ΧΑΖΙΡ, 5 ΑΠΡΙΛΙΟΥ.
Η μικρή πολιτεία στον αυτοκινητόδρομο Ιρμπίλ – Μοσούλης μοιάζει άδεια το μεσημέρι της Παρασκευής 4 Απριλίου, όταν οι πρώτοι ρεπόρτερ μπαίνουμε στα περίχωρά της πλάι στα καμιόνια των Πεσμέργκα («αυτών που δεν φοβούνται τον θάνατο» στα κουρδικά) του Δημοκρατικού Κόμματος του Κουρδιστάν.
Οι ιρακινές γραμμές μοιάζουν να καταρρέουν εδώ και πέντε ημέρες στον Βορρά, χωρίς μάχη στο έδαφος, απλώς και μόνο εξαιτίας των αμερικανικών βομβαρδισμών, που είναι αδιάκοποι, ανελέητοι και με κάθε είδους όπλα. Στο μέτωπο αυτό, όπως και στον Νότο, οι Αμερικανοί φαίνεται ότι χρησιμοποίησαν βόμβες Cluster και σε άλλα σημεία του την Deisi Cutter, μια βόμβα που κάθε θραύσμα της τραυματίζει θανάσιμα. Το πρωί της ίδιας ημέρας στο τζαμί του χωριού Παλιό Καλάκ δύο Ιρακινοί που μόλις είχαν αυτομολήσει στις κουρδικές γραμμές μάς είπαν ότι «αυτές οι καινούργιες βόμβες δεν σου δίνουν τη δυνατότητα να καλυφθείς καθώς η διαπερατότητά τους είναι πολύ μεγάλη». Τυπικά το Βόρειο Ιράκ δεν βρίσκεται σε πόλεμο, αλλά «μην περιμένετε να κηρύξουμε επισήμως την έναρξη των επιχειρήσεων στο βόρειο μέτωπο» μας είπε ο Usian Zebari, σύμβουλος του Μασούτ Μπαρζανί για τις σχέσεις του με τους Αμερικανούς.
Καθημερινά διεξάγονται δεκάδες επιχειρήσεις πίσω από τις γραμμές των Ιρακινών και όχι μόνο από τους Αμερικανούς. Στις αρχές της εβδομάδας Βρετανοί, μέλη των ειδικών δυνάμεων SAS, βρέθηκαν – άγνωστο πώς – σε ιρακινό στρατόπεδο βαρέων όπλων έξω από τη Μοσούλη με στόχο να τα καταστρέψουν και απειλούν το Ιρμπίλ, το κέντρο των Κούρδων. Δεν είναι μυστικό ότι, αν ο Σαντάμ Χουσεΐν ήθελε να σταματήσει την κουρδική επέλαση προς Νότο, θα έπρεπε να δημιουργήσει ένα σοβαρό «ανθρωπιστικό πρόβλημα» στον Βορρά υποχρεώνοντας τη συμμαχία να ασχοληθεί με τη διανομή τροφής και τη στέγαση προσφύγων. Για τον σκοπό αυτόν τα βαριά όπλα που διαθέτει στο Κιρκούκ ή στη Μοσούλη είναι ιδανικά. Σε μια ακτίνα 40-150 χιλιομέτρων μπορούν να χτυπήσουν με χημικά ή συμβατικά όπλα τις κουρδικές περιοχές «αδειάζοντας» τις πόλεις από τον πληθυσμό τους.
Η επιχείρηση των Αγγλων στη Μοσούλη απέτυχε. Αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν μάλιστα εξοπλισμό επειδή οι Ιρακινοί τούς είχαν στήσει ενέδρα. Ακολούθησε ένας γύρος βίαιων, σφοδρότατων αμερικανικών βομβαρδισμών που οδήγησαν τις μονάδες του ιρακινού στρατού εξαιτίας των βαρύτατων απωλειών τους πίσω στο Κιρκούκ και στη Μοσούλη. Οι Αμερικανοί δεν έχουν την παραμικρή διάθεση να επιτρέψουν στους Κούρδους να καταλάβουν τις δύο μεγάλες πόλεις του ιρακινού Βορρά έχοντας θεσπίσει μια αόρατη «κόκκινη γραμμή» που οι Πεσμέργκα δεν επιτρέπεται να διαβούν για να μην ανησυχήσει η Τουρκία. Από την άλλη πλευρά, θέλουν να κρατήσουν καθηλωμένες στον Βορρά τις μονάδες του στρατού που το καθεστώς θα μπορούσε να χρειαστεί στη «μητέρα όλων των μαχών», τη μάχη για τη Βαγδάτη.
«Αν όμως οι Αμερικανοί» λέει ο Zebari στο «Βήμα» «επιλέξουν τη μέθοδο του αποκλεισμού της Βαγδάτης, τότε δεν αποκλείεται να καταρρεύσουν τα μέτωπα του Κιρκούκ και της Μοσούλης χωρίς να πέσει ούτε ένας πυροβολισμός επειδή θα έχουν καταστραφεί οι γραμμές επικοινωνίας με τη Βαγδάτη και επειδή οι βομβαρδισμοί θα αποδεικνύουν όλο και περισσότερο στους στρατιώτες και στους αξιωματικούς ότι δεν αξίζει τον κόπο η αντίσταση».
Εκείνοι που γνωρίζουν καλύτερα το ζήτημα του Κουρδιστάν λένε ότι η εμπλοκή των Κούρδων στις επιχειρήσεις θα οδηγήσει πολλούς από αυτούς στον δρόμο προς τον Νότο να θυμηθούν τους «ανοιχτούς λογαριασμούς» τους με τους άραβες εποίκους που στη διάρκεια των τελευταίων 35 ετών είχαν εγκατασταθεί από το καθεστώς της Βαγδάτης στα σπίτια και στα χωράφια τους. Ηδη πολλοί από τους Κούρδους γυρίζουν στα χωριά που καταλαμβάνουν οι Πεσμέργκα για να δουν τους τάφους των γονιών τους, να δουν τι απέγινε το πατρικό τους και πώς θα το διεκδικήσουν και ποιος Αραβας καλλιεργούσε τη γη τους.
Η πολιτική τους ηγεσία τούς καλεί να μην προβούν σε πράξεις αντεκδίκησης αλλά, όπως λέει ο Zebari, θεωρεί απόλυτα λογικό να «πάρουν πίσω ό,τι τους ανήκει, ακόμη και αν αυτό είχε δοθεί σε άραβες εποίκους πριν από 30 χρόνια». Αν σκεφθεί κανείς ότι μόνο στο Ιρμπίλ ζουν 23.000 κουρδικές οικογένειες που εκτοπίστηκαν από το Κιρκούκ από το 1992 ως το 2000, αντιλαμβάνεται τι θα μπορούσε να σημαίνει – και για λόγους που δεν αφορούν την Τουρκία – η κατάληψη του Κιρκούκ από τους Κούρδους.
