E’ Οικουμενική Σύνοδος


Κωνσταντινούπολη 553


H καταδίκη του μονοφυσιτισμού δεν σήμανε και την εξαφάνισή του. H αίρεση γνώρισε μεγάλη εξάπλωση, ιδιαίτερα στις ανατολικές επαρχίες της αυτοκρατορίας, και απετέλεσε δυσπολέμητο αντίπαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Λέγεται, ίσως με κάποια υπερβολή, ότι μια εποχή χειροτονήθηκαν 27 μονοφυσίτες επίσκοποι και 100.000 πρεσβύτεροι και διάκονοι.


Επηρεασμένος και από την αυτοκράτειρα Θεοδώρα, η οποία ευνοούσε τον μονοφυσιτισμό, ο Ιουστινιανός είχε για μεγάλο διάστημα τηρήσει διαλλακτική στάση απέναντι στους μονοφυσίτες επιδιώκοντας να συμφιλιώσει τους αντιμαχομένους ώστε να εξασφαλίσει θρησκευτική ειρήνη στην Αυτοκρατορία. Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής το 543 εξέδωσε διάταγμα με το οποίο καταδίκαζε τα λεγόμενα Τρία Κεφάλαια, έργα ισάριθμων θεολόγων του 4ου αιώνα, του Θεοδώρου Μοψουεστίας, του Θεοδωρήτου Κύρρου και του Ιβα Εδέσσης, όλα νεστοριανού προσανατολισμού, δηλαδή δυοφυσιτικά. Το διάταγμα θα έπρεπε λογικά να εξευμενίσει τους μονοφυσίτες, αφού ικανοποιούσε παλαιότατο αίτημά τους, και να τους συμφιλιώσει με τις αποφάσεις της Χαλκηδόνας.


Το διάταγμα για τα Τρία Κεφάλαια, που ο Ιουστινιανός το εξέδωσε ως υποχρεωτικό για όλες τις εκκλησίες, ανησύχησε τους δυτικούς επισκόπους, οι οποίοι με διάφορες δικαιολογίες αρνήθηκαν να το επικυρώσουν. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος ο Ιουστινιανός συνεκάλεσε την E’ Οικουμενική Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη το 553.


Στη σύνοδο, της οποίας προήδρευσε ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ευτύχιος, πήραν μέρος 165 ιερωμένοι αλλά κανένας από τη Ρώμη: ο Πάπας Βιγίλιος δεν ήθελε να δυσαρεστήσει τους δυτικούς επισκόπους που ήταν αντίθετοι με την καταδίκη των Τριών Κεφαλαίων.


Και όμως ο Βιγίλιος βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη από το 547. Το 548 υπέγραψε το διάταγμα της καταδίκης των Τριών Κεφαλαίων. Ηταν όμως άνθρωπος αναποφάσιστος και ασταθούς χαρακτήρα. Οι παλινωδίες του είχαν ως αποτέλεσμα να παιχθούν ιλαροτραγικές σκηνές γύρω στο πρόσωπό του. Αργότερα ανακάλεσε την υπογραφή του, και για να μην εμφανιστεί στη σύνοδο κατέφυγε σε μια εκκλησία μαζί με τους επισκόπους της συνοδείας του. Ο Ιουστινιανός έγινε έξω φρενών μαζί του και έστειλε στρατιωτικό απόσπασμα να τον φέρει με τη βία. Ο Πάπας γραπώθηκε από την Αγία Τράπεζα και δεν έλεγε να κουνήσει. Οι στρατιώτες τον άρπαξαν από τα πόδια και από τα γένια και προσπαθούσαν να τον ξεκολλήσουν. H Αγία Τράπεζα ανατράπηκε και παραλίγο να καταπλακώσει τον Πάπα. Ακολούθησε συμπλοκή και μερικοί επίσκοποι τραυματίστηκαν ώσπου τελικά οι στρατιώτες, μπροστά στο πείσμα του Πάπα, εγκατέλειψαν την προσπάθεια.


Ακολούθησαν και άλλες περιπέτειες, και τελικά ο Βιγίλιος, με επιστολή του, αναγνώρισε την απόφαση της συνόδου για την καταδίκη των Τριών Κεφαλαίων. H σύνοδος καταδίκασε επίσης ορισμένες άλλες αιρετικές διδασκαλίες και επικύρωσε ουσιαστικά τις αποφάσεις των προηγουμένων συνόδων.


E’ Οικουμενική Σύνοδος


Κωνσταντινούπολη 553


H καταδίκη του μονοφυσιτισμού δεν σήμανε και την εξαφάνισή του. H αίρεση γνώρισε μεγάλη εξάπλωση, ιδιαίτερα στις ανατολικές επαρχίες της αυτοκρατορίας, και απετέλεσε δυσπολέμητο αντίπαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Λέγεται, ίσως με κάποια υπερβολή, ότι μια εποχή χειροτονήθηκαν 27 μονοφυσίτες επίσκοποι και 100.000 πρεσβύτεροι και διάκονοι.


Επηρεασμένος και από την αυτοκράτειρα Θεοδώρα, η οποία ευνοούσε τον μονοφυσιτισμό, ο Ιουστινιανός είχε για μεγάλο διάστημα τηρήσει διαλλακτική στάση απέναντι στους μονοφυσίτες επιδιώκοντας να συμφιλιώσει τους αντιμαχομένους ώστε να εξασφαλίσει θρησκευτική ειρήνη στην Αυτοκρατορία. Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής το 543 εξέδωσε διάταγμα με το οποίο καταδίκαζε τα λεγόμενα Τρία Κεφάλαια, έργα ισάριθμων θεολόγων του 4ου αιώνα, του Θεοδώρου Μοψουεστίας, του Θεοδωρήτου Κύρρου και του Ιβα Εδέσσης, όλα νεστοριανού προσανατολισμού, δηλαδή δυοφυσιτικά. Το διάταγμα θα έπρεπε λογικά να εξευμενίσει τους μονοφυσίτες, αφού ικανοποιούσε παλαιότατο αίτημά τους, και να τους συμφιλιώσει με τις αποφάσεις της Χαλκηδόνας.


Το διάταγμα για τα Τρία Κεφάλαια, που ο Ιουστινιανός το εξέδωσε ως υποχρεωτικό για όλες τις εκκλησίες, ανησύχησε τους δυτικούς επισκόπους, οι οποίοι με διάφορες δικαιολογίες αρνήθηκαν να το επικυρώσουν. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος ο Ιουστινιανός συνεκάλεσε την E’ Οικουμενική Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη το 553.


Στη σύνοδο, της οποίας προήδρευσε ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ευτύχιος, πήραν μέρος 165 ιερωμένοι αλλά κανένας από τη Ρώμη: ο Πάπας Βιγίλιος δεν ήθελε να δυσαρεστήσει τους δυτικούς επισκόπους που ήταν αντίθετοι με την καταδίκη των Τριών Κεφαλαίων.


Και όμως ο Βιγίλιος βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη από το 547. Το 548 υπέγραψε το διάταγμα της καταδίκης των Τριών Κεφαλαίων. Ηταν όμως άνθρωπος αναποφάσιστος και ασταθούς χαρακτήρα. Οι παλινωδίες του είχαν ως αποτέλεσμα να παιχθούν ιλαροτραγικές σκηνές γύρω στο πρόσωπό του. Αργότερα ανακάλεσε την υπογραφή του, και για να μην εμφανιστεί στη σύνοδο κατέφυγε σε μια εκκλησία μαζί με τους επισκόπους της συνοδείας του. Ο Ιουστινιανός έγινε έξω φρενών μαζί του και έστειλε στρατιωτικό απόσπασμα να τον φέρει με τη βία. Ο Πάπας γραπώθηκε από την Αγία Τράπεζα και δεν έλεγε να κουνήσει. Οι στρατιώτες τον άρπαξαν από τα πόδια και από τα γένια και προσπαθούσαν να τον ξεκολλήσουν. H Αγία Τράπεζα ανατράπηκε και παραλίγο να καταπλακώσει τον Πάπα. Ακολούθησε συμπλοκή και μερικοί επίσκοποι τραυματίστηκαν ώσπου τελικά οι στρατιώτες, μπροστά στο πείσμα του Πάπα, εγκατέλειψαν την προσπάθεια.


Ακολούθησαν και άλλες περιπέτειες, και τελικά ο Βιγίλιος, με επιστολή του, αναγνώρισε την απόφαση της συνόδου για την καταδίκη των Τριών Κεφαλαίων. H σύνοδος καταδίκασε επίσης ορισμένες άλλες αιρετικές διδασκαλίες και επικύρωσε ουσιαστικά τις αποφάσεις των προηγουμένων συνόδων.


KEIMENA: ΙΩΑΝΝΑ ΖΟΥΛΑ