Για τους αγρότες και για όσους αποκτούν εισόδημα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις τα αντικειμενικά κριτήρια διατηρήθηκαν. Το εισόδημά τους θα προσδιοριστεί και εφέτος λογιστικώς αν τηρούνται βιβλία και ακόμη με την αντικειμενική μέθοδο. Οποιο εισόδημα είναι μεγαλύτερο αυτό θα υπαχθεί σε φόρο.




Στην αντικειμενική μέθοδο προσδιορισμού του αγροτικού εισοδήματος έχουν υπαχθεί όλες οι γεωργικές επιχειρήσεις που δεν τηρούν λογιστικά βιβλία ή τηρούν βιβλία Α’ ή Β’ κατηγορίας, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή με την οποία λειτουργούν. Ετσι στην αντικειμενική μέθοδο δεν υπάγονται μόνο οι ατομικές αγροτικές επιχειρήσεις αλλά και αυτές που ασκούνται εταιρικώς ως ομόρρυθμες ή ετερόρρυθμες ή αστικές ή συμμετοχικές εταιρείες και ακόμη οι κοινωνίες και οι κοινοπραξίες.


Στην αντικειμενική μέθοδο προσδιορισμού του αγροτικού εισοδήματος υπάγεται (εκτός από τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες) και κάθε άλλο φυσικό πρόσωπο το οποίο αποκτά εισόδημα από αγροτική εκμετάλλευση, έστω και αν δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης. Ακόμη και όταν υπάρχει επίμορτος αγροληψία, στην αντικειμενική μέθοδο υπάγεται τόσο ο εκμισθωτής (γαιοκτήμονας) όσο και ο μισθωτής του κτήματος (αγρολήπτης-σέμπρος).


Εξαιρούνται μόνο οι αγροτικές επιχειρήσεις που τηρούν υποχρεωτικά ή προαιρετικά λογιστικά βιβλία Γ’ κατηγορίας. Οι επιχειρήσεις αυτές εξαιρούνται του αντικειμενικού συστήματος έστω και αν τα βιβλία τους κριθούν ανακριβή ή αναληθή.


Αν το ετήσιο γεωργικό εισόδημα που προκύπτει από τα βιβλία και στοιχεία του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων από τα οποία δεν εξάγεται λογιστικό αποτέλεσμα (βιβλία Β’ κατηγορίας) ­ ή, σε περίπτωση που δεν τηρούνται βιβλία, το εισόδημα προσδιορίζεται τεκμαρτώς με πολλαπλασιασμό των ακαθαρίστων εσόδων με ειδικούς κατά κλάδο εκμετάλλευσης συντελεστές καθαρού κέρδους ­ είναι διαφορετικό από αυτό που προσδιορίζεται με την αντικειμενική μέθοδο, σε φόρο υπόκειται το κατά περίπτωση μεγαλύτερο ποσό εισοδήματος.


Ετσι παρέχεται η ευχέρεια σε όσους αποκτούν γεωργικό εισόδημα, είτε είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες είτε όχι και δεν τηρούν βιβλία του ΚΒΣ αλλά διαθέτουν μόνο στοιχεία, τιμολόγια πωλήσεων, εκκαθαρίσεις κτλ., να προσδιορίζουν και να δηλώνουν γεωργικό εισόδημα εκτός από αυτό που προσδιορίζεται με την αντικειμενική μέθοδο και αυτό που προκύπτει με βάση τα στοιχεία που κατέχουν ή με βάση την αξία της παραγωγής τους.


