ΙΡΜΠΙΛ, ΜΑΡΤΙΟΣ.


Μια ηρεμία θανάτου επικρατεί στην περιοχή του Καλάκ, απέναντι από τις ιρακινές θέσεις σε έναν παραπόταμο του Τίγρη στο Βόρειο Ιράκ. Στην ανατολική πλευρά της όχθης ζουν οι Κούρδοι και στη δυτική όσοι έχουν «επιλέξει» το καθεστώς του Σαντάμ: από το 1991 οι Κούρδοι έχουν δημιουργήσει μια αυτόνομη περιοχή με μεθοριακή γραμμή, στρατιωτικά φυλάκια, ακόμη και τελωνεία. Μόνο το λαθρεμπόριο γίνεται ελεύθερα. Αλλά και αυτό, ιδιαίτερα το λαθρεμπόριο του πετρελαίου, οι Ιρακινοί της απέναντι όχθης έχουν φροντίσει να το περιορίσουν φράζοντας τη γέφυρα που οδηγεί στον Νότο. Η αυτόνομη περιοχή έχει χωριστεί σε δύο τμήματα: το δυτικό ελέγχεται από το Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν του Μασούρ Μπαρζανί και το ανατολικό κυβερνάται από την Πατριωτική Ενωση του Κουρδιστάν του Τζαλάλ Ταλαμπανί.


Μόνο ένας μικρός θύλακος στα σύνορα με το Ιράν ελέγχεται από την ισλαμιστική κίνηση Ανσάρ ε Ισλάμ. Τα μέλη της πειραματίζονται με ουσίες χημικών όπλων και κατά την αμερικανική κυβέρνηση συνδέονται με την Αλ Κάιντα. Στην αντιμετώπιση των ενόπλων αντιπάλων τους δείχνουν ιδιαίτερο φανατισμό: πριν από ένα τρίμηνο αποκεφάλισαν 43 αντάρτες της Πατριωτικής Ενωσης που συνέλαβαν κατά τη διάρκεια μάχης.


Οι Αμερικανοί έχουν ενημερώσει την κουρδική πολιτική ηγεσία ότι οι εγκαταστάσεις των ισλαμιστών θα βομβαρδιστούν τις επόμενες ημέρες. Αυτή ωστόσο η δέσμευση δεν λύνει το πρόβλημα ως προς τη χρήση της περιοχής για το «άνοιγμα» του βορείου μετώπου. Πολύ νωρίς η Τουρκία κατέστησε σαφές ότι δεν θα υπάρξει χερσαία αμερικανική επιχείρηση χωρίς την παράλληλη τουρκική στρατιωτική παρουσία στο έδαφος του Ιράκ, η οποία θα έπρεπε να επεκταθεί σε βάθος τουλάχιστον 20 χλμ. στο ιρακινό έδαφος. Με αυτόν τον τρόπο η Αγκυρα επιθυμεί να εμποδίσει την εκδήλωση στρατιωτικών επιχειρήσεων από το Κιντίλ στο τρίγωνο Ιράν – Τουρκίας – Ιράκ.


«Προειδοποιήσαμε τους Τούρκους ότι αν επιχειρήσουν να μπουν στο έδαφος του Ιράκ θα έχουμε πόλεμο» είπε την Πέμπτη μιλώντας στο «Βήμα» ένα μέλος του ΠΓ του κόμματος του κ. Μπαρζανί (Δημοκρατικό Κόμμα). «Οι Κούρδοι θα δέχονταν την παρουσία του τουρκικού στρατού μόνο υπό αμερικανική διοίκηση. Αλλά κάτι τέτοιο δεν το δέχεται η Αγκυρα, η οποία θεωρεί κάθε εξέλιξη περί το κουρδικό ζήτημα εθνικής ασφαλείας». Οι ίδιοι Κούρδοι του Ιρμπίλ και της Σούλε αντιμετωπίζουν εχθρικά το ενδεχόμενο εισχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων έστω και σε βάθος 20 χλμ. από τα σύνορα, καθώς θα «κόψει» την επικοινωνία τους προς το Ιράν, την Τουρκία και τη Συρία. Οι δρόμοι αυτοί εξασφαλίζουν εισόδημα στους Κούρδους από λαθρεμπόριο οινοπνεύματος και δουλεμπόριο προς το Ιράν, καθώς και από λαθρεμπόριο πετρελαίου και τσιγάρων προς την Τουρκία. Και το Ιράν αντιμετωπίζει εχθρικά το ενδεχόμενο μεγαλύτερης αυτονομίας των κουρδικών περιοχών σε ένα ομοσπονδιακό Ιράκ. Πέντε χιλιάδες ιρανοί στρατιώτες της ταξιαρχίας Μπατρ βρίσκονται ήδη στο Ανατολικό Κουρδιστάν, παρουσία που επικαλείται η Αγκυρα για να υποστηρίξει τη νομιμότητα του δικού της αιτήματος.


«Οσο βρισκόμαστε στη φυλακή του Ιράκ ζητάμε μια ομοσπονδιακή λύση» είπε την Παρασκευή ένα μέλος της ηγεσίας του Δημοκρατικού Κόμματος μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής», καθιστώντας σαφές ότι η «λύση της ομοσπονδίας» που προβάλλει τώρα η ιρακινή αντιπολίτευση αποτελεί για τους Κούρδους έναν ενδιάμεσο σταθμό για την πραγμάτωση του παλιού κουρδικού ονείρου: ενός ανεξάρτητου κράτους.


Οι Αμερικανοί θέλουν να αποφύγουν έναν «πόλεμο μέσα στον πόλεμο». Μερικές εκατοντάδες συμβούλων τους βρίσκονται ήδη στο Βόρειο Ιράκ και κινούνται με άνεση γύρω από τις ιρακινές γραμμές. Δεν μιλάνε, δεν φωτογραφίζονται και κυκλοφορούν σε αυτοκίνητα με φυμέ τζάμια. Ουδείς γνωρίζει πότε ακριβώς θα έρθει η ώρα τους ούτε ποιος θα είναι μαζί τους και ποιος εναντίον τους σε αυτόν τον πόλεμο όπου παλαιοί σύμμαχοι γίνονται αντίπαλοι και το αντίθετο.


Οι Κούρδοι διαβεβαιώνουν τους Αμερικανούς ότι οι ιρακινές στρατιωτικές γραμμές γύρω από τις πόλεις Κιρκούκ και Μοσούλη θα καταρρεύσουν με τις πρώτες αεροπορικές επιδρομές. Δείχνουν ταυτόχρονα πρόθυμοι, τουλάχιστον ο κ. Ταλαμπανί, να αναλάβουν τον ρόλο της Βόρειας Συμμαχίας στο Αφγανιστάν, υποκαθιστώντας τις αμερικανικές χερσαίες δυνάμεις.


Οι Αμερικανοί όμως δεν έχουν τη δυνατότητα να τους χρησιμοποιήσουν χωρίς να δυσαρεστήσουν την Τουρκία.