Ο γάλλος πολιτικός Αδόλφος Θιέρσος, όπως έχει εξελληνιστεί το όνομα του Adolphe Thiers, γεννήθηκε στη Μασσαλία. Ως πατέρας του αναφέρεται ναυτικός ο οποίος παντρεύτηκε τη μητέρα του ένα μήνα μετά τη γέννηση του Αδόλφου και τέσσερις μήνες αργότερα την εγκατέλειψε.



Ο Θιέρσος έλαβε καλή μόρφωση, πρώτα σε λύκειο της Μασσαλίας και ύστερα στο Αιξ της Προβηγκίας, όπου σπούδασε νομικά. H δικηγορία όμως δεν τον τραβούσε και ο Θιέρσος στράφηκε νεότατος στο γράψιμο.


Το1821 ο Θιέρσος εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και άρχισε να δημοσιεύει στον Τύπο άρθρα επικριτικά της αντιδραστικής πολιτικής της κυβέρνησης του βασιλιά Καρόλου I απηχώντας τις απόψεις της ανώτερης αστικής τάξης. Από την ίδια σκοπιά είναι γραμμένο και το φημισμένο δεκάτομο έργο του Ιστορία της Γαλλικής Επανάστασης (1823-27). Το έργο αυτό γνώρισε τεράστια επιτυχία, αλλά οι μεταγενέστεροι μελετητές έχουν επισημάνει την επιπολαιότητα, τις ανακρίβειες, τη μεροληψία και τις άλλες αδυναμίες του.


H Ιουλιανή Μοναρχία


Κατά τις κρίσιμες ώρες της επανάστασης του Ιουλίου1830, η οποία ανέτρεψε τον Κάρολο I, τον τελευταίο των Βουρβόνων που βασίλεψε στη Γαλλία μετά την παλινόρθωσή τους, ο Θιέρσος έμεινε κρυμμένος σε προάστιο του Παρισιού φοβούμενος τη σύλληψη. Αμέσως μετά όμως εμφανίστηκε στο προσκήνιο, και του αποδίδεται η κύρια προσπάθεια για να πεισθεί ο Λουδοβίκος Φίλιππος, δούκας της Ορλεάνης, να δεχτεί το στέμμα. Αν και η εν λόγω προσπάθεια δεν θα πρέπει να υπήρξε ιδιαίτερα επίμοχθη, ο Θιέρσος ανταμείφθηκε για αυτήν: τοποθετήθηκε σε διάφορες δημόσιες θέσεις, δευτερεύουσες στην αρχή, για να αναδειχθεί τελικά η κυρίαρχη πολιτική προσωπικότητα του καθεστώτος του Λουδοβίκου Φιλίππου, της λεγόμενης Ιουλιανής Μοναρχίας.


Κατά την πρώτη δεκαετία της βασιλείας του Λουδοβίκου Φιλίππου, έχοντας εκλεγεί βουλευτής, ο Θιέρσος υπήρξε ο κυριότερος εκπρόσωπος των μετριοπαθών συντηρητικών και κατέλαβε διάφορες υπουργικές θέσεις. Ως υπουργός των Εσωτερικών διακρίθηκε για την ωμότητα με την οποία κατέπνιξε τις εξεγέρσεις που ξέσπασαν στη Γαλλία, ιδιαίτερα τις εργατικές του Παρισιού και της Λυών το 1834.


Το 1836 και το 1840 ο Θιέρσος διετέλεσε πρωθυπουργός και υπουργός των Εξωτερικών. Κατά την πρώτη θητεία του στην πρωθυπουργία η πρόθεσή του για επέμβαση της Γαλλίας στην Ισπανία κατά των καρλιστών, των οπαδών του διεκδικητή του ισπανικού θρόνου Δον Κάρλος, των οποίων η εξέγερση είχε προκαλέσει εμφύλιο πόλεμο, προσέκρουσε στη διαφωνία του Λουδοβίκου Φιλίππου και οδήγησε στην αποπομπή του Θιέρσου. H δεύτερη θητεία του συνέπεσε με τον δεύτερο πόλεμο του πασά της Αιγύπτου Μοχάμετ Αλη κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. H επιθετική εξωτερική πολιτική του Θιέρσου, υπέρ του Μοχάμετ Αλη, έφερε τη Γαλλία στο χείλος του πολέμου με την Αγγλία, η οποία υπεραμυνόταν του Σουλτάνου. Ο Λουδοβίκος Φίλιππος δεν εννοούσε να συναινέσει στην εξωτερική πολιτική του πρωθυπουργού του, και ο Θιέρσος αναγκάστηκε μία ακόμη φορά να παραιτηθεί.