Οσοι αποκτούν εισόδημα από γεωργική επιχείρηση και εισόδημα από εκμίσθωση ή δωρεάν παραχώρηση γεωργικής γης θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση ως τις 3 Απριλίου. Η προθεσμία υποβολής της φορολογικής δήλωσης λήγει ανάλογα με το τελευταίο γράμμα του ΑΦΜ ως εξής:


* 3 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 1


* 4 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 2


* 5 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 3


* 6 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 4


* 7 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 5


* 10 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 6


* 11 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 7


* 12 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 8


* 13 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 9


* 14 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 10, 20, 30, 40, 50


* 17 Απριλίου, τελευταίο γράμμα ΑΦΜ: 60, 70, 80, 90, 00


Προσδιορισμός του γεωργικού εισοδήματος


Ως καθαρό γεωργικό εισόδημα, στην περίπτωση που δεν τηρούνται βιβλία του ΚΒΣ από τα οποία να εξάγεται λογιστικό αποτέλεσμα για τη δραστηριότητα αυτή, θεωρείται η πρόσοδος από το έδαφος, το κεφάλαιο και την εργασία, από τη συμμετοχή της στην παραγωγική δραστηριότητα μιας γεωργικής εκμετάλλευσης η οποία προσδιορίζεται με αντικειμενική μέθοδο.


Για τον προσδιορισμό αυτόν λαμβάνεται το καθαρό γεωργικό εισόδημα, όπως αυτό υπολογίζεται με βάση τις καθιερωμένες αρχές της γεωργικής λογιστικής ανά στρέμμα και είδος προϊόντος ή κατά κεφαλήν και είδος εκτρεφομένων ζώων ή κατ’ άλλη μονάδα παραγωγής για τις ειδικές περιπτώσεις, επί τον αριθμό των στρεμμάτων ή των εκτρεφομένων ζώων ή των άλλων μονάδων παραγωγής ή συνδυασμό αυτών.


Με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Γεωργίας καθορίζονται:


* Τα προσδιοριστικά στοιχεία που διαμορφώνουν την πρόσοδο από το έδαφος, αφού συνεκτιμηθούν η συνολική έκταση, το σχήμα, η τοπογραφική κατάσταση και γενικά τα στοιχεία τα οποία καθορίζουν τη φυσική παραγωγικότητα, όπως σύσταση εδάφους και γονιμότητα.


* Τα στοιχεία που προσδιορίζουν την πρόσοδο από την εργασία, αφού συνεκτιμηθούν ο χρόνος απασχόλησης, η ηλικία, το φύλο, η ιδία ή ξένη απασχόληση.


* Τα στοιχεία που προσδιορίζουν την πρόσοδο από το κεφάλαιο, αφού συνεκτιμηθούν το μέγεθος και η μορφή αυτού, όπως έγγειες βελτιώσεις, γεωργικές κατασκευές, μηχανές, μόνιμες φυτείες.


* Η μέθοδος υπολογισμού των βασικών αυτών συντελεστών παραγωγής της γεωργικής εκμετάλλευσης.


Το καθαρό γεωργικό εισόδημα συνίσταται από:


* Την πρόσοδο του συντελεστή παραγωγής του ιδίου εδάφους.


* Την πρόσοδο του συντελεστή παραγωγής της ιδίας εργασίας.


* Την πρόσοδο του συντελεστή παραγωγής ιδίου κεφαλαίου.


* Το προκύπτον από τη γεωργική εκμετάλλευση κέρδος ή ζημία.


Συντελεστής παραγωγής ιδίου εδάφους


Προσδιοριστικό στοιχείο της προσόδου του συντελεστή παραγωγής ιδίου εδάφους αποτελεί το υπολογιζόμενο ενοίκιο ιδίου εδάφους. Το ύψος του ενοικίου αυτού ορίζεται κάθε χρόνο με βάση το μέσο ενοίκιο που επικρατεί στην περιοχή και για την ίδια ποιότητα εδάφους.


Για τον προσδιορισμό του παραπάνω ενοικίου συνεκτιμώνται:


α) η συνολική έκταση, β) το σχήμα, γ) η τοπογραφική κατάσταση (κλίση), και δ) στοιχεία που καθορίζουν τη φυσική παραγωγικότητα (σύσταση εδάφους, γονιμότητα).


