Γιατί πνιγόμαστε ακόμη

Η ΣΤΕΡΙΑ γέμισε… λίμνες για άλλη μία φορά σε αρκετές περιοχές της χώρας. Μια παρατεταμένη βροχή ήταν αρκετή για να μετατραπούν σε ποτάμια οι δρόμοι στις… συνήθεις περιοχές, δηλαδή στη Γλυφάδα, στη Βούλα, στον Κηφισό, στην Ανατολική Αττική, στο Θριάσιο.

Η Αθήνα απεδείχθη για άλλη μία φορά ανοχύρωτη πόλη. Το υπάρχον σύστημα αγωγών ομβρίων υδάτων είναι γνωστό ότι δεν επαρκεί σε περίπτωση παρατεταμένης βροχόπτωσης. Τα κλειστά ρέματα επιδείνωσαν την κατάσταση. Η περίπτωση του Κηφισού, όπου το 1977 είχε πνιγεί κόσμος, είναι η χαρακτηριστικότερη από όλες. Εφέτος ήταν και τα βουνά που κάηκαν το καλοκαίρι. Δένδρα δεν υπήρχαν για να συγκρατήσουν τα νερά.

Τα τελευταία πέντε χρόνια η χώρα έχει θρηνήσει και θύματα από τις πλημμύρες, που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν δεν είχαν κλειστεί τα ρέματα από την αυθαίρετη δόμηση ιδιωτών και πολιτείας και αν είχαν γίνει τα απαιτούμενα αντιπλημμυρικά έργα.

* Τον Νοέμβριο του 1993 οι καταστροφικές πλημμύρες έπνιξαν κυριολεκτικά τη Βάρη, τη Βούλα και τη Γλυφάδα. Δύο χιλιάδες ήταν οι πλημμυροπαθείς που κλήθηκε το κράτος να αποζημιώσει. Η Βάρη έλαβε το μήνυμα. Με ευθύνη του δήμου τα ρέματα άνοιξαν, γκρεμίστηκαν δύο σπίτια, έγινε ένα μεγάλο έργο αποχέτευσης των ομβρίων υδάτων στην παραλία και έκτοτε η περιοχή δεν γνώρισε άλλες καταστροφές από πλημμύρες. Αντίθετα, η Βούλα και η Γλυφάδα πνίγονται σχεδόν κάθε χρόνο.

* Τον Οκτώβριο του 1994 στην περιοχή Νέας Ιωνίας και Περισσού σημειώθηκαν οι μεγαλύτερες καταστροφές. Ηταν τότε που η γη άνοιξε και «κατάπιε» αυτοκίνητα. Από τις πλημμύρες εκείνης της περιόδου πνίγηκαν οκτώ άτομα στα Μέγαρα, στη Σαλαμίνα, στο Λουτράκι, στη Λιβαδειά. Ο Κηφισός υπερχείλισε και παρέσυρε τρία αυτοκίνητα.

* Τον Φεβρουάριο του 1995 έγινε η μεγάλη κατολίσθηση στη Μαλακάσα. «Ενα ολόκληρο βουνό κατέβηκε προς τη θάλασσα» είπαν τότε οι ειδικοί. Αιτία οι συνεχείς βροχοπτώσεις. Η κυκλοφορία των αυτοκινήτων και των τρένων του ΟΣΕ διεκόπη για μεγάλο χρονικό διάστημα.

* Τον Ιανουάριο του 1996 το Θριάσιο Πεδίο μετετράπη σε απέραντη λίμνη. Δύο άτομα πνίγηκαν από τις πλημμύρες. Ο Σαρανταπόταμος υπερχείλισε και καθώς δεν είχε διέξοδο προς τη θάλασσα, λόγω του τοίχους της Χαλυβουργικής, έπνιξε την περιοχή. Πλημμύρες σημειώθηκαν τότε στη Ραφήνα, στον Μαραθώνα, στον Σταυρό Αγίας Παρασκευής, στη Νέα Μάκρη, στον Κορυδαλλό, στη Δραπετσώνα.

* Τον ίδιο χρόνο συνέβησαν οι καταστροφικές πλημμύρες στην Κόρινθο όπου υπερχείλισε ο ποταμός Ξηριάς και στην Ξάνθη όπου υπερχείλισαν οι ξηροπόταμοι, στην Ηπειρο όπου υπερχείλισε ο Λούρος ποταμός, αλλά και στην Αθήνα όπου ο Κηφισός υπερχείλισε και μία υπόγεια διάβασή του μετετράπη σε ποτάμι. Υπήρξαν και ανθρώπινα θύματα.

