«Κοινόν γαρ αρχή και πέρας επί κύκλου περιφερείας»


Ηράκλειτος


Το ελληνικό χρηματιστήριο αποδείχθηκε τους τελευταίους 16 μήνες ότι είχε πλήρως προεξοφλήσει την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ. Η υπερβολική άνοδος του Αυγούστου του 1999 προσδιόρισε το ακραίο όριο αυτής της προεξόφλησης, η οποία κόστισε πολύ ακριβά στους τελευταίους επενδυτές εκείνης της περιόδου. Ταυτόχρονα όμως στοίχισε ακριβά και στο ίδιο το Χρηματιστήριο, μια και η παράλογη πίστη σε συνεχείς φήμες έδωσε τη θέση της σε μια έντονη δυσπιστία από μεριάς επενδυτών που σταμάτησε τη ροή νέων κεφαλαίων. Παράλληλα οι ξένοι επενδυτές για αναδυόμενες αγορές αποχώρησαν, ενώ εκείνοι των ώριμων αγορών απέχουν, αναμένοντας την προαναγγελθείσα αναβάθμιση.


Η περαιτέρω πορεία του ΧΑΑ θα προσδιοριστεί ως εκ τούτου από τρεις βασικούς παράγοντες:


* Την επιστροφή του κλίματος εμπιστοσύνης με ώριμα πλέον χαρακτηριστικά, σημαντικό κέρδος από τα λάθη του παρελθόντος.


* Την αντίδραση των καταθετών στα νέα χαμηλά επίπεδα επιτοκίων, η οποία μπορεί να μετατρέψει ένα ποσοστό από αυτούς σε νέους επενδυτές και να δημιουργήσει νέα ρευστότητα


* Την επάνοδο των ξένων κεφαλαίων σε εταιρείες με προοπτική και καλή αποτίμηση σε σχέση με παρόμοιες εταιρείες του ευρωπαϊκού χώρου, μια και στη διάσταση της ΟΝΕ δεν είναι πλέον κρίσιμο ζήτημα η γεωγραφική κατά χώρα, αλλά η κλαδική κατανομή του επενδυτικού χαρτοφυλακίου.


Οι παράγοντες αυτοί απαιτούν την υλοποίηση βασικών όρων, οι κυριότεροι από τους οποίους είναι:


* Ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου λειτουργίας του Χρηματιστηρίου αλλά και των φορέων του, ώστε να το κάνουν εφάμιλλο των αγορών της Ευρώπης.


* Η εντατικοποίηση της ανασυγκρότησης των επιχειρήσεων και ιδιαίτερα εκείνων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και ταυτόχρονα η επιτάχυνση των διαρθρωτικών αλλαγών και των ιδιωτικοποιήσεων, ώστε να πνεύσει άνεμος δημιουργικής αλλαγής στη χώρα.


* Η αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος με τρόπους που έχουν σαφώς αποδειχθεί θετικοί σε άλλες χώρες, συνδέοντας άμεσα την επενδυτική διάσταση των συλλογικών και προσωπικών αποθεματικών των εργαζομένων με τη θετική απόδοση του Χρηματιστηρίου.


Επανειλημμένως έχει αποδειχθεί στη ζωή ότι οι κρίσεις δεν είναι τελικά αρνητικές. Τουναντίον δίνουν την ευκαιρία για περισυλλογή, για τιμωρία της αλαζονείας, της προχειρότητας και όλων των χαρακτηριστικών που επικρατούν σε περιόδους ευφορίας, και ξεκαθάρισμα του τοπίου, ώστε η νέα κίνηση να γίνει με πιο σωστούς όρους. Σε αυτή τη λογική, η φάση αυτή για το ΧΑΑ δημιούργησε πρόβλημα σε πολλούς επενδυτές, αλλά είχε και πολλά θετικά γιατί έδωσε σημαντική ευκαιρία ωρίμανσης όλων των φορέων που συνδέονται με το Χρηματιστήριο σε κάθε επίπεδο. Ηδη παρατηρούνται μια σειρά αλλαγές που θετικά προσδιορίζουν τη νέα φάση του Χρηματιστηρίου, στην οποία φαίνεται ότι αργά αλλά σταθερά εισερχόμαστε αυτή την περίοδο:


* Ο επαγγελματισμός επιστρέφει στο προσκήνιο και από τον χρηματοοικονομικό χώρο φεύγουν όσοι ασχολήθηκαν με αυτόν ευκαιριακά.


* Η εκτίμηση των εταιρειών με βάση τα θεμελιώδη μεγέθη τους γίνεται πάλι η κυρίαρχη παράμετρος στις επενδυτικές αποφάσεις.


* Οι εταιρείες και οι επιχειρηματίες έχουν επιστρέψει στην κύρια δραστηριότητά τους αντί της καθημερινής ενασχόλησης με τη μετοχή της εταιρείας ή με κινήσεις χρηματιστηριακού περιεχομένου.


Ο κ. Δημήτρης Π. Σαντιξής έχει διατελέσει γενικός διευθυντής της Εμπορικής Τράπεζας και υποδιοικητής της Αγροτικής.