Συντελεστής παραγωγής ιδίας εργασίας


Προσδιοριστικό στοιχείο της προσόδου του συντελεστή παραγωγής ιδίας εργασίας αποτελεί η υπολογιζόμενη αμοιβή της οικογενειακής εργασίας, το ύψος της οποίας ορίζεται κάθε χρόνο από τα εκτιμώμενα ημερομίσθια του γεωργού και των μελών της οικογενείας του, σε όλους τους κλάδους της γεωργικής εκμετάλλευσης κατά τη διάρκεια του έτους επί το μέσο ημερομίσθιο της περιοχής.


Για τον προσδιορισμό της παραπάνω αμοιβής συνεκτιμώνται:


α) ο χρόνος απασχόλησης, β) η ηλικία, γ) το φύλο.


Συντελεστής παραγωγής ιδίου κεφαλαίου


Προσδιοριστικά στοιχεία της προσόδου του συντελεστή παραγωγής ιδίου κεφαλαίου αποτελούν:


* Οι τόκοι του παγίου κεφαλαίου που ανήκει στον παραγωγό.


* Οι τόκοι του κυκλοφοριακού κεφαλαίου που ανήκει στον παραγωγό.


Για τον προσδιορισμό των τόκων του παγίου κεφαλαίου που ανήκει στον παραγωγό συνεκτιμώνται:


α) οι έγγειες βελτιώσεις, β) τα κτίσματα, γ) οι φυτείες, δ) τα ζώα, ε) οι κυψέλες, στ) τα μηχανήματα και εργαλεία.


Το ύψος των τόκων αυτών λαμβάνεται από τον μέσο ετήσιο όρο της αξίας των παραπάνω στοιχείων επί την συνήθη απόδοση των παγίων στοιχείων της εκμετάλλευσης.


Για τον προσδιορισμό των τόκων του κυκλοφοριακού κεφαλαίου συνεκτιμώνται:


* Τα αναλώσιμα υλικά (σπόροι, λιπάσματα, φάρμακα, ζωοτροφές κτλ.).


* Τα προϊόντα και εφόδια που είναι στην αποθήκη του παραγωγού.


Το ύψος των τόκων αυτών λαμβάνεται από τον μέσο όρο της αξίας των παραπάνω στοιχείων επί το μέσο ισχύον επιτόκιο βραχυπροθέσμων αγροτικών δανείων για έξι μήνες.


Κέρδος ή ζημία γεωργικής εκμετάλλευσης


Κέρδος ή ζημία γεωργικής εκμετάλλευσης θεωρείται η διαφορά μεταξύ της αξίας της παραγωγής και του συνόλου των δαπανών της παραγωγής.


Τρόπος υπολογισμού του καθαρού εισοδήματος


Η μέθοδος υπολογισμού του καθαρού γεωργικού εισοδήματος είναι η ακόλουθη:


Από το σύνολο της ακαθάριστης προσόδου αφαιρούνται οι χρηματικές δαπάνες της γεωργικής εκμετάλλευσης.


Στην ακαθάριστη πρόσοδο περιλαμβάνονται:


* Οι εισπράξεις από τη διάθεση πάσης φύσεως γεωργικών προϊόντων σε τρίτους, επιδοτήσεις και αποζημιώσεις παραγωγής.


* Η αξία των από τον παραγωγό και την οικογένειά του καταναλωθέντων γεωργικών προϊόντων.


* Η ετήσια αυξομείωση της καθαρής περιουσίας της γεωργικής εκμετάλλευσης.


Στις χρηματικές δαπάνες περιλαμβάνονται οι ακόλουθες καταβαλλόμενες ή αποτιμημένες σε χρήμα δαπάνες σε τρίτους, για την παραγωγή των προϊόντων, οι οποίες συνιστούν το κόστος χρησιμοποίησης των συντελεστών παραγωγής που δεν ανήκουν στον παραγωγό:


* Το καταβαλλόμενο ενοίκιο σε τρίτους για την ενοικίαση γεωργικών εκτάσεων.


