Οπως είναι γνωστό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, που πραγματοποιήθηκε την άνοιξη στη Φέιρα της Πορτογαλίας, επικύρωσε την είσοδο της χώρας μας στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση.
Η σταδιακή υλοποίηση της ΟΝΕ με κορύφωσή της την κυκλοφορία του ευρώ σηματοδοτεί την απαρχή μιας νέας εποχής που ανοίγει πρωτόγνωρες προοπτικές ταχύτερης οικονομικής ανάπτυξης, σταθερότερων συναλλαγματικών ισοτιμιών και χαμηλότερου πληθωρισμού.
Η συμμετοχή της χώρας μας στον σκληρό πυρήνα των ισχυρότερων οικονομικά χωρών της Ενωσης θα έχει ως αποτέλεσμα:
* Εξάλειψη του συναλλαγματικού κινδύνου και συνεπώς ενίσχυση των ενδοκοινοτικών συναλλαγών.
* Διεύρυνση της αγοράς στην οποία μπορούν να απευθυνθούν οι ελληνικές επιχειρήσεις για να διαθέσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους ή να προμηθευθούν τα αντίστοιχα αγαθά.
* Διεύρυνση της αγοράς κεφαλαίων και των πηγών χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις.
* Δυνατότητα για τον καταναλωτή να συγκρίνει άμεσα τις τιμές των αγαθών που τον ενδιαφέρουν σε οποιαδήποτε αγορά των χωρών της ΟΝΕ.
* Καλύτερη συνεργασία μεταξύ βιομηχανικών ή εμπορικών μονάδων λόγω των συνθηκών πλήρους συναλλαγματικής και κοστολογικής διαφάνειας.
* Απλοποίηση των διαδικασιών στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας και περισσότερα κίνητρα στους ζωτικούς τομείς της έρευνας και ανάπτυξης.
Η ταυτόχρονη εισαγωγή του ευρώ στις 12 χώρες που συμμετέχουν στην ΟΝΕ θα γίνει σε δύο στάδια: την 1.1.2001 το ευρώ εισάγεται με τη μορφή λογιστικής μονάδας, ενώ ένα χρόνο αργότερα, την 1.1.2002 κυκλοφορεί με τη μορφή χαρτονομισμάτων και κερμάτων αντικαθιστώντας οριστικά τη δραχμή, η οποία και θα αποσυρθεί μετά από δίμηνη παράλληλη κυκλοφορία με το νέο νόμισμα στις 28.2.2002.
Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το αυριανό ενιαίο νόμισμα της ΕΕ αποτελεί ήδη αντικείμενο λογιστικών συναλλαγών στις διεθνείς χρηματαγορές.
Χαρακτηριστικό της αξιοπιστίας του αλλά και των θετικών μακροπρόθεσμων προοπτικών του είναι το γεγονός ότι έχει ήδη κερδίσει τη δεύτερη θέση, σε παγκόσμιο επίπεδο, σε ό,τι αφορά τις εκδόσεις των ομολογιακών δανείων, μετά το δολάριο ΗΠΑ.
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η ταυτόχρονη κυκλοφορία ενός ενιαίου νομίσματος σε 12 διαφορετικές χώρες σε αντικατάσταση των αντίστοιχων εθνικών νομισμάτων τους αποτελεί ένα τεράστιο εγχείρημα χωρίς προηγούμενο στην παγκόσμια οικονομική ιστορία.
Η προσπάθεια που οφείλει να καταβάλει η χώρα μας είναι μεγαλύτερη αν αναλογιστεί κανείς ότι η μεταβατική περίοδος για τη χώρα μας έχει διάρκεια 1,5 έτους σε αντίθεση με τις υπόλοιπες 11 χώρες της Ευρώπης για τις οποίες η περίοδος προετοιμασίας είχε διάρκεια τριών ετών.
Η πολιτεία με τον νόμο-πλαίσιο 2842/2000 για την εισαγωγή του ευρώ προχώρησε στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων.
Ο νόμος αυτός περιέχει ρυθμίσεις που αφορούν ένα ευρύ φάσμα της επιχειρηματικής και γενικότερης οικονομικής ζωής του τόπου, και ειδικότερα θέματα της αγοράς συναλλάγματος, φορολογικών διατάξεων, δημοσίου χρέους, τελωνειακών διατάξεων, μετοχικού κεφαλαίου ανωνύμων εταιρειών, εταιρικού κεφαλαίου ΕΠΕ, μετατροπών και στρογγυλοποιήσεων καθώς και ένα σύνολο διατάξεων για τη μεταβατική περίοδο εισαγωγής του ευρώ.
