Ο κ. K. Μάλιαρης, η σύζυγός του και τα δύο παιδιά τους αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας μέσης αστικής ελληνικής οικογένειας. Ζουν στην Αθήνα, εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα και η οικονομική τους κατάσταση δεν τους επιτρέπει να ονειρεύονται πολυήμερες διακοπές – τουλάχιστον όπως αυτές που έκαναν πριν από μερικά χρόνια. Οι υψηλές τιμές των καταλυμάτων, οι ανατιμήσεις των προϊόντων, τα διαρκώς ακριβότερα εισιτήρια, σε συνδυασμό με το «σταθερό» εισόδημά τους και τη γενικότερη οικονομική ύφεση, καθιστούν απαγορευτικό οποιονδήποτε σχεδιασμό για θερινές διακοπές διάρκειας μεγαλύτερης από μία εβδομάδα. «Το Βήμα» επικοινώνησε με ξενοδόχους, ναυτικούς πράκτορες, εκπροσώπους τουριστικών επιχειρήσεων από δημοφιλείς οικογενειακούς προορισμούς προκειμένου να συνθέσει τον προϋπολογισμό των εφετινών διακοπών. Και όπως προέκυψε, ακόμη και με τους πιο συγκρατημένους υπολογισμούς, η οικογένεια του κ. Μάλιαρη – όπως και πολλών άλλων που βρίσκονται στην ίδια θέση – δεν θα ξοδέψει την εβδομάδα των διακοπών της λιγότερα από 3.000 ευρώ.



Ο… γολγοθάς ξεκινά κατά τη διαδικασία έκδοσης – ακτοπλοϊκών κατά κανόνα, καθώς η πλειονότητα των ελλήνων παραθεριστών μετακινείται με πλοία – εισιτηρίων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι τέσσερα εισιτήρια οικονομικής θέσης – μετ’ επιστροφής – για τη Ρόδο μαζί με το αυτοκίνητο κοστίζουν περίπου 500 ευρώ ενώ το κόστος για τη ναύλωση τετράκλινης καμπίνας φθάνει τα 700. Με την κάθοδο από το πλοίο στο Νησί των Ιπποτών αφαιρούνται απευθείας 840 ευρώ από τον προϋπολογισμό των διακοπών για τη διαμονή σε κατάλυμα B’ κατηγορίας με πρωινό. Αν η οικογένεια αποφασίσει να διαμείνει σε ξενοδοχείο A’ κατηγορίας το κόστος ανέρχεται σε περίπου 1.100 ευρώ. Σημειώνεται ότι τα ποσά προκύπτουν με τον υπολογισμό τριών ατόμων ανά δωμάτιο, μια και στα περισσότερα ξενοδοχεία η διαμονή του ενός παιδιού παρέχεται χωρίς χρέωση. Αν σε αυτά τα έξοδα προστεθούν επιπλέον 500-600 ευρώ για φαγητό και 200-300 που θα καταβάλουν για τις παρεχόμενες υπηρεσίες σε πλαζ, αξιοθέατα, αρχαιολογικούς χώρους κτλ. το τελικό κόστος διακοπών ανά εβδομάδα κυμαίνεται μεταξύ 2.500-3.000 ευρώ.


* Τα παζάρια των πελατών


Πάντως ο κ. B. Μηναΐδης, πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ρόδου, νησί το οποίο εφέτος αναμένεται να δεχθεί πολλούς έλληνες επισκέπτες, θεωρεί ότι οι τιμές δεν είναι υπερβολικές για την τσέπη του μέσου οικογενειάρχη. Παραδέχεται ωστόσο ότι υπάρχει πίεση από την πλευρά των υποψήφιων πελατών για περαιτέρω μείωση των τιμών, κάτι που αποδίδει στην εμμονή του Ελληνα να «κάνει παζάρια». Ο ίδιος δεν παραλείπει μάλιστα να σχολιάσει με σκωπτική διάθεση το συγκεκριμένο γνώρισμα της φυλής μας λέγοντας: «Δεν είναι δυνατόν ο Ελληνας να κάνει παζάρια για την τιμή του δωματίου και να πληρώνει αδιαμαρτύρητα τον καφέ του τρία και τέσσερα ευρώ».