* Η αμοιβή της ξένης εργασίας.


* Η αξία των αναλώσιμων υλικών και εφοδίων (λιπάσματα, φάρμακα, καύσιμα, ζωοτροφές κτλ.).


* Οι καταβαλλόμενοι τόκοι.


* Οι αποσβέσεις κεφαλαίων.


* Η αμοιβή υπηρεσιών τρίτων (τέλη, ασφάλιστρα).


* Λοιπές σχετικές δαπάνες που αναφέρονται σε τρίτους.


Ο υπολογισμός του καθαρού γεωργικού εισοδήματος ανά στρέμμα και είδος προϊόντος ή κατά κεφαλήν και είδος εκτρεφομένου ζώου ή κατ’ άλλη μονάδα για ειδικές περιπτώσεις γίνεται από τους αρμοδίους της Διεύθυνσης Γεωργίας κάθε νομού και για όλα τα προϊόντα του νομού.


Βάση υπολογισμού αποτελούν τα διαθέσιμα λογιστικά στοιχεία γεωργικών εκμεταλλεύσεων και κυρίως στοιχεία της έρευνας ΔΙΓΕΛΠ (Δίκτυο Γεωργικής Λογιστικής Πληροφόρησης ­ RICA) και της έρευνας γεωργικού εισοδήματος ή οποιαδήποτε άλλα στοιχεία.


Οι πιο πάνω εκτιμήσεις, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε νομού και κάθε καλλιέργειας, μπορούν να εξειδικευθούν κατά ζώνη καλλιεργουμένης έκτασης (πεδινή – ορεινή – ημιορεινή) και δυνατότητα άρδευσης ή μη ή όποια άλλη διάκριση κρίνεται αναγκαία, τόσο για τις καλλιέργειες γης όσο και για τις εκτροφές ζώων ή τις άλλες μονάδες παραγωγής των ειδικών περιπτώσεων.


Διαδικασία προσδιορισμού



Ο φορολογικός νόμος στο άρθρο 42 ορίζει τη διαδικασία προσδιορισμού του καθαρού γεωργικού εισοδήματος με την αντικειμενική μέθοδο για κάθε ημερολογιακό έτος. Η διάταξη αυτή προβλέπει τη συγκρότηση ειδικών επιτροπών σε τρία επίπεδα: πρωτοβάθμιο, δευτεροβάθμιο και τριτοβάθμιο. Ετσι:


* Σε πρώτο επίπεδο ειδικοί επιστήμονες της Διεύθυνσης Γεωργίας κάθε νομού καταρτίζουν πίνακες από τα διαθέσιμα λογιστικά στοιχεία γεωργικών εκμεταλλεύσεων, με εκτιμήσεις για όλα τα γεωργικά προϊόντα του νομού, με βάση τις καθιερωμένες γεωργοοικονομικές μεθόδους. Οι πίνακες αυτοί οριστικοποιούνται ως τις 15 Δεκεμβρίου κάθε έτους.


* Σε δεύτερο επίπεδο με απόφαση του νομάρχη συγκροτείται επιτροπή στην επιθεώρηση ΔΟΥ κάθε νομού, στην οποία εκτός από τον επιθεωρητή της ΔΟΥ συμμετέχουν ένας ειδικός επιστήμονας της Διεύθυνσης Γεωργίας, ένας επιστήμονας που προτείνεται από την Ενωση Γεωργικών Συνεταιρισμών και ένας επιστήμονας που προτείνεται από την αγροτική ομοσπονδία του νομού. Εργο της επιτροπής είναι η οριστικοποίηση των πινάκων που έχουν καταρτισθεί από τους ειδικούς επιστήμονες της Διεύθυνσης Γεωργίας.


Οι οριστικοί πίνακες κάθε νομού αποστέλλονται (ως τις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους) στην επιτροπή που λειτουργεί σε τρίτο επίπεδο στο υπουργείο Οικονομικών.


* Η τριτοβάθμια Επιτροπή Αντικειμενικού Προσδιορισμού Γεωργικού Εισοδήματος (ΕΑΠΓΕ) συγκροτείται με απόφαση του υπουργού Οικονομικών και λειτουργεί στο υπουργείο Οικονομικών. Στην επιτροπή αυτή συμμετέχει ως πρόεδρος ο γενικός διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας και Δημόσιας Περιουσίας ή οι νόμιμοι αναπληρωτές του και ως μέλη δύο ειδικοί επιστήμονες του υπουργείου Γεωργίας, ένας ειδικός επιστήμονας που προτείνεται από την ΠΑΣΕΓΕΣ, δύο ειδικοί επιστήμονες που προτείνονται από τις αγροτικές ομοσπονδίες, ένα μέλος του διδακτικού επιστημονικού προσωπικού του Τμήματος Γεωργίας του Γεωργικού Πανεπιστημίου Αθηνών και ένας ειδικός επιστήμονας που προτείνεται από την Αγροτική Τράπεζα. Ακόμη συμμετέχει ένας υπάλληλος του κλάδου πληροφορικής – λογισμικού του Κέντρου Πληροφορικής του υπουργείου Οικονομικών.


Εργο της τριτοβάθμιας αυτής επιτροπής η οποία συνεδριάζει στο υπουργείο Οικονομικών είναι να καταρτίσει:


* Προσωρινούς πίνακες με εκτιμήσεις του καθαρού γεωργικού εισοδήματος για όλα τα γεωργικά προϊόντα που παράγονται στην ελληνική επικράτεια, καθώς και εκτιμήσεις του αντιπροσωπευτικού ενοικίου ανά στρέμμα ενοικιαζομένης γεωργικής γης.


* Οριστικούς πίνακες μέχρι τέλους Ιανουαρίου κάθε έτους, αφού συνεκτιμήσει ανάλογους πίνακες καθαρού γεωργικού εισοδήματος των νομαρχιακών επιτροπών.


Οι τελικοί πίνακες εγκρίνονται από τον υπουργό Οικονομικών και με ευθύνη του προέδρου της παραπάνω επιτροπής κοινοποιούνται στις νομαρχίες και στις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες των νομών. Με ευθύνη των νομαρχών οι πίνακες αυτοί κοινοποιούνται σε όλους τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, τις συνεταιριστικές οργανώσεις και τους αγροτικούς συλλόγους ως τις 10 Φεβρουαρίου κάθε έτους.


Οι πίνακες αυτοί αποτελούν τη βάση λειτουργίας της αντικειμενικής μεθόδου προσδιορισμού του καθαρού γεωργικού εισοδήματος.


Καθαρό γεωργικό εισόδημα



Βάση για τον προσδιορισμό του καθαρού γεωργικού εισοδήματος αποτελεί η απόδοση κατά στρέμμα και είδος προϊόντος ή κατά κεφαλήν και είδος εκτρεφομένου ζώου ή κατ’ άλλη μονάδα παραγωγής για τις ειδικές περιπτώσεις. Ολα αυτά τα στοιχεία περιλαμβάνονται στους πίνακες, από τους οποίους αντλούνται για τον προσδιορισμό του κατά περίπτωση καθαρού γεωργικού εισοδήματος. Ετσι:


Καλλιέργειες: Είδος καλλιεργουμένου προϊόντος και μονάδα απόδοσης επί τον αριθμό των στρεμμάτων ίσον καθαρό γεωργικό εισόδημα. Αν, για παράδειγμα, αγρότης καλλιέργησε το 1999 στον Νομό Καβάλας 50 στρέμματα αραβόσιτο ποτιστικό και για το προϊόν αυτό θα οριστεί στους νέους πίνακες καθαρό εισόδημα ανά στρέμμα καλλιεργουμένης έκτασης 11.000 δρχ., το συνολικό καθαρό εισόδημά του για τη χρήση 1999 θα είναι: 50 Χ 11.000 = 550.000 δρχ.


