Την αλλαγή της ηγεσίας των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων αναμένεται να αποφασίσει το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο της γειτονικής χώρας που συνεδριάζει από την 1 ως τις 4 Αυγούστου.


Μετά την αναμενόμενη αποστρατεία του αρχηγού Γενικού Επιτελείου στρατηγού Χιλμί Οζκιόκ τη θέση του θα αναλάβει, αν τηρηθούν τα θέσμια, ο αρχηγός του Στρατού Ξηράς στρατηγός Γιασάρ Μπουγιούκανιτ.


H αλλαγή αυτή έρχεται σε μια στιγμή που το ενδιαφέρον στρέφεται στη στάση που θα τηρήσουν οι στρατηγοί στην αντιπαράθεση ισλαμιστών-κεμαλιστών, με τις εθνικιστικές «κορόνες» των τελευταίων που ζητούν μεγαλύτερη επιρροή του στρατού στις πολιτικές εξελίξεις να ακούγονται όλο και πιο συχνά. Οι φωνές αυτές ενισχύονται ακόμη περισσότερο από την αναζωπύρωση του Κουρδικού αλλά και τη δυστοκία της τουρκικής κοινωνίας να υιοθετήσει μεταρρυθμίσεις που θα την οδηγήσουν στον δρόμο της EE.


Ο νυν αρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου Χιλμί Οζκιόκ συγκαταλέγεται μεταξύ των στρατηγών εκείνων που έχουν τη διορατικότητα να διακρίνουν τις επερχόμενες αλλαγές, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι έχει επιδείξει κάποια ρηξικέλευθη συμπεριφορά. Απλώς, τα τελευταία χρόνια, οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις υπό την ηγεσία του απέφυγαν τις απροκάλυπτες παρεμβάσεις στις πολιτικές εξελίξεις, όπως έπρατταν στο παρελθόν. Ο στρατηγός Οζκιόκ είχε βρει ένα modus vivendi με την ισλαμιστική κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.


Αντιθέτως ο στρατηγός Μπουγιούκανιτ έχει έντονο πολιτικό προφίλ. Θεωρείται πραγματιστής – και αμφιλεγόμενος – χωρίς να διστάζει να τοποθετείται δημοσίως σε καθαρά πολιτικά θέματα που αφορούν την άνοδο του πολιτικού Ισλάμ στην Τουρκία. Είναι ένας στρατηγός που γνωρίζει καλά το πλαίσιο των σχέσεων του στρατού με την κυβέρνηση. Οι εξελίξεις γύρω από την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας του σε σχέση με τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό έχουν επίσης αποτελέσει στο παρελθόν αντικείμενο δεικτικών σχολίων από τον στρατηγό.


H τάση του στρατηγού Μπουγιούκανιτ να αναμειγνύεται σε πολιτικές υποθέσεις ενδέχεται να δικαιώσει εκείνους που προβληματίζονται εν όψει της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας το 2007, πολύ περισσότερο αν θα είναι υποψήφιος ο κ. Ερντογάν, όπως φέρεται να επιθυμεί ο ίδιος. Πρόσφατα, ο στρατηγός Μπουγιούκανιτ κατηγορήθηκε για έκνομες ενέργειες στο πλαίσιο των επιχειρήσεων του τουρκικού στρατού για την πάταξη του Κουρδικού και συγκεκριμένα ότι σχετιζόταν με την ομάδα των στρατιωτικών που συμμετείχαν στη βομβιστική επίθεση-προβοκάτσια στην πόλη Σεμντίνλι, στις 9 Νοεμβρίου πέρυσι. Το γεγονός αυτό μετέτρεψε τον στρατηγό σε «εθνικό ήρωα» στα μάτια των εθνικιστικών και ακραιφνών κεμαλιστικών κύκλων που ισχυρίζονται ότι η Τουρκία κινδυνεύει από τα «συνωμοτικά» σχέδια των ΗΠΑ και της EE.


Εκτιμάται πάντως ότι με την πραγματιστική πολιτική προσέγγισή του ο στρατηγός Μπουγιούκανιτ θα φροντίσει θα συμπαραταχθεί με τους «ισχυρούς», εντός και εκτός της χώρας του.


Οσον αφορά τους άλλους κλάδους, δεν προβλέπονται αλλαγές στην ηγεσία του Ναυτικού και της Αεροπορίας, όπου διατηρούν για έναν ακόμη χρόνο τις θέσεις τους ο ναύαρχος Γενέρ Καραχάνογλου και ο πτέραρχος Φαρούκ Τζομέρτ. Στη Χωροφυλακή αναμένεται η αποστρατεία του αρχηγού της, στρατηγού Φεβζί Τούρκερι.


Οι ετήσιες κρίσεις στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις γίνονται κάθε χρόνο αρχές Αυγούστου και τίθενται επισήμως σε ισχύ στις 30 του ίδιου μήνα, την ημέρα που η Τουρκία γιορτάζει τη νίκη της στον Μικρασιατικό Πόλεμο.


Τη θέση του στρατηγού Μπουγιούκανιτ στην ηγεσία του Στρατού Ξηράς αναμένεται να αναλάβει ο νυν διοικητής της 1ης Στρατιάς (με έδρα την Κωνσταντινούπολη), στρατηγός Ιλκέρ Μπασμπούγ. Ο τελευταίος, αν και πάλι όλα εξελιχθούν ως είθισται, θα είναι διάδοχος του στρατηγού Μπουγιούκανιτ και στην ηγεσία του τουρκικού Γενικού Επιτελείου, μετά τη λήξη της θητείας του το 2008. Στη θέση αυτή θα έχει τη δυνατότητα να μείνει επί μία διετία, δηλαδή ως το 2010, οπότε συμπληρώνει και αυτός το όριο ηλικίας των 67 ετών.


Πρόβλεψη για τη συνέχεια – οπότε και θα πλησιάζει η τελική κρίση της Τουρκίας από την EE – δεν μπορεί να γίνει με ακρίβεια. Ωστόσο, σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική, θα είναι αυτός που θα αναλάβει το 2008 τη θέση του αρχηγού των Χερσαίων Δυνάμεων, ο αρχαιότερος στην τότε επετηρίδα των στρατηγών. Ο αξιωματικός αυτός δεν είναι άλλος από τον στρατηγό Σαμπαχατίν Ισίκ Κοσάνερ, πρώην επικεφαλής της Στρατιάς του Αιγαίου και νυν υπαρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου.