Οι Ελληνες δεν γνωρίζουν το κινητό τους

«Το κινητό μου, αυτός ο… άγνωστος» θα μπορούσε να είναι ο τίτλος που χαρακτηρίζει τη σχέση των Ελλήνων με το αγαπημένο τους αξεσουάρ σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες που μπορεί να τους παρέχει. Παρ’ ότι μπορούν να στείλουν από φωτογραφίες και βίντεο ως e-mail και να κάνουν από χρηματιστηριακές συναλλαγές ως λήψη πληροφοριών για τον καιρό, η συντριπτική πλειονότητα των κατόχων κινητών τηλεφώνων περιορίζεται στη λήψη και στην αποστολή γραπτών μηνυμάτων! H άγνοια αλλά και το ακριβό κόστος των προσφερόμενων υπηρεσιών είναι οι κύριοι λόγοι για τους οποίους οι Ελληνες δεν αξιοποιούν τις δυνατότητες που τους παρέχουν τα κινητά τηλέφωνα δεύτερης γενιάς. Την ίδια στιγμή όμως δεν φείδονται χρημάτων προκειμένου να αποκτήσουν την πιο σύγχρονη συσκευή που κυκλοφορεί στην αγορά και μάλιστα όσο πιο γρήγορα γίνεται, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις των κοινωνιολόγων ότι το κινητό στη ζωή των Νεοελλήνων χρησιμοποιείται κυρίως ως μέσο προβολής και όχι ως εργαλείο για να διευκολύνει τη ζωή τους. Πρόκειται για τα αρχικά συμπεράσματα μεγάλης έρευνας με θέμα «Το Κινητό Ηλεκτρονικό Επιχειρείν» που έγινε από την ερευνητική ομάδα ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, και τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο «Βήμα».

H έρευνα, η οποία διεξήχθη κατά το διάστημα Νοεμβρίου 2003 – Ιανουαρίου 2004 «έτρεξε» ταυτόχρονα σε άλλες επτά χώρες (Ιαπωνία, Κορέα, Χονγκ Κονγκ, Ταϊβάν, Φινλανδία, Βρετανία, ΗΠΑ). Στη χώρα μας συμμετείχαν 592 άτομα τα οποία απάντησαν σε ερωτηματολόγιο που τους εστάλη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Επιστημονικοί υπεύθυνοι ήταν οι κκ. Γ. Γιαγλής και M. Βρεχόπουλος. Στόχος της έρευνας ήταν η διερεύνηση της καταναλωτικής συμπεριφοράς των χρηστών κινητής τηλεφωνίας όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών του Internet μέσω κινητού τηλεφώνου («κινητές υπηρεσίες» όπως ορίστηκαν από τους ερευνητές) καθώς και τις τάσεις της αγοράς στον χώρο αυτόν. Στις κινητές υπηρεσίες περιλαμβάνονται τα γραπτά μηνύματα (SMS), το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τα πολυμεσικά μηνύματα (MMS), π.χ. τα μηνύματα με εικόνα και ήχο, τα νέα για τον καιρό, οι αγοραπωλησίες μετοχών κ.ά. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται μέσω όλων των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας.

* Τα δημοφιλή μηνύματα

Οι εννέα στους δέκα Ελληνες που έχουν κινητό δηλώνουν εξοικειωμένοι με τη χρήση των «κινητών υπηρεσιών» που τους προσφέρουν σήμερα οι εταιρείες. Ωστόσο, όπως προκύπτει από την έρευνα, το ενδιαφέρον της συντριπτικής πλειονότητας των χρηστών εξαντλείται τελικά σε μία υπηρεσία: τη λήψη και αποστολή γραπτών μηνυμάτων! Το 91,1% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι αυτή είναι η υπηρεσία που χρησιμοποιεί συχνότερα μέσω του κινητού τηλεφώνου για να επικοινωνήσει με άλλα άτομα. Μόνο το 5,2% αξιοποιεί τις υπηρεσίες του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), ενώ ακόμη λιγότεροι (ποσοστό 1,1%) τα μηνύματα ήχου και εικόνας.

Οσον αφορά τη χρήση αυτών των υπηρεσιών, γίνεται κυρίως για προσωπικούς και λιγότερο για επαγγελματικούς λόγους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, οι έξι στους δέκα χρησιμοποιούν τις κινητές υπηρεσίες για προσωπικούς λόγους και μόλις ένας στους δέκα για λόγους εργασίας, ενώ υπάρχει και ένα ποσοστό 28% που δηλώνει ότι αξιοποιεί τις δυνατότητες του Internet mobile για κατ’ ιδίαν και για επαγγελματική χρήση. Από αυτό το εύρημα επιβεβαιώνεται για μία ακόμη φορά, όπως λέει ο επίκουρος καθηγητής και διευθυντής του ELTRUN κ. Γιαγλής, ότι τα τμήματα του πληθυσμού που «μπαίνουν» πιο γρήγορα και πιο δυναμικά στην αγορά κινητής τηλεφωνίας είναι οι νέοι, καθώς «οι νέοι είναι εκείνοι που χρησιμοποιούν κυρίως τα κινητά για προσωπική χρήση. Το βλέπουμε άλλωστε και στην Ελλάδα ότι οι πιο δημοφιλείς υπηρεσίες είναι τα μηνύματα, τα λογότυπα και οι ήχοι κλήσης, υπηρεσίες δηλαδή που απευθύνονται σε άτομα που έχουν ελεύθερο χρόνο».