Εκτρεφόμενα ζώα: Είδος εκτρεφομένου ζώου και μονάδα απόδοσης επί τον αριθμό των ζώων ίσον καθαρό εισόδημα. Αν, για παράδειγμα, κτηνοτρόφος εξέθρεψε το 1999 στον Νομό Τρικάλων 100 αγελάδες και για το ζώο αυτό οριστεί στους νέους πίνακες 88.000 δρχ. καθαρό εισόδημα κατά κεφαλήν ζώου, το συνολικό καθαρό εισόδημα του κτηνοτρόφου θα είναι 100 Χ 88.000 = 8.800.000 δρχ.


Αλλα είδη παραγωγής: Το είδος παραγωγής και μονάδα απόδοσης επί μονάδες παραγωγής ίσον καθαρό γεωργικό εισόδημα. Αν, για παράδειγμα, ιχθυοκαλλιεργητής εκτρέφει τσιπούρες και το 1999 χρησιμοποίησε 7 ιχθυοκλωβούς και για κάθε ιχθυοκλωβό έχει οριστεί καθαρό εισόδημα 505.000 δρχ., το συνολικό καθαρό εισόδημά του είναι: 505.000 Χ 7 = 3.535.000 δρχ.


Ετσι, για τον προσδιορισμό του συνολικού καθαρού γεωργικού εισοδήματος θα λαμβάνεται το καθαρό γεωργικό εισόδημα ανά στρέμμα καλλιεργουμένης έκτασης και είδος προϊόντος ή κατά κεφαλήν και είδος εκτρεφομένου ζώου ή κατ’ άλλη μονάδα παραγωγής, όπως αλιευτικής, δασικής, μελισσοκομικής ή άλλης. Το ανά μονάδα ποσό καθαρού γεωργικού εισοδήματος πολλαπλασιάζεται επί τον αριθμό των στρεμμάτων ή των εκτρεφομένων ζώων ή άλλων μονάδων παραγωγής ή συνδυασμό αυτών και το γινόμενο αυτού του πολλαπλασιασμού αποτελεί το καθαρό εισόδημα το οποίο δηλώνεται από αυτόν που ασκεί τη γεωργική δραστηριότητα.


Σημειώνεται ότι στο καθαρό εισόδημα που προσδιορίζεται με την παραπάνω διαδικασία έχει υπολογιστεί και κάθε μορφής επιδότηση ή άλλη ενίσχυση εμφανής ή αφανής. Ετσι, τα ποσά των επιδοτήσεων ή ενισχύσεων που εισπράττονται από τους αγρότες δεν προστίθενται στο γινόμενο που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό των στρεμμάτων ή του αριθμού των ζώων κτλ. με το καθαρό ποσό εισοδήματος ανά στρέμμα ή κατά κεφαλήν ζώου κτλ. Εξυπακούεται ότι τα ποσά επιδοτήσεων ή ενισχύσεων που λαμβάνουν οι ασχολούμενοι με τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις δεν είναι υποχρεωτικό να αναγράφονται στις σχετικές ενδείξεις της φορολογικής δήλωσης. Ωστόσο σκόπιμο είναι να αναγράφονται στη φορολογική δήλωση είτε για τη δικαιολόγηση τυχόν τεκμαρτής δαπάνης είτε για τον συμψηφισμό ή την επιστροφή του τυχόν παρακρατηθέντος φόρου.


Αμφισβήτηση του γεωργικού εισοδήματος: Το καθαρό γεωργικό εισόδημα που προσδιορίζεται με την παραπάνω διαδικασία διαγράφεται ή μειώνεται αν από γεγονότα ανωτέρας βίας, π.χ. καταστροφή, θεομηνία, πυρκαϊά κτλ., αποδεικνύεται ότι δεν αποκτήθηκε εισόδημα ή το αποκτηθέν είναι κατώτερο από το τεκμαρτό. Τα στοιχεία αυτά εκτιμά ο προϊστάμενος της αρμόδιας ΔΟΥ.


