Από την επομένη των τελευταίων εκλογών και με βάση τις δημοσκοπήσεις πολλοί προβλέπουν το τέλος του «Δικομματισμού». Κάποιοι τον «ξορκίζουν» και καθημερινά διατυπώνονται σενάρια για τη «διαδοχή» του… με αποκλεισμό των συνεργασιών! Ο «Δικομματισμός», στον οποίο οφείλουμε την πολιτική σταθερότητα για 34 χρόνια- τη μακροβιότερη του κοινοβουλευτισμού από το 1844-, έχει τη «δική του ιστορία». Η αφήγηση και η υπενθύμιση αυτής της ιστορίας με το ανάγνωσμα που δημοσίευσε «Το Βήμα» και το οποίο ολοκληρώνεται σήμερα προσφέρουν μιαν άλλη οπτική των πολιτικών εξελίξεων.
Στις πρώτες εκλογές της Μεταπολίτευσης, το 1974, θα μετάσχουν οκτώ κόμματα αλλά τέσσερα θα εκπροσωπηθούν στη Βουλή. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής θα διαδεχθεί, ουσιαστικά, την ΕΡΕ, αλλά θα τη μετονομάσει σε Νέα Δημοκρατία για να σηματοδοτήσει τη διακοπή με το παρελθόν. Με την αναμφισβήτητη συμβολή του στην εδραίωση της δημοκρατίας θα αποσπάσει το 54,37% των ψήφων και 220 έδρες.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου θα αρνηθεί την ανασύσταση της Ενώσεως Κέντρου και την ηγεσία της. Στις 3 Σεπτεμβρίου 1974 θα ανακοινώσει την ίδρυση του ΠαΣοΚ με σαφή αριστερό προσανατολισμό. Θα καταλάβει την τρίτη θέση με 13,58% και 12 έδρες. Η Ενωση Κέντρου, υπό την ηγεσία του Γεωργίου Μαύρου και με τη συνεργασία της κίνησης αντιστασιακών Νέες Δυνάμεις, θα είναι το δεύτερο κόμμα με 20,42% και 60 έδρες. Η Ενωμένη Αριστερά υπό την ηγεσία του Ηλία Ηλιού θα καταλάβει την τέταρτη θέση με 9,47% και 8 έδρες.
Στις εκλογές της 20ής Νοεμβρίου 1977 θα αναμετρηθούν 15 κόμματα αλλά τα επτά θα εκπροσωπηθούν στη Βουλή. Το ποσοστό της ΝΔ θα μειωθεί στο 41,84% και 171 έδρες. Νικητής θα είναι ο Α. Παπανδρέου με διπλασιασμό του ποσοστού, 25,34% και 93 έδρες. Προφανώς σε βάρος κυρίως της Ενώσεως Κέντρου, η οποία είχε μετονομασθεί σε ΕΔΗΚ, θα χάσει 9 μονάδες και θα περιορισθεί στο 11,95% και σε 16 έδρες. Στην Αριστερά έχουμε την αυτόνομη συμμετοχή του ΚΚΕ, που λαμβάνει σχεδόν το ποσοστό της Αριστεράς των πρώτων εκλογών, 9,36% και 11 έδρες. Το άλλο τμήμα υπό τον Ηλία Ηλιού και με τον τίτλο Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων θα περιορισθεί στο 2,72% και 2 έδρες. Πέμπτο κόμμα θα είναι η Εθνική Παράταξη (Στ. Στεφανόπουλος) με 6,82% και 5 έδρες. Σε αυτές τις εκλογές ο Κ. Μητσοτάκης θα μετάσχει μόνο στην Κρήτη και με ποσοστό 1,08% θα έχει 2 βουλευτές.
Στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981 θα γίνει η μεγάλη ανατροπή. Το ΠαΣοΚ θα θριαμβεύσει με 48,07%, η ΝΔ με τον Γ. Ράλλη (ο Καραμανλής είχε περάσει στην Προεδρία της Δημοκρατίας) θα περιορισθεί στο 35,87%, θα εξαφανισθεί η ΕΔΗΚ (με αρχηγό τον Ι. Ζίγδη- ο Γ. Μαύρος θα συνεργασθεί με το ΠαΣοΚ) και θα οριστικοποιηθεί η διάσπαση της Αριστεράς με το ΚΚΕ με τον Χαρίλαο Φλωράκη (10,93%) και το ΚΚΕ (Εσωτερικού) με τον Χαράλαμπο Δρακόπουλο (1,34%).
Δεκαέξι κόμματα θα μετάσχουν στις εκλογές της 2ας Ιουνίου 1985, αλλά θα «ξεκαθαρίσει» το πολιτικό τοπίο. Το ΠαΣοΚ με 45,82% και η ΝΔ (Κ. Μητσοτάκης) με 40,84% θα μοιραστούν το 86,66% των ψήφων και η Αριστερά το 11,73% (ΚΚΕ με Χαρ. Φλωράκη 9,89% και ΚΚΕ Εσωτερικού με Γιάννη Μπανιά 1,84%).
Το 1989 θα έχουμε δύο εκλογικές αναμετρήσεις (Ιούνιο και Νοέμβριο) και αλλαγή σειράς. Θα προηγηθεί η ΝΔ με τον Κ. Μητσοτάκη (44,28% και 46,19%) και ακολουθεί το ΠαΣοΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου (39,13% και 40,68%). Το συνολικό ποσοστό των δύο: 83,41% και 86,87%. Στις δύο αυτές εκλογικές αναμετρήσεις
Στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981 θα γίνει η μεγάλη ανατροπή. Το ΠαΣοΚ θα θριαμβεύσει με 48,07%, η ΝΔ με τον Γ. Ράλλη θα περιορισθεί στο 35,87% και η ΕΔΗΚ θα εξαφανισθεί
τα δύο ΚΚΕ θα συστεγασθούν στον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου (ΣΥΝ) υπό τον Χαρίλαο Φλωράκη και θα αποσπάσουν 13,13% και 10,97%. Στις πρώτες εκλογές θα εκλέξει έναν βουλευτή η ΔΗΑΝΑ του Κ. Στεφανόπουλου (με 1,01%) και στις δεύτερες έναν βουλευτή οι Οικολόγοι (με 0,58%).
Και στις δύο αυτές εκλογές η ΝΔ θα αποσπάσει την πρώτη θέση σε ψήφους αλλά δεν θα έχει και πλειοψηφία στη Βουλή. Στις πρώτες, τον Ιούνιο, θα έχει 145 βουλευτές. Τότε πραγματοποιείται και ο ελληνικός «ιστορικός συμβιβασμός». Ο Χαρίλαος Φλωράκης, εκπροσωπώντας τον ΣΥΝ, έρχεται σε συμφωνία με τον Κ. Μητσοτάκη να σχηματίσουν κυβέρνηση των δύο κομμάτων με πρωθυπουργό τον Τζαννή Τζαννετάκη. Στην ιστορία καταγράφεται ως το «βρώμικο 1989», διότι μόνος και βασικός στόχος αυτής της «συμμαχίας» ήταν η παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο για το «σκάνδαλο Κοσκωτά». Αφού εξεπλήρωσαν τον στόχο τους, προκηρύσσουν
Ο δικομματισμός ενισχύεται στις εκλογές του Απριλίου του 2000 καθώς ΠαΣοΚ και ΝΔ λαμβάνουν το 86,53%, ενώ στις εκλογές του 2007 το συνολικό ποσοστό θα πέσει στο 79,94%
νέες εκλογές για τον Νοέμβριο. Και πάλι η ΝΔ δεν έχει την πλειοψηφία της Βουλής (148). Σχηματίζεται Οικουμενική Κυβέρνηση υπό τον Ξ. Ζολώτα, η οποία οδηγεί τη χώρα σε νέες εκλογές, στις 8 Απριλίου 1990. Στις εκλογές του 1990 η ΝΔ θα σημειώσει μικρή άνοδο (46,89%) αλλά δεν θα πετύχει την ποθητή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Θα την εξασφαλίσει με την ψήφο του Κατσίκη, ο οποίος είχε εκλεγεί με τη ΔΗΑΝΑ. Ο Κ. Μητσοτάκης πρωθυπουργός. Το ΠαΣοΚ θα περιορισθεί στο 38,61%, ο Συνασπισμός στο 10,28%. Το σύνολο του «Δικομματισμού»: 85,49%.
