Ο πατριάρχης




Τα πρώτα βήματα. Ηθελε να γίνει σκηνογράφος αλλά αλλιώς τα έφερε η ζωή. Νεοϋορκέζος, πέρασε ­ φοιτητής ακόμη ­ από τον κόσμο των εντύπων και σε ηλικία 19 χρόνων δημοσίευσε το πρώτο του κόμικς στο βραχύβιο περιοδικό «Wow, What a Magazine». Εναν χρόνο μετά, σε συνεργασία με τον Τζέρι Αϊγκερ, ίδρυσε δικό του στούντιο παραγωγής κόμικς στριπ για εφημερίδες, που το στελέχωσε με νεοεμφανιζόμενους στο επάγγελμα σχεδιαστές. Με ψευδώνυμο παρήγαγε μια σειρά στριπ, μεταξύ των οποίων το «Κ-51» με τις ιστορίες ενός μυστικού πράκτορα και το ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό Γεράκι των Θαλασσών, με θέμα τις περιπέτειες μιας δράκας πειρατών. Στις 2 Ιουνίου 1940 δημιούργησε και παρήγαγε ένα περιοδικό που περιείχε τρεις ιστορίες, μεταξύ των οποίων και μία ενός νέου μασκοφόρου ήρωα, του Σπίριτ. Οι ιστορίες αυτές αγοράσθηκαν από πολλές εφημερίδες για να δημοσιευθούν (κατά τα ειωθότα της εποχής) σελίδα σελίδα, στις κυριακάτικες εκδόσεις.


Η επιτυχία. Ο Σπίριτ, ο ντετέκτιβ με τη μάσκα και την απόλυτη αίσθηση της δικαιοσύνης, εισήγαγε στα κόμικς δύο σημαντικές καινοτομίες. Η μία: οι ιστορίες βγήκαν οριστικά από τις σελίδες των εφημερίδων, άρχισαν να εκδίδονται ξεχωριστά ­ και μάλιστα με ολοένα αυξανόμενους αποδέκτες στο κοινό. Η δεύτερη: ο Αϊσνερ εισήγαγε και στα κόμικς μεθόδους κινηματογραφικής μυθολογίας, αφού πάντα η πρώτη σελίδα των ιστοριών του Σπίριτ ήταν σχεδιασμένη με την αισθητική και τους στόχους οποιασδήποτε χολιγουντιανής κινηματογραφικής αφίσας. Η επιτυχία πάντως της συγκεκριμένης σειράς και οι αλλαγές που επέφερε στην αγορά των κόμικς αντέμειψαν τον Αϊσνερ πλουσιοπάροχα: εκτός των άλλων, τα μεγάλα ετήσια βραβεία κόμικς που δίδονται στην Αμερική κάθε χρόνο, αντίστοιχα των κινηματογραφικών Οσκαρ, έχουν το όνομα του δημιουργού του Σπίριτ.


Γιατί τον θαυμάζουμε. Για τις καινοτόμες ιδέες του. Για την τόλμη του να αναγάγει σε μύθο τον δικό του χάρτινο ήρωα. Επειδή είναι ηθικολόγος χωρίς ούτε μια στιγμή να καταντά ηθικολογικός. Κυρίως όμως επειδή διεκδίκησε και κατέκτησε την καταξίωση του σχεδιαστή κόμικς ως δημιουργού ­ και όχι πλέον ως απρόσωπου εργάτη στο πλαίσιο ενός παραγωγικού μηχανισμού.


Στην Ελλάδα. Το ελληνικό κοινό γνώρισε τη δουλειά του Αϊσνερ πολύ αργά: κυρίως από τις ασπρόμαυρες δημοσιεύσεις ιστοριών του Σπίριτ στο περιοδικό «Βαβέλ» στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του πάντως παραμένει αδημοσίευτο.