Παραχώρηση γεωργικής γης ­ Τεκμαρτό εισόδημα


Το εισόδημα από την εκμίσθωση γεωργικής γης προσδιορίζεται αντικειμενικά με ορισμένη διαδικασία. Ετσι, αν το δηλούμενο εισόδημα από εκμίσθωση γεωργικής γης ή το τεκμαρτό μίσθωμα από δωρεάν παραχώρηση γεωργικής γης προς οποιονδήποτε τρίτο είναι μικρότερο του προσδιοριζομένου με την αντικειμενική μέθοδο, λαμβάνεται το μίσθωμα που προσδιορίζεται αντικειμενικά, εκτός αν πρόκειται για δωρεάν παραχώρηση γεωργικής γης μεταξύ συζύγων κατά κύριο επάγγελμα αγροτών ή από γονείς ηλικίας άνω των 65 ετών στα παιδιά τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.


Κατά συνέπειαν σε περίπτωση δωρεάν παραχώρησης γαιών από τον ιδιοκτήτη πατέρα στο παιδί του για την καλλιέργεια, υπάρχει υποχρέωση δήλωσης του τεκμαρτού εισοδήματος που προσδιορίζεται αντικειμενικά από τον πατέρα. Η ίδια υποχρέωση υπάρχει και στις περιπτώσεις δωρεάν παραχώρησης γεωργικής γης από αδελφό σε αδελφό. Εξαιρείται η περίπτωση δωρεάν παραχώρησης γεωργικής γης από τον πατέρα ηλικίας άνω των 65 ετών στο παιδί του το οποίο είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης.


Το εισόδημα αυτό θεωρείται εισόδημα από ακίνητα και φορολογείται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, αφού αναγραφεί στις σχετικές ενδείξεις της φορολογικής δήλωσης.


Ο φορολογούμενος μπορεί να αμφισβητήσει το ύψος του αντικειμενικού μισθώματος εφόσον από εξαιρετικούς λόγους που ανάγονται αποκλειστικά στους παράγοντες που επηρεάζουν τη μισθωτική αξία της γεωργικής γης αποδεικνύεται ότι αυτή είναι μικρότερη από το προσδιοριζόμενο κατά την αντικειμενική μέθοδο.


Η επίκληση των πιο πάνω λόγων καθώς και η προσαγωγή των αποδεικτικών στοιχείων γίνεται από τον φορολογούμενο με άσκηση προσφυγής ως τις 31 Δεκεμβρίου του οικείου οικονομικού έτους.


Αν το μίσθωμα που δηλώθηκε είναι ανώτερο του μισθώματος που προκύπτει με την αντικειμενική μέθοδο, λαμβάνεται αυτό που δηλώθηκε.


Το εισόδημα από την εκμίσθωση γεωργικής γης ή από τη δωρεάν παραχώρηση αυτής γράφεται από τα φυσικά και νομικά πρόσωπα στο έντυπο Ε3 «Αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακινήτων» και μεταφέρεται στις σχετικές ενδείξεις της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1) ή στις σχετικές ενδείξεις του εντύπου Ε5 της δήλωσης φορολογίας που υποβάλλεται από τα πρόσωπα της παρ. 4 άρθρου 2 Ν. 2238/1994 (ομόρρυθμες, ετερόρρυθμες εταιρείες κτλ.). Το εισόδημα αυτό μεταφέρεται αφού μειωθεί κατά ποσοστό 20% ή 40% αν η εκμισθούμενη ή η δωρεάν παραχωρούμενη γεωργική γη είναι ημιορεινή ή ορεινή.