Ειδικότερα ο νόμος αυτός περιέλαβε συγκεκριμένες ρυθμίσεις για την προστασία και ενημέρωση των καταναλωτών:
1) Από 1.1.2001 ο νόμος καθιερώνει για όλους τους προμηθευτές τη γενική υποχρέωση διπλής αναγραφής τιμών, με εξαίρεση τις μικρού μεγέθους επιχειρήσεις, δηλαδή όσες απασχολούν ως δέκα υπαλλήλους, για τις οποίες η υποχρέωση αρχίζει δύο μήνες αργότερα.
Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου (όταν το ευρώ θα υπάρχει μόνο ως λογιστικό χρήμα και δεν θα έχει αρχίσει ακόμη η κυκλοφορία χαρτονομισμάτων και κερμάτων σε ευρώ) οι επιχειρήσεις θα πρέπει να εκφράζουν το συνολικό ποσό κάθε είδους συναλλαγής, για προϊόντα και υπηρεσίες, στην οποία προβαίνουν οι καταναλωτές, τόσο σε δραχμές όσο και σε ευρώ.
Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν αναρτημένα κοντά στο ταμείο και σε εμφανή θέση τις τιμές μετατροπής καθώς και κατάλογο που περιλαμβάνει τα κέρματα και χαρτονομίσματα των δραχμών εκφρασμένα σε ευρώ και αντίστροφα.
Με τον τρόπο αυτό θα καταστεί δυνατή η εξοικείωση των καταναλωτών με το νέο νόμισμα ενώ παράλληλα θα επιταχυνθεί η προσαρμογή των ελληνικών επιχειρήσεων στην καινούργια πραγματικότητα.
2) Ο ίδιος ο νόμος-πλαίσιο για τη μετάβαση της χώρας στο ευρώ προβλέπει τη σύσταση ευρωπαρατηρητηρίων.
Το ευρωπαρατηρητήριο είναι ένα όργανο που θα επιτρέψει την παρακολούθηση της εισαγωγής του ευρώ, της εντιμότητας των συναλλαγών και της διαφάνειας των πρακτικών των επαγγελματιών. Θα έχει ρόλο υποδοχής, ακρόασης, διαμεσολάβησης και συνδρομής προς τους πολίτες και θα είναι σε συνεχή επαφή με το υπουργείο Ανάπτυξης για την αξιολόγηση και αντιμετώπιση των προβλημάτων που ενδεχομένως ανακύψουν. Ευρωπαρατηρητήρια έχουν δημιουργηθεί και στα άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ.
Ευρωπαρατηρητήριο θα υπάρχει σε κάθε νομαρχία της χώρας, η δε σύνθεσή του είναι τέτοια ώστε να εξασφαλίζει τη συμμετοχή του συνόλου των ενδιαφερομένων: των επαγγελματιών, των αρμόδιων αρχών και των καταναλωτών.
3) Στον ίδιο πάντα νόμο προβλέπεται η χορήγηση του ευρωλογότυπου, ενός ειδικού σήματος που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την προετοιμασία της μετάβασης στο ευρώ. Οπως έχει ήδη αναφερθεί, στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου (1 Ιανουαρίου ως 31 Δεκεμβρίου 2001) το ευρώ θα υπάρχει μόνο ως λογιστική μονάδα και δεν θα αρχίσει ακόμη η κυκλοφορία χαρτονομισμάτων και κερμάτων.
Στο διάστημα αυτό ένας καταναλωτής θα έχει τη δυνατότητα να πληρώσει αγαθά και υπηρεσίες σε ευρώ, π.χ., με πιστωτική κάρτα ή επιταγή, εφόσον η επιχείρηση με την οποία συναλλάσσεται δέχεται, χωρίς να είναι υποχρεωμένη, να πληρωθεί σε ευρώ. Είναι, λοιπόν, ανάγκη να γνωρίζει ο καταναλωτής ποιες επιχειρήσεις δέχονται να πληρώνονται σε ευρώ και ποιες όχι.
Σε αυτό θα τον βοηθήσει ο ευρωλογότυπος, ένα σήμα το οποίο συμφωνήθηκε στις 30.6.1998, στις Βρυξέλλες, μεταξύ των ενώσεων καταναλωτών και των επαγγελματικών ενώσεων του τομέα διανομής, του τουρισμού, της χειροτεχνίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Οποια επιχείρηση αναρτά το σήμα αυτό, σε κατάλληλο σημείο του καταστήματός της, δηλώνει ότι αποδέχεται πληρωμές σε ευρώ.
Στη χώρα μας ο ευρωλογότυπος θα χορηγείται στις επιχειρήσεις από τα κατά τόπους αρμόδια επιμελητήρια.
Η κυρία Μιλένα Αποστολάκη είναι υφυπουργός Ανάπτυξης.