Στις εκλογές του Οκτωβρίου 1993 γίνεται η εναλλαγή. Το ΠαΣοΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου κερδίζει με 46,88%. Η ΝΔ «διεμβολίζεται» από την Πολιτική Ανοιξη του Α. Σαμαρά (4,88%) και κατεβαίνει στο 39,30%. Το ΚΚΕ με την Αλέκα Παπαρήγα πέφτει στο 4,54% και ο Συνασπισμός με τη Μαρία Δαμανάκη ανεβαίνει στο 2,94%. Ο δικομματισμός «καλά κρατεί» με 86,18%.
Στις επόμενες εκλογές, τον Σεπτέμβριο του 1996, η συμμετοχή του ΔΗΚΚΙ (Δ. Τσοβόλας) με 4,43% θα μειώσει το ποσοστό των πρωταγωνιστών στο 79,61% (ΠαΣοΚ με Κώστα Σημίτη 41,49%, ΝΔ με Μ. Εβερτ 38,12%). ΚΚΕ και Συνασπισμός με Ν. Κωνσταντόπουλο θα μοιραστούν το 10,72% (5,60% και 5,12%). Ο Α. Σαμαράς εκτός Βουλής- είχε εκλεγεί το 1994 στην Ευρωβουλή.
Ο δικομματισμός ενισχύεται στις εκλογές του Απριλίου 2000. Τo ΠαΣοΚ με Σημίτη θα κερδίσει με 43,80%. Σε «απόσταση αναπνοής» η ΝΔ με τον Κ. Καραμανλή,42,73%. Στο σύνολο: 86,53%. Το ΚΚΕ με την Αλέκα Παπαρήγα θα κινηθεί στα επίπεδα του 1996 (5,52%), αλλά ο ΣΥΝ με τον Ν. Κωνσταντόπουλο θα υποστεί σημαντική πτώση, από το 5,12% στο 2,69%. Τέσσερα και πάλι κόμματα στη Βουλή. Το ΔΗΚΚΙ θα παραμείνει εκτός.
Στις εκλογές του Μαρτίου 2004 αλλάζει η σκυτάλη. Η ΝΔ με τον Κ. Καραμανλή ανεβαίνει στην πρώτη θέση με 45,36% και το ΠαΣοΚ με τον Γ. Παπανδρέου στη δεύτερη με 40,54%. Συγκεντρώνουν και τα δύο κόμματα το 85,90%, παρά την απόσπαση από τον ΛΑΟΣ 2,19%. Το ΚΚΕ (5,89%) και ο ΣΥΝ (3,26%) θα παραμείνουν κάτω του 10%.
Από τις τελευταίες εκλογές, στις 16 Σεπτεμβρίου 2007, αρχίζει η συρρίκνωση του δικομματισμού. Το συνολικό ποσοστό θα πέσει στο 79,94% (ΝΔ 41,84% και ΠαΣοΚ 38,10%). Η Αριστερά θα κερδίσει 4 μονάδες (ΚΚΕ 8,15% και ο ΣΥΡΙΖΑ με τον Αλέκο Αλαβάνο 5,04%). Στην πεντακομματική Βουλή του 2007 θα εισέλθει και ο ΛΑΟΣ με 3,79% και 10 βουλευτές.
Συμπερασματικά, από το 1981, που εναλλάσσονται στην εξουσία ΠαΣοΚ και Νέα Δημοκρατία, μοιράζονταν ένα ποσοστό των ψήφων το οποίο κυμαινόταν μεταξύ 86% και 87%. Αρχισε το 1981 με 83,94% και στις δέκα εκλογικές αναμετρήσεις, από τότε, μόνο δύο φορές έπεσε κάτω του 80% (1996 και 2007).