* Το 1997 πάλι πλημμύρισαν οι συνήθεις περιοχές. Τα Λιόσια μετατράπηκαν σε λίμνη. Η καταστροφή ήταν τρομακτική.

* Εφέτος, το 1998, οι πλημμύρες άρχισαν με την υπερχείλιση του Εβρου ποταμού, συνεχίσθηκαν πάλι με τα Ανω Λιόσια, ακολούθησαν η Ναυπακτία, η Κέρκυρα, η Πάτρα, αλλά και η Γλυφάδα.

Η χώρα, και ιδιαίτερα το Λεκανοπέδιο, εξακολουθεί να πνίγεται με την πρώτη παρατεταμένη βροχή, αν και το ΥΠΕΧΩΔΕ διαθέτει τα τελευταία χρόνια κονδύλια που ξεπερνούν τα 100 δισ. δρχ. για την εκτέλεση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας.

Τα περισσότερα από τα κονδύλια αυτά αφορούν την περιοχή του λεκανοπεδίου Αττικής, όπου έχει εκτιμηθεί ότι απαιτούνται έργα συνολικού κόστους 300 δισ. δρχ. περίπου για να μην ξαναπνιγεί η πρωτεύουσα.

Ωστόσο από το συνολικό κονδύλι των 100 δισ. δρχ., που αφορά τα εκτελούμενα και ολοκληρωμένα έργα, περίπου 65 δισ. δρχ. διατίθενται για τη διευθέτηση του Κηφισού ποταμού και τη μετατροπή του σε αυτοκινητόδρομο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι το σημαντικότερο αντιπλημμυρικό έργο της πρωτεύουσας. Μάλιστα στη μεγάλη και παρατεταμένη προχθεσινή νεροποντή η ανησυχία που επικρατούσε στο ΥΠΕΧΩΔΕ επικεντρωνόταν στην υπερχείλιση του Κηφισού. Γιατί κάτι τέτοιο σημαίνει πλημμύρα για όλη τη Δυτική Αττική.

Στην υπόλοιπη Αττική τα αντιπλημμυρικά έργα κατασκευάζονται με… δόσεις, ανάλογα με τα διατιθέμενα κονδύλια. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι στις περιοχές Βούλας και Γλυφάδας τα έργα εκτελούνται από το 1994 αλλά δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ, στην περιοχή της Γλυφάδας από το 1994 ως το 1998 δημοπρατήθηκαν τέσσερα διαφορετικά αντιπλημμυρικά έργα που αφορούν την κατασκευή αγωγών ομβρίων και την κατασκευή συλλεκτήρων ομβρίων σε διάφορους δρόμους της περιοχής, ενώ άλλο ένα έργο θα έλθει να συμπληρώσει τα προηγούμενα με χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής. Συνολικά έχουν δαπανηθεί για τη Γλυφάδα άνω των 4 δισ. δρχ. και η περιοχή εξακολουθεί να πνίγεται. Ανάλογο είναι το πρόβλημα στη Βούλα, όπου έχουν εκτελεσθεί και εκτελούνται πέντε διαφορετικά έργα κόστους περίπου 4 δισ. δρχ., που αφορούν την κατασκευή αγωγών ομβρίων σε διάφορους δρόμους του δήμου καθώς και την κατασκευή κύριου συλλεκτήρα. Τα έργα δεν έχουν ολοκληρωθεί και η περιοχή εξακολουθεί να πνίγεται.

Ανάλογη είναι η κατάσταση που επικρατεί και σε άλλους δήμους του Λεκανοπεδίου. Ως βασική αιτία προβάλλεται η έλλειψη χρημάτων και τα έργα εκτελούνται σταδιακά στους Δήμους Αλίμου, Ελληνικού, Νέας Σμύρνης, Ηλιούπολης, Νέου Φαλήρου, Χαλανδρίου, Πεύκης, Λυκόβρυσης και γενικά σε όλο το Λεκανοπέδιο. Τώρα το ΥΠΕΧΩΔΕ ζήτησε να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Συνοχής αντιπλημμυρικά έργα ύψους 10 δισ. δρχ.

Σε αυτά τα καινούργια έργα εντάσσεται η διευθέτηση του χειμάρρου του Σαρανταπόταμου, ο οποίος είχε μεταβάλει το Θριάσιο σε λίμνη το 1996, καθώς και η διευθέτηση του ρέματος Αγίου Γεωργίου στην περιοχή των Ελληνικών Διυλιστηρίων, προϋπολογισμού 5 δισ. δρχ.