Ιδιαιτέρως δημοφιλής προορισμός το εφετινό καλοκαίρι είναι και τα Χανιά. Τα ακτοπλοϊκά – μετ’ επιστροφής – εισιτήρια μιας οικογένειας με το αυτοκίνητο της ανέρχονται σε 356,60 ευρώ για την οικονομική θέση και σε 437,40 με καμπίνα. Οι τιμές της ακτοπλοϊκής μεταφοράς δεν κρίνονται ιδιαιτέρως υψηλές αν σκεφθεί κανείς ότι μια οικογένεια με τα ίδια δεδομένα χρειάζεται σχεδόν 530 ευρώ για να επισκεφθεί τη Σαντορίνη. Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ναυτικών Πρακτόρων κ. I. Θεολογίτης εξηγεί ότι η διαφορά των τιμών προκύπτει από το «σπάσιμο» των μονοπωλιακών γραμμών. «Ο ανταγωνισμός είναι υπέρ του επιβάτη. Ωστόσο πρέπει να τονίσω ότι οι αυξήσεις που έχουν γίνει στους ναύλους πλήττουν το 80% των λαϊκών στρωμάτων που χρησιμοποιούν την τρίτη θέση» λέει ο κ. Θεολογίτης.


* H μεταφορά του αυτοκινήτου


Ενα σημαντικό κεφάλαιo των διακοπών του Ελληνα τα τελευταία χρόνια είναι και η μεταφορά του ιδιωτικού αυτοκινήτου του στον τουριστικό προορισμό τον οποίο έχει επιλέξει ή η ενοικίαση οχήματος. Τα γραφεία «rent a car» – περισσότερο ή λιγότερο οργανωμένα – παρουσιάζουν ιδιαίτερη άνθηση τα τελευταία χρόνια. Και αυτό διότι, όπως εξηγεί ο διευθυντής πωλήσεων γνωστής εταιρείας ενοικιάσεων αυτοκινήτων κ. M. Καραμαλής, «ο Ελληνας αγαπάει το αυτοκίνητό του και δεν θέλει να το πάει σε κακούς ή άγνωστους δρόμους και να διακινδυνεύσει οποιαδήποτε βλάβη. Προτιμά το ενοικιαζόμενο όχημα το οποίο μόλις παρουσιάσει βλάβη αντικαθίσταται». Ο κ. Καραμαλής συμπληρώνει μάλιστα: «Επειδή ο χρόνος διακοπών έχει μειωθεί σε πέντε ως οκτώ ημέρες κανείς δεν θέλει να μεταφέρει μαζί του περιττό άγχος και το αυτοκίνητο περιλαμβάνεται σε έναν από αυτούς τους παράγοντες που εύκολα θα του προκαλούσε». Σημειώνεται ότι η μίσθωση ενός αυτοκινήτου μέσου κυβισμού χωρίς κλιματισμό κοστίζει εβδομαδιαίως ως και 250 ευρώ ενώ το αιρκοντίσιον επιβαρύνει την τιμή με περίπου 60 ευρώ. Βεβαίως οι τιμές αλλάζουν ανάλογα με την εταιρεία, την προσφορά που υπάρχει ανά περιοχή και τη χρονική περίοδο.


Στην ευρύτερη περιοχή των Χανίων, από το Μαράθι ως την Αγία Μαρίνα, η διαμονή τεσσάρων ατόμων σε ξενοδοχείο B’ κατηγορίας κυμαίνεται μεταξύ 280 και 560 ευρώ. Αυτό που διαφοροποιεί τις τιμές είναι η απόσταση από την πολυπόθητη παραλία. Πάντως η Κρήτη συγκαταλέγεται στους ακριβούς προορισμούς, αφενός, λόγω της έκτασής της που υποχρεώνει τον επισκέπτη να μετακινείται διαρκώς, αφετέρου, επειδή έχει εκατοντάδες αξιοθέατα που μπορεί να επισκεφθεί αντί αδρού τιμήματος ο παραθεριστής. Ενδεικτικώς η βόλτα μιάμισης ώρας με πλοιάριο από το λιμανάκι της Αγίας Γαλήνης στην παραλία της Πρέβελης – η οποία θεωρείται «επιβεβλημένη» για τον επισκέπτη της περιοχής – κοστίζει 20 ευρώ κατ’ άτομο. Τις τρεις ώρες που θα μείνει ο ταξιδιώτης στην παραλία της Πρέβελης καλείται να πληρώσει εννέα ευρώ για ομπρέλα στην παραλία, έξι ευρώ για το ποδήλατο με το οποίο θα διασχίσει τον ποταμό που διατρέχει το φαράγγι, ενώ αν κατευθυνθεί προς την παρακείμενη καντίνα για… ανεφοδιασμό οι τιμές των προϊόντων θα του φανούν κάτι παραπάνω από… φαρμακερές!


* H ηπειρωτική Ελλάδα


Για οικογενειακές διακοπές όμως προσφέρεται και η ηπειρωτική Ελλάδα. Ενας από τους πλέον δημοφιλείς προορισμούς είναι και η Χαλκιδική, η οποία ως το τέλος του Αυγούστου εκτιμάται ότι θα δεχθεί περισσότερους από 180.000 εγχώριους επισκέπτες. «Αν και το 65% των παραθεριστών που φιλοξενούσαμε ως πέρυσι προέρχονταν από τη Δυτική Ευρώπη, εμείς σαφώς προτιμούμε τους έλληνες τουρίστες· είναι πιο βολικοί και αφήνουν περισσότερα χρήματα» λέει ο αντιπρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Χαλκιδικής κ. Γ. Μπακογιάννης. Βεβαίως το ζητούμενο είναι και οι «έλληνες τουρίστες» να προτιμήσουν τη Χαλκιδική – κάτι που οι ξένοι κάνουν με ευκολία λόγω των δελεαστικών ως προς την τιμή πακέτων που τους προσφέρονται.


Οσοι πάντως σπεύδουν ως τη συγκεκριμένη περιοχή, φαίνεται να ξεκινούν με… πλεόνασμα στον προϋπολογισμό των διακοπών καθώς η οδική πρόσβαση μειώνει το κόστος. Ωστόσο οι τιμές των δωματίων δεν διαφοροποιούνται σημαντικά εν σχέσει με αυτές των νησιών. Ενα ζευγάρι, παραδείγματος χάριν, καλείται να πληρώσει 840 ευρώ για μια εβδομάδα ενώ οι ξενοδόχοι διαπραγματεύονται με «ελαστικούς» όρους τις διανυκτερεύσεις των παιδιών. Στα «επιπλέον» έξοδα της οικογένειας που θα κάνει διακοπές στη Χαλκιδική προστίθεται ο «φόρος της ομπρέλας» που κυμαίνεται μεταξύ 3-6 ευρώ ανά ημέρα για δύο άτομα, δεδομένου ότι τα περισσότερα από τα 600 χιλιόμετρα των ακτογραμμών του νομού ανήκουν σε οργανωμένες τουριστικές επιχειρήσεις.


ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Το «πιάτο» των διακοπών


Ανεξαρτήτως του προορισμού, «κοινό τόπο» αποτελεί το «πιάτο των διακοπών» το οποίο παντού έχει την ίδια τιμή. Μια τετραμελής οικογένεια – ακόμη και αν διαμένει σε ξενοδοχείο που παρέχει δωρεάν πρωινό – θα καταβάλλει περί τα 100 ευρώ ημερησίως για το γεύμα και το δείπνο της. Αν δε επιθυμεί να γευθεί το κατ’ εξοχήν «πιάτο» της περιόδου, το ψάρι δηλαδή, δεν θα το απολαύσει με λιγότερα από 100 ευρώ το κιλό.


Οι απαγορευτικές τιμές στα εστιατόρια είναι άλλωστε ένας από τους λόγους που οδηγεί πολλές οικογένειες στην επιλογή ενοικιαζόμενων δωματίων τα οποία διαθέτουν κουζίνα ώστε να εξοικονομούν τουλάχιστον ένα από τα δύο γεύματα της ημέρας – ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι τελικά κάποιο μέλος της οικογένειας θα χρεωθεί την προετοιμασία του φαγητού και θα στερηθεί ώρες χαλάρωσης και ξεκούρασης που υποτίθεται ότι προσφέρει η περίοδος των διακοπών.