Λειτουργία των πινάκων


Οι πίνακες που καταρτίζονται με τη διαδικασία που αναφέρθηκε περιλαμβάνουν όλα τα καλλιεργούμενα στην επικράτεια αγροτικά προϊόντα κατά νομό. Για κάθε προϊόν δίδεται το καθαρό εισόδημα ανά στρέμμα καλλιεργουμένης έκτασης ή κατά κεφαλήν εκτρεφομένου ζώου ή κατ’ άλλο είδος παραγωγής, με εξειδίκευση αν το προϊόν καλλιεργείται σε πεδινή αρδευομένη ή όχι περιοχή ή σε ημιορεινή ή ορεινή.


Συγκεκριμένα οι πίνακες του καθαρού γεωργικού εισοδήματος που καταρτίζονται με τη διαδικασία του άρθρου 42 Ν. 2238/1994 περιέχουν:


* Τα ποσά αντιπροσωπευτικού ενοικίου ανά στρέμμα ενοικιαζομένης γεωργικής γης, καθώς και το τεκμαρτό μίσθωμα από δωρεάν παραχώρηση γεωργικής γης προς οποιονδήποτε τρίτο, εκτός των συζύγων κατά κύριο επάγγελμα αγροτών ή από γονείς ηλικίας άνω των 65 ετών σε παιδιά κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, για όλες τις νομαρχίες του κράτους.


* Τα ποσά καθαρού γεωργικού εισοδήματος ανά στρέμμα καλλιεργουμένης γεωργικής γης ή κατά κεφαλήν εκτρεφομένου ζώου ή άλλης μονάδας παραγωγής.


* Πίνακες ειδών μόνιμης φυτείας με το πρώτο έτος που προκύπτει καθαρό γεωργικό εισόδημα, κατά είδος φυτείας.


Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για εκμεταλλεύσεις ή τυχόν προϊόντα που δεν περιλαμβάνονται στην κατάταξη των πινάκων λαμβάνονται όσα ισχύουν για παραπλήσιες ή συγγενείς εκμεταλλεύσεις ή καλλιέργειες.


Η διοίκηση έχει δώσει τις ακόλουθες διευκρινίσεις για τη λειτουργία των πινάκων:


* Σε όποιο νομό δεν έχει προσδιοριστεί για κάποιο προϊόν πεδινής περιοχής (αρδευομένης ή μη) ποσό καθαρού γεωργικού εισοδήματος και υπάρχει για το προϊόν αυτό αντίστοιχη μέση τιμή (αρδευομένου ή μη) θα λαμβάνεται η μέση αυτή τιμή αρδευομένου ή όχι κατά περίπτωση η οποία θα μειώνεται κατά ποσοστό 20% ή 40% αν πρόκειται για ημιορεινή ή ορεινή περιοχή αντίστοιχα.


* Σε όποιο νομό δεν έχει προσδιοριστεί για κάποιο πεδινό και αρδευόμενο προϊόν ποσό καθαρού γεωργικού εισοδήματος, χωρίς να έχει οριστεί μέση τιμή για μη αρδευόμενα, ενώ υπάρχει ποσό καθαρού γεωργικού εισοδήματος για αρδευόμενα πεδινά, ως καθαρό εισόδημα για το μη αρδευόμενο πεδινό προϊόν θα λαμβάνεται το ποσό του καθαρού γεωργικού εισοδήματος του αρδευομένου με τις μειώσεις κατά 20% και 40% ανάλογα αν καλλιεργείται σε ημιορεινή ή ορεινή περιοχή.


* Σε όποιο νομό δεν έχει προσδιοριστεί για κάποιο προϊόν (αρδευόμενο ή όχι) ποσό καθαρού γεωργικού εισοδήματος, τότε θα λαμβάνεται υπόψη η μέση τιμή Ελλάδας που αναγράφεται στις στήλες 3 και 4 των πινάκων τόσο για τα πεδινά μη αρδευόμενα όσο και για τα πεδινά αρδευόμενα με τις προβλεπόμενες μειώσεις αν πρόκειται για ημιορεινή ή ορεινή περιοχή.