Στα νέα έργα εντάσσονται ακόμη: η κατασκευή αγωγών ομβρίων στον Δήμο Γλυφάδας, προϋπολογισμού 1 δισ. δρχ. · η κατασκευή αγωγών ομβρίων κατ’ επέκταση του υφισταμένου δικτύου στον Δήμο Περάματος, προϋπολογισμού 225 εκατ. δρχ. · η κατασκευή αγωγών ομβρίων στην περιοχή Αστυνομικά στον Δήμο Ηλιούπολης, προϋπολογισμού 420 εκατ. δρχ. · η κατασκευή αγωγών ομβρίων στον Δήμο Αγίας Παρασκευής, προϋπολογισμού 315 εκατ. δρχ., καθώς και αγωγού ομβρίων στον Δήμο Αγίου Ιωάννη Ρέντη.

Το 1998 δημοπρατήθηκαν και εκτελούνται έργα στη Βούλα, στη Γλυφάδα, στην Ηλιούπολη, στο Νέο Φάληρο και στο Χαλάνδρι συνολικού προϋπολογισμού 3,3 δισ. δρχ., στις περιοχές Νέας Σμύρνης, Καμινίων, Κοκκινιάς, Πεύκης, Λυκόβρυσης, Αγίου Δημητρίου, Παλαιού Φαλήρου, στο ρέμα Πικροδάφνης, στον Δήμο Αγίας Βαρβάρας, καθώς και για την κατασκευή κυρίων συλλεκτήρων στους Δήμους Αθηναίων, Πειραιώς και Καλλιθέας συνολικού προϋπολογισμού 5,7 δισ. δρχ.

Τα κονδύλια που διατίθενται είναι σημαντικά. Φαίνεται όμως ότι δεν επαρκούν για να λύσουν το πρόβλημα, το οποίο δημιουργήθηκε επί δεκαετίες με το συστηματικό μπάζωμα των ρεμάτων και την ανεπαρκή κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων.


Επιφυλακή για τη νέα κακοκαιρία

ΣΕ ΕΠΙΦΥΛΑΚΗ βρίσκονται οι δήμοι και οι νομαρχίες όλης της χώρας αναμένοντας το νέο κύμα κακοκαιρίας από σήμερα το μεσημέρι. Στην Αττική, συνεργεία καθάριζαν τους δρόμους από τις φερτές ύλες, το χώμα και τα λασπόνερα, όλο το βράδυ της Παρασκευής, και ως το πρωί του Σαββάτου είχε αποκατασταθεί η κυκλοφορία στους δρόμους του νομού. Στην υπόλοιπη χώρα, παρά τις προσπάθειες των νομαρχιών, οι οποίες έχουν κινητοποιήσει όλα τα μέσα που διαθέτουν ­ ορισμένες μίσθωσαν και συνεργεία από ιδιώτες για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση ­ δεν άνοιξαν όλοι οι δρόμοι. Ετσι, ως χθες αργά το μεσημέρι παρέμεναν αποκλεισμένα 93 χωριά στους νομούς Γρεβενών, Τρικάλων, Κοζάνης, Ιωαννίνων και Φλώρινας. Στους νομούς αυτούς, εξαιτίας της σφοδρής κακοκαιρίας, έκλεισαν και σχολεία.

Η κυκλοφορία σε πολλά σημεία του εθνικού οδικού δικτύου γίνεται με αντιολισθητικές αλυσίδες, ενώ τα συνεργεία προσπαθούν να καθαρίσουν τα χιόνια ακόμη και από τις άκρες των δρόμων, για να μην πιάσει πάγο το οδόστρωμα. Στα Γρεβενά χθες 20 συνεργεία της νομαρχίας δούλευαν πυρετωδώς, προσπαθώντας να αποκαταστήσουν την κυκλοφορία και τις βλάβες στο δίκτυο της ΔΕΗ. Τα συνεργεία θα είναι σε ετοιμότητα όλο το 24ωρο σήμερα και για όσο διαρκέσει το κύμα κακοκαιρίας. Στην Καστοριά τα περισσότερα προβλήματα εντοπίζονται στα χωριά της περιοχής του Γράμμου, στα οποία είχαν ρίξει το βάρος τους τα συνεργεία, καθαρίζοντας για δεύτερη φορά όλο το οδικό δίκτυο. Από σήμερα όμως τα 12 συνεργεία, της νομαρχίας, του δασαρχείου και τέσσερα ιδιωτικά θα καλύπτουν όποιες ανάγκες παρουσιαστούν σε ολόκληρο τον νομό. Στην Κοζάνη οι ντόπιοι λένε ότι είχαν να δουν τόσο χιόνι 20 χρόνια. Σε ορισμένα σημεία ξεπέρασε το μισό μέτρο, ενώ έσπασαν και δέντρα. Στη Ζάκυνθο τα συνεργεία του δήμου άνοιξαν τους αγωγούς απορροής των ομβρίων υδάτων στα σημεία που δεν ήταν αρκετά φαρδείς και αποκατέστησαν τις βλάβες στα δημοτικά σχολεία. Στις κοινότητες Γαϊτανίου και Τραγακίου όμως η βροχή και το χαλάζι προκάλεσαν καταστροφές στις καλλιέργειες και σοβαρές ζημιές σε σπίτια, αποθήκες και αυτοκίνητα. Στην Ημαθία, στην Πιερία, στο Κιλκίς, στις Σέρρες, στην Ξάνθη και στην Καβάλα, η κυκλοφορία γίνεται με αντιολισθητικές αλυσίδες.


