Δεν είναι μόνο ένα οριακό crash test για τη συνοχή της κυβερνητικής πλειοψηφίας η κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών από τη Βουλή, από την οποία συναρτάται το μέλλον της ετερόκλητης συμμαχίας ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αλλά θα δοκιμάσει συνολικά τις αντοχές και τις ανοχές του πολιτικού συστήματος.
Αίνιγμα οι κινήσεις του επικεφαλής των ΑΝΕΛ
Στο κυβερνών κόμμα θεωρούν ότι «η συμφωνία των Πρεσπών θα αποτελέσει εμβρυουλκό εξελίξεων που θα επανακαθορίσουν και θα ανατροφοδοτήσουν το πολιτικό παιχνίδι». Γι’ αυτό και επιδίδονται σε μια διαρκή καταγραφή συσχετισμών και ισορροπιών και βεβαίως παρακολουθούν (και καταμετρούν) με μεγάλη προσοχή τις τοποθετήσεις και τις διαφοροποιήσεις που εκδηλώνονται προκειμένου να «κλειδώσει» η απαιτούμενη πλειοψηφία των 151 βουλευτών. Η κρίσιμη παράμετρος, ωστόσο, είναι τι θα πράξει και πότε ο κυβερνητικός εταίρος Πάνος Καμμένος, ο οποίος προειδοποίησε ότι θα αποσύρει τους βουλευτές του από το κυβερνητικό σχήμα πριν φτάσει η συμφωνία για κύρωση στη Βουλή.
Αν και η κίνηση αυτή δεν παράγει έννομα αποτελέσματα, δηλαδή δεν συνιστά πτώση της κυβέρνησης, η οποία βάσει Συντάγματος έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής (και όχι του κυβερνητικού εταίρου), ωστόσο θα ενεργοποιήσει αυτομάτως τις προβλεπόμενες διαδικασίες που τοποθετούνται χρονικά στις αρχές του 2019. Δηλαδή, ή η κυβέρνηση θα ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής για να προλάβει την αντιπολίτευση, ή η αντιπολίτευση θα υποβάλει πρόταση δυσπιστίας (θα έχει παρέλθει άλλωστε το εξάμηνο που προβλέπει το Σύνταγμα αφότου η Βουλή απέρριψε την προηγούμενη πρόταση δυσπιστίας που κατέθεσε η ΝΔ ).
Ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει πρώτα να περάσει τον «κάβο» της ψήφου εμπιστοσύνης ή της πρότασης δυσπιστίας (151 ψήφοι) και μετά της συμφωνίας των Πρεσπών, η οποία φαίνεται να διασφαλίζει την απαιτούμενη πλειοψηφία. Εάν η κυβέρνηση απολέσει τη δεδηλωμένη, τότε ξεκινά η διαδικασία των διερευνητικών εντολών, η διαβούλευση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τους πολιτικούς αρχηγούς για τον σχηματισμό κυβέρνησης και εάν αυτό δεν καταστεί δυνατόν, τότε προκηρύσσονται εκλογές.
Η συμφωνία των Πρεσπών, εφόσον «περάσει» φυσικά στο δημοψήφισμα της ερχόμενης Κυριακής στα Σκόπια και εφόσον εκπληρωθούν από τη γειτονική χώρα τα προαπαιτούμενα που συνομολογήθηκαν, θα πάρει τον δρόμο προς την ελληνική Βουλή τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο του 2019, σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση. Με διακηρυγμένη την αντίθεση των ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου, όλο το ενδιαφέρον εστιάζεται στη στάση που θα τηρήσουν τα κόμματα και στις όποιες διαφοροποιήσεις βουλευτών. Οι 145 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δίχως τους 7 βουλευτές των ΑΝΕΛ, με τους οποίους συγκροτούσαν τη «συμπαγή πλειοψηφία» των 152 βουλευτών που ψήφιζε τα προαπαιτούμενα του τρίτου μνημονίου, δεν αρκούν.
Ωστόσο, στον ΣΥΡΙΖΑ προεξοφλούν ότι θα υπάρξει η απαιτούμενη πλειοψηφία. Από τη ΔΕΘ ο κ. Τσίπρας δήλωσε πεπεισμένος ότι «θα υπερψηφιστεί από την πλειοψηφία των βουλευτών», ενώ ο κ. Βούτσης εμφανίστηκε βέβαιος ότι θα αποτυπωθεί «σαφής πλειοψηφία 151, 152, 153 βουλευτών» και ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να μην εγκριθεί».
Την ίδια στιγμή, αρκετοί είναι αυτοί στο κυβερνητικό στρατόπεδο που θεωρούν ότι ο κ. Καμμένος μπλοφάρει για λόγους πολιτικής επιβίωσης. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός είχε πει στη ΔΕΘ για τον κυβερνητικό του εταίρο ότι «δεν θα θέσει σε διακινδύνευση την πορεία ανάκαμψης της οικονομίας και την πολιτική σταθερότητας της χώρας», ενώ προ ημερών ο πρώην υπουργός Νίκος Φίλης αμφισβήτησε ευθέως τις «απειλές» του υπουργού Αμυνας ότι θα αποσυρθεί από την κυβέρνηση: «Θέλω να δω τον κ. Καμμένο να ρίχνει την κυβέρνηση. Δεν τον πιστεύω, όχι» είπε. Σε κάθε περίπτωση, οι τελικές διευθετήσεις μεταξύ εταίρων αναμένεται να γίνουν τον Φεβρουάριο: «Τότε θα αποφασίσουμε με τον κυβερνητικό εταίρο ποια θα είναι η πορεία των πραγμάτων» έχει δηλώσει ο Αλέξης Τσίπρας.
Ωστόσο, οι ζυμώσεις στα κόμματα και οι παρασκηνιακές κινήσεις έχουν ξεκινήσει. Παρά τις προειδοποιήσεις του κ. Καμμένου για επιβολή «κομματικής πειθαρχίας» στους βουλευτές του, η διαφωνία του Θανάση Παπαχριστόπουλου με τη θέση των ΑΝΕΛ στο Μακεδονικό έδωσε μια νέα διάσταση όσον αφορά τις φυγόκεντρες τάσεις που διαμορφώνονται. Με ενδιαφέρον αναμένεται και η στάση που θα τηρήσει η υπουργός Τουρισμού Ελενα Κουντουρά, την οποία οι πληροφορίες ήθελαν να τάσσεται εξαρχής υπέρ της συμφωνίας, προκαλώντας «πονοκέφαλο» στον κ. Καμμένο. Ενώ και η αμφισημία των πρόσφατων δηλώσεων του Κώστα Ζουράρι, ο οποίος είπε ότι «από τη στιγμή που υπάρχει η πλειοψηφία να ψηφιστεί η συμφωνία, δεν υπάρχει λόγος να άρει την εμπιστοσύνη του ο κ. Καμμένος προς την κυβέρνηση», σημειώθηκε με ενδιαφέρον καθώς υποδηλώνουν την πρόθεσή του να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης, εφόσον απαιτηθεί, ακόμα και αν καταψηφίσει τη συμφωνία.

