Το ρεμπετάδικο στην «καρδιά» των Εξαρχείων ήταν ένα από τα αγαπημένα στέκια του Αλέκου Γιωτόπουλου και κάποιοι τον γνώριζαν με το πραγματικό του όνομα. Εκείνο το βράδυ κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’80 επικρατούσε ένταση στον «χώρο» γύρω από την πλατεία εξαιτίας της σύγκρουσης γύρω από το μέλλον του «ένοπλου κινήματος». Με αφορμή τον θάνατο του Χρήστου Τσουτσουβή στου Γκύζη σε ανταλλαγή πυροβολισμών με αστυνομικούς, οι αναρχικοί/αντεξουσιαστές είχαν χαρακτηρίσει τα μέλη της 17Ν, του ΕΛΑ και της «Αντικρατικής Πάλης» «συντρόφους που κάνουν λάθος». Η 17Ν χαρακτήρισε έναν ηγέτη των αναρχικών «καραγκιοζάκο των Εξαρχείων», ενώ κάποιοι άλλοι έσπασαν νύχτα τη βιτρίνα του βιβλιοπωλείου της περί τον Γιώργο Καραμπελιά ομάδας. Κάποια στιγμή το άτομο που η 17Ν χαρακτήρισε «καραγκιοζάκο των Εξαρχείων» σηκώθηκε από το τραπέζι του και πέταξε ένα μπουκάλι προς τη μεριά της παρέας του «Λάμπρου». Ο «Λάμπρος» ζήτησε εξηγήσεις από τον άνθρωπο που τώρα η Αστυνομία λέει ότι είναι ο «Λάκης» του βιβλίου εσόδων εξόδων της 17Ν. Του εξήγησε ότι δεν θα ανεχθεί ξανά δημόσια «καραγκιοζιλίκια» και του έδωσε να καταλάβει ότι μία ακόμη χειρονομία σαν κι αυτή εκείνης της νύχτας θα του στοίχιζε ακριβά. Το άγνωστο επεισόδιο είναι χαρακτηριστικό ενός «συμβιωτισμού» που επικρατούσε και επικρατεί για χρόνια στον «χώρο». Εναν «χώρο» που, όπως όλοι οι ελληνικοί τόποι συνάντησης, δεν καθορίζεται από το τι πιστεύουν οι άνθρωποι αλλά από το γεγονός ότι ζουν μαζί και αυτό οδηγεί στο να αναπτύσσουν συναισθηματικούς και άλλους δεσμούς. Για τον άνθρωπο που θεωρείται ο γκουρού πολλών αναρχικών ομάδων ο «Λάμπρος» ήταν ο «σύντροφος που κάνει λάθος». «Για μας» γράφει ο Γ. Καραμπελιάς στο βιβλιαράκι «Ενοπλη πάλη και εναλλακτικό κίνημα» τον Μάιο του 1986 «δεν πρόκειται για «συντρόφους που κάνουν λάθος». Αυτή η φάση έχει τελειώσει. Πρόκειται για ένα ρεύμα διαφορετικό και ανταγωνιστικό».
«Χαίρομαι που τόσο πολλά άτομα του «χώρου» γνωρίζουν και γνώριζαν από χρόνια τόσο καλά τι συνέβαινε με την τρομοκρατία. Εύχομαι να διατηρήσουν τη μνήμη τους» λέει αξιωματούχος της Αστυνομίας που κατευθύνει τις έρευνες, ενώ ένας άλλος παράγοντας των ερευνών σημειώνει ότι ο συγκεκριμένος γκουρού του αναρχικού χώρου καθώς και ορισμένοι ακόμη έχουν «μεγάλες ευθύνες επειδή έστειλαν δεκάδες παιδιά στα «δίχτυα» των οργανώσεων της τρομοκρατίας».