Καταιγίδες ως την Τετάρτη

ΝΕΟ ΚΥΜΑ κακοκαιρίας θα πλήξει από σήμερα το απόγευμα τη χώρα. Το νέο βαρομετρικό σύμφωνα με τις προβλέψεις των μετεωρολόγων θα είναι πιο βαθύ και θα προκαλέσει εντονότερα καιρικά φαινόμενα. Βροχές και καταιγίδες τοπικά ισχυρές θα πλήξουν ολόκληρη τη χώρα, ενώ στα πελάγη οι άνεμοι θα είναι θυελλώδεις. Η κακοκαιρία θα συνεχιστεί με ένταση ως την Τετάρτη, οπότε θα αρχίσει σταδιακά να φτιάχνει ο καιρός.

Στην Αττική την περασμένη Παρασκευή σημειώθηκε ρεκόρ βροχόπτωσης ­ έπεσε σε 12 ώρες το ένα τέταρτο του νερού που πέφτει όλο τον χρόνο! Το φαινόμενο αυτό είχε την αιτία του σε ένα χαμηλό βαρομετρικό που δημιουργήθηκε όταν συναντήθηκε πολύς κρύος αέρας από τη Βόρεια Ευρώπη με θερμές αέριες μάζες από την Αφρική. Το βαρομετρικό αυτό εξασθένησε σύντομα, αλλά μας έρχεται νέο από τον κόλπο της Σύρτης. Ετσι σήμερα στην Αττική θα υπάρξουν νεφώσεις, οι οποίες όσο προχωρά η ημέρα θα γίνονται πιο πυκνές και το απόγευμα θα βρέξει. Τη νύχτα ίσως σημειωθούν καταιγίδες. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 9 ως 13 βαθμούς Κελσίου. Στη Θεσσαλονίκη η απογευματινή βροχή θα γίνει το βράδυ καταιγίδα και η θερμοκρασία μπορεί να πέσει και κάτω από τους 5 βαθμούς Κελσίου. Καταιγίδες και χιονοπτώσεις θα σημειωθούν και σε ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα, όπου στα ορεινά ο καιρός θα επιδεινωθεί πολύ τις νυχτερινές ώρες, ενώ η θερμοκρασία θα πέσει κάτω από το μηδέν. Στη Δυτική Ελλάδα, στη Στερεά και στην Πελοπόννησο εκτός από τις βροχές και τις καταιγίδες θα πνέουν και ισχυροί άνεμοι, που θα φθάσουν ως τα 9 μποφόρ. Στο Αιγαίο και στα υπόλοιπα πελάγη θα σημειωθούν βροχές και καταιγίδες από το απόγευμα, ενώ οι άνεμοι θα πνέουν θυελλώδεις ως πολύ θυελλώδεις.

Η κακοκαιρία θα διατηρηθεί και αύριο, Δευτέρα, σε ολόκληρη τη χώρα, με βροχές κατά τόπους πολύ ισχυρές και χιόνια στα ορεινά. Οι άνεμοι θα πνέουν νότιοι νοτιοανατολικοί πολύ ισχυροί ως θυελλώδεις, σε ορισμένες περιοχές όμως θα εξασθενήσουν από το απόγευμα. Την Τρίτη ο καιρός θα είναι άστατος σε όλη τη χώρα, αλλά κυρίως στην Ανατολική Μακεδονία, στη Θράκη, στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και στα Δωδεκάνησα, και θα σημειωθούν βροχές και καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές.