ιούνιο του 2005 έως τον Μάιο του 2008 κατείχε το ρεκόρ των 100 μέτρων, με χρόνους εννιά δευτερόλεπτα και 77 χιλιοστά αρχικά και εννιά δευτερόλεπτα και 74 χιλιοστά αργότερα. Επιπλέον, ερωτήσεις του τύπου «Ποιος κέρδισε;» που προέρχονται από κάποιο ποταπό υποκείμενο, το οποίο αντί να παρακολουθεί το σημαντικό αυτό αθλητικό γεγονός ασχολείται με οτιδήποτε άλλο, αρκούν για να τον οδηγήσουν σε κατάσταση υστερίας.


Ο ΦΙΛΑΡΑΣ: Εχοντας σχολική διάθεση είναι ανοιχτός ακόμη και στις πιο απλοϊκές συζητήσεις, ακόμη και αν αυτό έχει να κάνει με τον διαχωρισμό του άλματος επί κοντώ από το ποδοσφαιρικό τέρμα. Στο σπίτι του τα πιο αυθόρμητα και απρόσμενα πράγματα μπορούν να γίνουν πραγματικότητα: φίλοι χρόνων εμφανίζονται από το πουθενά, κουβαλώντας παγωτό ή άλλες λιχουδιές. Δίπλα του, ακόμη και εκείνοι που παρέμεναν ασυγκίνητοι μπροστά σε αθλητικές επιδόσεις ξαφνικά εκφέρουν άποψη για τη φυσική κατάσταση των αθλητών, σχολιάζοντας τους τετρακέφαλους μυς τους. Το όλο σκηνικό κορυφώνεται όταν ο Φιλάρας μεθυσμένος πια αρχίζει να φωνάζει «Παγκόσμιο ρεκόρ!» αναφερόμενος στο νέο ρεκόρ κατανάλωσης μπίρας που μόλις έσπασε!


Ο ΞΕΡΟΛΑΣ: Ο συγκεκριμένος τύπος τηλεθεατή ανήκει στο δικό του μοναδικό «δόγμα». Δεν εμφανίζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για γνωστούς πρωταθλητές, αντίθετα προτιμά να ασχολείται με νεοεμφανιζόμενα ταλέντα που προέρχονται από μικροσκοπικές, σχεδόν άγνωστες, χώρες. Ο ξερόλας πωρώνεται εύκολα και για τον λόγο αυτό βρίσκεται σε συνεχή αναζήτηση του επόμενου θύματος που θα του χαρίσει τη λίγη από την προσοχή του. Σε περίπτωση μάλιστα κατά την οποία ο άγνωστος αθλητής τα πάει καλά, βάζει τα δυνατά του επευφημώντας τον. Ο ενθουσιασμός του τον οδηγεί στη σκέψη ότι ο προορισμός των επόμενων διακοπών του δεν θα ήθελε να είναι άλλος από τον τόπο καταγωγής του νέου αστεριού του αθλητισμού, όπου όμως τελικά κάνει είτε πολύ κρύο είτε υπερβολική ζέστη. Και κάπως έτσι καταλήγει στο να μην πηγαίνει πουθενά και να κολλά απλώς μια φωτογραφία του επιθυμητού προορισμού στο ψυγείο του.


Ο ΣΠΕΣΙΑΛΙΣΤΑΣ: Πρόκειται για αυτόν που είναι διατεθειμένος να αφιερώσει ένα ολόκληρο απόγευμα για να δει τον αγώνα σόφτμπολ Καναδά – Βενεζουέλα και γι’ αυτό σιχαίνεται όλους εκείνους που προτιμούν να παρακολουθούν μόνο τα σπουδαία παιχνίδια. Λατρεύει τη λεπτομέρεια και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι μπορεί να αναγνωρίσει τα μέλη της κινεζικής ομάδας σκοποβολής από μακριά.


Ο ΕΙΔΗΜΩΝ: Διαθέτει οργανωμένη συλλογή εκλεκτών δημοσιευμάτων γύρω από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, έχει διαβάσει βιβλία και έχει παρακολουθήσει όλα τα ανάλογα τηλεοπτικά ρεπορτάζ. Συνήθως είναι γένους αρσενικού και είναι πάντοτε ετοιμόλογος. Αρκεί κάποιος να ρωτήσει κάτι για έναν αθλητή και αμέσως θα αρχίσει να τον βομβαρδίζει με ονόματα αντιπάλων και στατιστικά στοιχεία επιδόσεων. Αν μάλιστα καταλάβει από την αρχή της ερώτησης περί τίνος πρόκειται, τότε ο συνομιλητής δύσκολα θα καταφέρει να ολοκληρώσει τη φράση του. Και φυσικά ως το τέλος της εβδομάδας η κατάσταση έχει πλέον φτάσει στο απροχώρητο. Μετά πάροδο δέκα ημερών σχεδόν κανείς δεν αντέχει να του απευθύνει πλέον τον λόγο. Και κάπως έτσι σιγά σιγά ο Ειδήμων μεταλλάσσεται σε Ερημίτη (βλ. παραπάνω).


Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΗΣ: Παρακολουθεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες για τον πολυεθνικό τους χαρακτήρα. Για τους διαφορετικούς πολιτισμούς, τις αναρίθμητες ομάδες που συμμετέχουν, τις πολύπλοκες γλώσσες μιλούν και τα μοναδικά είδη που παρουσιάζουν. Στην ουσία ο Οικουμενιστής θα μπορούσε να είναι ο αντίστοιχος Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών των Αγώνων με… σορτσάκι. Ονειρό του είναι να βλέπει αθλητές από αντίπαλες χώρες να αγκαλιάζονται μέχρι δακρύων. Αυτό βέβαια ώσπου να περάσει στους τελικούς ο αθλητής της χώρας του γιατί έπειτα από αυτό ο ανταγωνισμός περνά σε πρώτο πλάνο και οι προσβολές – τις οποίες μόνο οικουμενικές δεν θα τις χαρακτήριζε κανείς – δίνουν και παίρνουν. Σε σημείο ώστε η οικογένειά του αρχίζει να αναρωτιέται πως υιοθέτησε το συγκεκριμένο «κατοικίδιο» καθώς ο κατά τα άλλα πολιτισμένος λάτρης του πολυεθνικού πνεύματος των Αγώνων έχει πλέον μεταμορφωθεί σε Πολεμοχαρή (βλ. επόμενο).


Ο ΠΟΛΕΜΟΧΑΡΗΣ: Επιθετικός εθνικιστής, είναι της άποψης ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες και το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου αποτελούν αλληγορικές έννοιες του πολέμου. Ενόσω οι αθλητές προχωρούν στην καθιερωμένη διαδικασία της προθέρμανσης ο Πολεμοχαρής αρχίζει ήδη να τρίζει τα δόντια του από το άγχος. Στα μισά της αναμέτρησης ο σφυγμός του, παρά το γεγονός ότι κάθεται αναπαυτικά στον καναπέ του, χτυπά κόκκινο. Εύχεται το ακόντιο του φινλανδού αθλητή να καρφωθεί σε κάποιον αντίπαλο. Ολυμπιακή αλληλεγγύη; Απλώς δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό του.


Ο ΜΑΡΑΘΩΝΟΔΡΟΜΟΣ: Σωριασμένος στον καναπέ ο Μαραθωνοδρόμος διψά για αθλητική αδράνεια, κατά τη διάρκεια της οποίας απολαμβάνει άφθονη μπίρα και σνακ. Δεν αφήνει προκριματικό για προκριματικό και ημιτελικό για ημιτελικό. Αυτός είναι και ο λόγος άλλωστε για τον οποίο συνήθως χάνει τον τελικό των 100 μέτρων – ο οποίος δεν διαρκεί πάνω από 10 δευτερόλεπτα – καθώς εκείνη ακριβώς τη στιγμή επιλέγει να πάει στην τουαλέτα.


Ο ΚΥΝΙΚΟΣ: Είναι της άποψης ότι το ντοπάρισμα θα αποτελεί πάντα αναπόσπαστο μέρος των Αγώνων. Υποστηρίζει ότι ανέκαθεν υπήρχε και γι’ αυτό θα συνεχίσει να υπάρχει. Κατατάσσει μάλιστα τη χρήση απαγορευμένων ουσιών σε διαφορετικές κατηγορίες: ντοπάρισμα με την ευχή του κράτους, βιομηχανοποιημένο ντοπάρισμα, επιτυχημένο ή αποτυχημένο ντοπάρισμα. Ο Κυνικός αμφισβητεί τις επιδόσεις των αθλητών που ντοπάρονται. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ας πάρουν όσα χάπια θέλουν, θα δούμε πόσο μακριά θα τους πάνε!». Μάλιστα δε φοβάται να προκαλέσει οποιονδήποτε εκφέρει αντίθετη άποψη. «Βάζεις το χέρι σου στη φωτιά ότι όλα τα μετάλλια που έχει κερδίσει η χώρα σου μέχρι σήμερα είναι αποτέλεσμα νόμιμων διαδικασιών;». Μετά βάζει τον εθνικό ύμνο της χώρας του και ένα δάκρυ αρχίζει να αργοκυλά από τα μάτια του.


Ο ΑΡΧΟΝΤΑΣ ΤΩΝ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙΩΝ: Η κολύμβηση, η κατάδυση, η ποδηλασία και η ενόργανη βρίσκονται ανάμεσα στις προτιμήσεις του. Οσον αφορά το σόφτμπολ και το χάντμπολ από την άλλη δεν τα έχει σε ιδιαίτερη εκτίμηση. Το μπάσκετ και το βόλεϊ είναι απλώς υποφερτά. Το μπιτς βόλεϊ και η κωπηλασία βρίσκονται όμως στα όρια. Το τζούντο θα μπορούσε να είναι εντός των ορίων. Δεν υπάρχει όμως καμία σωτηρία για το τένις. Ο Αρχοντας των Πέντε Ολυμπιακών Δαχτυλιδιών διακρίνεται για τις ισχυρές απόψεις του σχετικά με το ποια αθλήματα είναι ολυμπιακά και ποια όχι. Το ποδόσφαιρο για παράδειγμα δεν ανήκει στις προτιμήσεις του και όπως ισχυρίζεται δεν θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνεται καν στους Ολυμπιακούς Αγώνες γιατί οι ποδοσφαιριστές αδυνατούν να κατανοήσουν το ολυμπιακό πνεύμα. Από την άλλη βέβαια πεθαίνει να μάθει πότε θα παίξουν η Αργεντινή και η Βραζιλία και κατά πόσον θα εμφανισθεί τελικά ο Ροναλντίνιο.


Μετάφραση: Ειρήνη Βενιού


© 2008 Beppe Severgnini. Distributed by The New York Times Syndicate