Ο αντίλογος από την πλευρά των αναρχικών/αντεξουσιαστών είναι ότι άνθρωποι όπως ο «Λάκης» εμπόδισαν τον Γιωτόπουλο, τον ΕΛΑ, τον Τσουτσουβή και άλλους να στρατολογήσουν από τον χώρο των αναρχοαυτόνομων. Σε μια προκήρυξη αναρχικών από τα δυτικά προάστια της Αθήνας που έφθασε αυτή την εβδομάδα στις εφημερίδες, άνθρωποι που εκφράζουν τον παράγοντα του αναρχικού χώρου γράφουν: «Ο αναρχικός χώρος ποτέ δεν θα υπογράψει με το χέρι του τον θάνατο ανθρώπων που έχουν βλάψει τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Γιατί σαν κομμάτι του λαϊκού κινήματος οι αναρχικοί πιστεύουν πως ο σεβασμός στην ανθρώπινη ζωή είναι η μεγαλύτερη αξιοπρέπεια και τιμή που ένας αγωνιστής πρέπει να δείχνει. Να γιατί είναι πολιτικά ηλίθιο το σύνθημα που ακούστηκε πολλές φορές «τιμή στον Χρήστο Τσουτσουβή»».
* Ο Τσουτσουβής και το «λάθος»
Τι σχέση μπορεί να έχει ο Τσουτσουβής με τον αναρχικό χώρο; Οι αναρχικοί δεν αρνούνται ότι τον γνώριζαν και ότι τον θεωρούσαν έναν από εκείνους που «κάνουν λάθος». Αλλά ο «συμβιωτισμός» δεν σημαίνει ότι ήταν συνεργοί του λένε.
«Γνωρίζαμε τα πάντα, γνωρίζαμε ποιος είναι πού και γιατί, αλλά είμαστε αναρχικοί και δεν είχαμε κάποιο λόγο να πάμε στις αρχές» είναι η επωδός του συγκεκριμένου ανθρώπου μετά την τοποθέτησή του στο «στόχαστρο» των διωκτικών αρχών.
Είναι αυτό παράνομο;
«Εμείς δεν χρεώνουμε μόνο τη συνύπαρξη σε κάποιους ανθρώπους των Εξαρχείων, αλλά το γεγονός ότι ενθάρρυναν μέλη του «μαύρου μπλοκ» να πάρουν μέρος στη δραστηριότητα τρομοκρατικών οργανώσεων» επιμένει παράγοντας της Αστυνομίας, και συνεχίζει: «Η επιχειρηματολογία των ανθρώπων αυτών θεωρείται «καταλύτης» για τη μαζική είσοδο μελών των αναρχοαυτόνομων στις οργανώσεις του «ένοπλου»». Μετά την παρακμή των μαρξιστικών-λενινιστικών οργανώσεων στις αρχές της δεκαετίας του ’80, ολοένα και περισσότεροι νέοι του ακροαριστερού χώρου «έψαχναν» την πολιτική τους προοπτική στην ένταξή τους σε ένοπλες οργανώσεις. Σε περιοδικά του αναρχικού χώρου γίνονταν αλλεπάλληλα αφιερώματα στο «ένοπλο κίνημα σαν τμήμα του λαϊκού επαναστατικού κινήματος», ενώ πολλοί αναρχικοί έρχονταν σε επαφή με ποινικούς στις φυλακές και δημιουργούνταν «συμμαχίες εν όπλοις».
* Το μήνυμα του Πρέκα
Αποτέλεσμα μιας τέτοιας διεργασίας ήταν και η επικοινωνία του Μιχάλη Πρέκα τη νύχτα του θανάτου του με ηγέτη του αναρχικού χώρου, όπου ο Πρέκας, σύμφωνα με την Αστυνομία, φέρεται ότι είπε «θα δείτε τώρα πώς πεθαίνουν τα παλικάρια».
Τι αποδεικνύει αυτό; Κατά τους αναρχικούς, ότι ένας ολόκληρος χώρος «μαγεμένος από τη φιγούρα του Τσουτσουβή ακολουθούσε το παράδειγμά του όπως δέκα χρόνια πριν είχε ακολουθήσει το παράδειγμα του Χρήστου Κασσίμη παρ’ ότι εμείς επιχειρούσαμε να τους σταματήσουμε γιατί διαφωνούσαμε αλλά και γιατί ήμασταν σε ανταγωνισμό μαζί τους».
Στην επιχειρηματολογία τους αξιωματούχοι της ΕΛ.ΑΣ. δεν παραλείπουν να επισημάνουν ότι πολλοί από τους «γκουρού» του αναρχικού χώρου λειτουργούσαν ως «επιμελητεία» για τις οργανώσεις του «ένοπλου» ενισχύοντας οικονομικά συγγενείς που έμεναν πίσω, βρίσκοντας δικηγόρους για κατηγορουμένους και διεκπεραιώνοντας το ταχυδρομείο. «Αυτά τα πράγματα γίνονταν σε όλη την Ευρώπη από τον «χώρο» και εδώ τα πράγματα δεν ήταν διαφορετικά» επισημαίνει αξιωματούχος με γνώση των ερευνών. Ο ίδιος αναφέρεται στην τελευταία προκήρυξη των αναρχικών της Δυτικής Αθήνας όπου γίνεται λόγος για «πόλεμο». «Αν αποδέχονται τον όρο του Κουφοντίνα, τότε μένει μόνο ο επόμενος συλλογισμός, δηλαδή ότι σε έναν πόλεμο διαλέγεις πλευρά».
* Η φροντίδα των συγγενών «αγωνιστών»
Οι αναρχικοί από την πλευρά τους υπογραμμίζουν ότι είναι καθήκον στοιχειώδους κοινωνικής αλληλεγγύης η φροντίδα συγγενών «αγωνιστών που έχουν σκοτωθεί σε συγκρούσεις» και θυμίζουν ότι στην πρόσφατη προκήρυξή τους γράφουν: «σε καμία περίπτωση δεν θα συμπαρασταθούμε, ούτε θα βοηθήσουμε πολιτικά και ηθικά κανέναν από τους συλληφθέντες». Οι ίδιοι οι αναρχικοί σημειώνουν ότι στις συλλήψεις που ήδη έχουν γίνει εμφανίζονται «θύματα του συμβιωτισμού» του χώρου όπως ο Θεολόγος Ψαραδέλλης. «Ο ίδιος ο Ψαραδέλλης πρέπει να συνειδητοποίησε μετά τη ληστεία ότι είχε πάρει μέρος σε ενέργεια της 17Ν παρά το γεγονός ότι γνώριζε τον Γιωτόπουλο από χρόνια. Πώς γινόσουν μέλος της οργάνωσης, τι εσωτερικές διαδικασίες υπήρχαν, πού αλλού συμμετείχε ο Ψαραδέλλης, που πήρε μια ευθύνη δυσανάλογη από εκείνη που είχε στην πραγματικότητα στο όνομα κάποιας παλιάς φιλίας…» λένε οι ίδιοι άνθρωποι.
* Οι «παππούδες» και οι νεαροί
Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και η τακτική Δικαιοσύνη καλούνται τώρα να αποφασίσουν για τα όρια του συμβιωτισμού αυτού. Για το κατά πόσον οι «παππούδες» του χώρου βοήθησαν στη στρατολόγηση νεαρών για τις ανάγκες του «ένοπλου κινήματος». Για τον σκοπό αυτόν θα χρειαστεί η προσέγγιση των ανθρώπων αυτών. Και μια προσπάθεια δύο συνεργατών βρετανικής υπηρεσίας να προσεγγίσουν ένα από τα «ιερά τέρατα» του χώρου κατέληξε πριν από μήνες σε στιγμιότυπο ελληνικής επιθεώρησης: ο αναρχικός με μια μπαντανόβουρτσα κατεδίωξε τους έκπληκτους υπαλλήλους που του πρότειναν τη συζήτηση δείχνοντας την απεριόριστη εκτίμησή του για τους κρατικούς υπαλλήλους.