Το κόστος των υπηρεσιών Internet μέσω του κινητού αναδεικνύεται σε καθοριστικό παράγοντα… μη χρήσης τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 84% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η… καλή πρόθεσή του για χρήση αυτών των υπηρεσιών επηρεάζεται από την τιμολογιακή πολιτική που ακολουθείται, ενώ για το 44,6% αποτελεί βασικό κίνητρο η χαμηλότερη προσφερόμενη τιμή για το πακέτο των «κινητών υπηρεσιών» ώστε να αναζητήσουν άλλη εταιρεία κινητής τηλεφωνίας. Επίσης οι οκτώ στους δέκα δηλώνουν ότι από το ζήτημα «κόστος» θα εξαρτηθεί και η στάση τους απέναντι στα κινητά νέας γενιάς και στις υπηρεσίες που αυτά προσφέρουν· ειδικότερα τους απασχολεί το κόστος σύνδεσης, συσκευής αλλά και η τιμή των ειδικών πακέτων προσφορών που θα λανσάρουν οι εταιρείες.

* Ωραίο μου… τηλέφωνο

Το κινητό είναι ένα από τα «αξεσουάρ» που ανανεώνουν συχνά οι Ελληνες, καθώς, όπως προκύπτει από την έρευνα, η πλειονότητα των ερωτηθέντων διαθέτει συσκευή κινητού τελευταίας… εσοδείας· το 57% δηλώνει ότι έχει αγοράσει το κινητό που χρησιμοποιεί τους τελευταίους δώδεκα μήνες. Σε 25% ανέρχονται όσοι κυκλοφορούν με κινητό… διετίας, ενώ μόλις το 16% έχει την ίδια συσκευή περισσότερο από δύο χρόνια. Αυτό το εύρημα διαφοροποιεί τους έλληνες χρήστες σημαντικά από αυτούς των υπολοίπων χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα. «Σε αντίθεση με τους Ασιάτες, τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς, οι Ελληνες αλλάζουν πολύ συχνά το κινητό τους. Και αυτό οφείλεται στο ότι οι Ελληνες θεωρούν το κινητό ως μέσο κοινωνικής προβολής, όπως θεωρούν και το αυτοκίνητο! Διαλέγουν χρώμα και μοντέλο σαν να διαλέγουν αξεσουάρ» παρατηρεί ο κ. Γιαγλής.

Τέλος, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες δηλώνουν ότι έχουν πρόθεση να αντικαταστήσουν τη συσκευή τους μέσα στους επόμενους έξι μήνες. Στο ερώτημα «ποιος είναι ο κυριότερος λόγος για τον οποίον θα ανανεώνατε συσκευή», το 23% απαντά ότι θα το έκανε για να έχει πρόσβαση σε νέες υπηρεσίες επικοινωνίας όπως τα πολυμεσικά μηνύματα, το 20,4% για να αποκτήσει συσκευή κινητού που να συνδυάζει και άλλες χρήσεις, π.χ. ηλεκτρονικού υπολογιστή, το 15,5% διότι επιθυμεί καλύτερες επιδόσεις. Τέλος, μια εύχρηστη και μοντέρνα συσκευή θα ήταν δέλεαρ για το διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό του 30% των ερωτηθέντων προκειμένου να πετάξει στον… κάλαθο των αχρήστων την υπάρχουσα συσκευή του.


Το προφίλ της έρευνας

Το 68% του δείγματος είναι άνδρες και το 32% γυναίκες. Περίπου οι μισοί ερωτώμενοι ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα των 25-34 ετών, ενώ 28% και 20% καταλαμβάνουν οι ηλικιακές ομάδες 18-24 και 25-34 ετών αντίστοιχα. Οσον αφορά την επαγγελματική κατάσταση, τη μεγαλύτερη εκπροσώπηση στο δείγμα έχουν τα στελέχη επιχειρήσεων (25,6%), οι μηχανικοί (9%), οι εκπαιδευτικοί (6,1%), ενώ σημαντικό κομμάτι αποτελούν οι φοιτητές (32,8%) και οι συνταξιούχοι (16,6). Το μορφωτικό επίπεδο είναι υψηλό καθώς η συντριπτική πλειονότητα του δείγματος έχει κάνει πανεπιστημιακές σπουδές.