H Δεύτερη Αυτοκρατορία


Τα χρόνια που ακολούθησαν, ο Θιέρσος, βουλευτής πάντοτε, παρέμεινε εκτός κυβερνήσεως και ασχολήθηκε κυρίως με τη συγγραφή του δεύτερου μεγάλου έργου του, της εικοσάτομης Ιστορίας της Υπατείας και της Αυτοκρατορίας (1845-62), στο οποίο δεν αποδίδεται πλέον μεγαλύτερη αξία από ό,τι στο προηγούμενο.


Οταν ξέσπασε η επανάσταση του 1848, ο Λουδοβίκος Φίλιππος πρότεινε στον Θιέρσο να αναλάβει την πρωθυπουργία. Ο Θιέρσος αποποιήθηκε την προσφορά, αν και αντιπρόσφερε στον βασιλιά τις καλές του συμβουλές για να τον βοηθήσει να καταστείλει την επανάσταση. Ο Λουδοβίκος Φίλιππος δεν τις ακολούθησε, έχασε τον θρόνο και κατέφυγε στην Αγγλία.


Κατά την περίοδο της Δεύτερης Δημοκρατίας της Γαλλίας, που ανακηρύχθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 1848, ο Θιέρσος, βουλευτής πάλι και ηγέτης των συντηρητικών δημοκρατικών, δεν ανέλαβε κυβερνητικό αξίωμα. Το 1849 υποστήριξε την εκλογή του Λουδοβίκου Ναπολέοντα, ανιψιού του Μεγάλου Ναπολέοντα, στην προεδρία της δημοκρατίας, στάση για την οποία δέχτηκε σφοδρές επικρίσεις, με έναν μάλιστα από τους κατηγόρους του βουλευτές ο Θιέρσος κατέληξε να μονομαχήσει.


Στις 2 Δεκεμβρίου 1851 εκδηλώθηκε το πραξικόπημα του Λουδοβίκου Ναπολέοντα ανοίγοντάς του τον δρόμο για το δημοψήφισμα, χάρη στο οποίο έναν χρόνο αργότερα ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας Ναπολέων Γ΄ με οκτώ εκατομμύρια «ναι» έναντι περίπου 250.000 «όχι».


Κατά το πραξικόπημα ο Θιέρσος είχε συλληφθεί και εξοριστεί. Το 1853 τού δόθηκε η άδεια να επιστρέψει. Ακολούθησε μια δεκαετία πολιτικής απραξίας, ως το 1863, όταν ο Θιέρσος εκλέχθηκε πάλι βουλευτής.


Συζητήσιμη στάση


Στον γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1870, την τραγική περιπέτεια της Δεύτερης Αυτοκρατορίας, όπου ενέπλεξε τη Γαλλία ο Ναπολέων Γ´ με την επιπόλαιη φιλοδοξία του, ο Θιέρσος τήρησε συζητήσιμη στάση. Αν και αυστηρός επικριτής του Ναπολέοντα Γ´, ιδίως για τους χειρισμούς του στα ευρωπαϊκά ζητήματα, ο Θιέρσος στην αρχή τάχθηκε υπέρ του πολέμου. Οταν όμως ο πόλεμος άρχισε, ο Θιέρσος άλλαξε γνώμη.


H ήττα για τη Γαλλία υπήρξε ταπεινωτική. Στη μάχη του Σεντάν (1-2 Σεπτεμβρίου 1870), η οποία έκρινε τον πόλεμο, κάπου 20.000 Γάλλοι σκοτώθηκαν και άλλοι 80.000 αιχμαλωτίστηκαν – ανάμεσά τους και ο Ναπολέων Γ’. H πολιορκία του Παρισιού διήρκεσε τέσσερις μήνες.


H γαλλική Εθνοσυνέλευση κατέφυγε στο Μπορντό, και εκεί, στις 17 Φεβρουαρίου 1871, ο Θιέρσος εκλέχθηκε «επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας της Γαλλικής Δημοκρατίας» και αναχώρησε αμέσως για τις Βερσαλλίες, όπου τον περίμενε ο καγκελάριος της Πρωσίας Οθων φον Βίσμαρκ για να συζητήσει μαζί του τους όρους της ειρήνης (και να κηρύξει την ένωση της Γερμανίας). Σύμφωνα με τους όρους της συνθήκης ειρήνης, η Γαλλία έχανε την Αλσατία και το μεγαλύτερο μέρος της Λωρραίνης και υποχρεωνόταν να καταβάλει αποζημίωση ύψους πέντε εκατομμυρίων φράγκων, ως την αποπληρωμή της οποίας δυνάμεις κατοχής θα στάθμευαν στο γαλλικό έδαφος.


Στις 10 Μαρτίου η Εθνοσυνέλευση αποφάσισε να μετακομίσει στις Βερσαλλίες. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 18 Μαρτίου, άνοιγε στο Παρίσι ένα κεφάλαιο από τα πιο πολυαίμακτα στην ιστορία της Γαλλίας και από τα πιο ηρωικά. Ο Θιέρσος διέκοψε τη μισθοδοσία της παρισινής Εθνοφρουράς, που την αποτελούσαν κυρίως εργάτες οι οποίοι είχαν πολεμήσει κατά την πολιορκία, και επιχείρησε να την αφοπλίσει. Ο λαός του Παρισιού, πεινασμένος και ταλανισμένος από τον πόλεμο και θέλοντας να εξασφαλίσει τον εκδημοκρατισμό του νέου καθεστώτος, αρνήθηκε να παραδώσει τα όπλα και προέβαλε αντίσταση στις κυβερνητικές δυνάμεις συλλαμβάνοντας και απαγχονίζοντας τους δύο στρατηγούς διοικητές τους. Ο Θιέρσος απέσυρε όλα τα κυβερνητικά στρατεύματα από το Παρίσι, και καθώς οι γερμανικές δυνάμεις κατοχής, ύστερα από συνεννόηση μαζί του, παρακολουθούσαν αμέτοχες από τα προάστια, ο λαός του Παρισιού έγινε κύριος της πόλης.


H σφαγή των κομμουνάρων


Στις 26 Μαρτίου στο Παρίσι έγιναν εκλογές και σχηματίστηκε επιτροπή διακυβέρνησης στην οποία δόθηκε το όνομα Κομμούνα σε ανάμνηση της κυριαρχούμενης από τους Ιακωβίνους Συνέλευσης του 1793. H Κομμούνα θέλησε να ακολουθήσει τις παραδόσεις της Επανάστασης του 1789 και έλαβε πολλά φιλολαϊκά μέτρα. Αλλά η ανεπαρκής στρατιωτική οργάνωσή της επέτρεψε στα κυβερνητικά στρατεύματα, από τις 21 ως τις 28 Μαΐου, να ανακαταλάβουν το Παρίσι παρά την ηρωική αντίσταση των κομμουνάρων, οι οποίοι σφαγιάστηκαν κατά χιλιάδες, ενώ η πόλη πυρπολήθηκε. Επί τέσσερα χρόνια κατόπιν, χιλιάδες άλλοι τουφεκίστηκαν με αποφάσεις στρατοδικείων ή στάλθηκαν στα τροπικά κάτεργα.


Τον Αύγουστο του 1871 ο Θιέρσος ονομάστηκε επισήμως Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας. Παρά τις προσπάθειές του, συχνά επιτυχημένες, για την πολιτική και οικονομική ανόρθωση της Γαλλίας, κατόρθωσε τελικά να γίνει αντιπαθής σε όλο σχεδόν το πολιτικό φάσμα της Γαλλίας, ενώ οι λίγοι υποστηρικτές του ήταν άνθρωποι ξεπερασμένοι.


Το 1873 ο Θιέρσος εξαναγκάστηκε σε παραίτηση. Παρέμεινε όμως ενεργός πολιτικός ως τον θάνατό του που τον βρήκε έναν μήνα πριν από τις εκλογές του 1877, για τις οποίες προετοιμαζόταν.


KEIMENA: ΙΩΑΝΝΑ ΖΟΥΛΑ