«Μια κωμωδία της γερμανικής ψυχής. Αυτός είναι ο, πολύ αντιπροσωπευτικός νομίζω, υπότιτλος του έργου του Αυστριακού Τόμας Μπέρνχαρντ με τίτλο «Πριν την αποχώρηση» που παρουσιάζουμε εφέτος τον χειμώνα στην Κεντρική Σκηνή με αφορμή τα 10 χρόνια από τον θάνατο του συγγραφέα. Η όλη περιπέτεια του ανεβάσματος ξεκίνησε από μια πρόταση του σκηνοθέτη Στάθη Λιβαθινού η οποία κυριολεκτικά μας ενθουσίασε και αποφασίσαμε να το επιχειρήσουμε υπό την καθοδήγησή του. Πέρα από το θέμα ουσίας, πάντως, την πολύ καλή δουλειά που έχει κάνει πάνω στο έργο, δεν κρύβω την ιδιαίτερη ικανοποίησή μου για τη συνεργασία μας αφού πρόκειται για έναν καλλιτέχνη ο οποίος «γεννήθηκε» επαγγελματικά από τη Β’ Σκηνή του θεάτρου μας, που δημιουργήθηκε πριν από κάποια χρόνια με στόχο να δώσει ένα βήμα έκφρασης σε νέους ανθρώπους.


Μιλώντας για τον συγγραφέα πρέπει να ομολογήσω ότι πραγματικά με εντυπωσίασε ο ιδιαίτερος τρόπος έκφρασής του. Πολυγραφότατος και έχοντας ασκηθεί με επιτυχία σε όλα τα είδη του λόγου, ο Μπέρνχαρντ στο συγκεκριμένο έργο αποκαλύπτει μια εξαιρετικά ιδιοσυγκρασιακή γραφή, καταιγιστική και παραληρηματική μαζί, που φθάνει στο κουκούτσι, στην ουσία του θεάτρου, μετατρέποντας την επαφή του ηθοποιού μαζί του σε πραγματική περιπέτεια.


Γραμμένο στα 1979, το «Πριν την αποχώρηση» διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια ενός «επικίνδυνου» απογεύματος ενώ η όλη εξέλιξη «περνά» μέσα από τρεις απολύτως ισοβαρείς χαρακτήρες: έναν πρώην ναζιστή αξιωματικό, που τώρα πια κατέχει ανώτερη δικαστική θέση, και τις δύο αδελφές του. Ανάπηρη και με αριστερές ιδέες η πρώτη από αυτές, βρίσκεται στον αντίποδά του, ενώ η δεύτερη είναι μια μικροαστή με την οποία ο ήρωας έχει μια μάλλον «περίεργη» σχέση. Η αναμόχλευση ενός τραυματικού παρελθόντος βγάζει στο φως σχέσεις αμαρτωλές, σχέσεις αλληλεξόντωσης, σχέσεις που καταλήγουν ως και κωμικές, αφού το γέλιο είναι το μέσο που μετέρχεται ο συγγραφέας προκειμένου να αποτυπώσει όλες τις πτυχές της πραγματικότητας. Ο Μπέρνχαρντ, χρησιμοποιώντας συνεχείς ανατροπές που φθάνουν ως το εντελώς αναπάντεχο τέλος του έργου, φωτίζει τη δομή της ανθρώπινης ψυχής στο βάθος του πυρήνα της.


Είκοσι χρόνια μετά το πρώτο ανέβασμα του έργου, βρίσκω ότι εξακολουθεί να παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο και αυτό είναι πολύ πέρα από μια απλή κουβέντα. Σε μια εποχή που οι «-ισμοί» αλλάζουν, το περιεχόμενο, είτε ναζιστικό είτε αριστερό είτε μικροαστικό, παραμένει πάντοτε τραγικά ή κωμικά το ίδιο.


Πέρα από όλα τα παραπάνω, πάντως, αυτό που προσωπικά με ερεθίζει πάνω από όλα είναι το ότι πρόκειται για κάτι εντελώς διαφορετικό από όσα έχω κάνει ως σήμερα. Ενας ρόλος που απαιτεί διαρκή εγρήγορση και ταυτόχρονα κάτι στο οποίο το κοινό μάλλον δεν με έχει συνηθίσει. Μεγάλη πρόκληση».


ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Το έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ «Πριν την αποχώρηση» ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου της οδού Κεφαλληνίας. Η μετάφραση είναι του Βασίλη Πουλαντζά, η σκηνοθεσία του Στάθη Λιβαθινού, τα σκηνικά και τα κοστούμια του Γιώργου Πάτσα ενώ οι φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου. Πρωταγωνιστούν οι Μπέττυ Αρβανίτη, Σοφοκλής Πέππας και Αννέζα Παπαδοπούλου. Προγραμματισμένη πρεμιέρα: Παρασκευή 26 Νοεμβρίου.