Αναζητούν ψήφους και από τους ανεξάρτητους

Με αυτά τα δεδομένα στον ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν ότι οι 145 ψήφοι που διαθέτει η Κοινοβουλευτική του Ομάδα μπορούν βασίμως να αυξηθούν σε 147 (με Παπαχριστόπουλο και Κουντουρά), ενώ στα «ναι» συνυπολογίζουν και την υφυπουργό Προστασίας του Πολίτη και ανεξάρτητη Κατερίνα Παπακώστα, αν και η ίδια ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει τη στάση της.
Επίσης, από τον χώρο των ανεξάρτητων βουλευτών προσδοκούν ότι υπέρ θα μπορούσε να ταχθεί και ο Χάρης Θεοχάρης, ο οποίος έχει πει ότι η συμφωνία δεν είναι καταστροφική. Ενώ η διαφαινόμενη ανεξαρτητοποίηση του βουλευτή της Ενωσης Κεντρώων Ιωάννη Σαρίδη δεν σηματοδοτεί τη στήριξη εκ μέρους του της συμφωνίας, καθώς την θεωρεί «κόκκινη γραμμή», αν και αυτό δεν αποκλείει την πιθανότητα να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.

Διχασμένο το Ποτάμι για το Σκοπιανό

Από το Ποτάμι, το οποίο έχει ταχθεί υπέρ της λύσης, στην κυβέρνηση αναμένουν τις θετικές ψήφους των Σταύρου Θεοδωράκη, Σπύρου Λυκούδη, Γιώργου Μαυρωτά και Σπύρου Δανέλλη, με τους Γρηγόρη Ψαριανό και Γιώργο Αμυρά να διαφωνούν με τη στάση αυτή. Στα «ναι» προστίθεται και ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ και πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Αθανάσιος Θεοχαρόπουλος. Εφόσον επιβεβαιωθεί το παραπάνω σενάριο, ο «πήχης» των θετικών ψήφων στη συμφωνία των Πρεσπών μπορεί να ανέλθει στις 154.
Εκτός του κ. Θεοχαρόπουλου, στην κυβέρνηση θα επιθυμούσαν να υπάρξουν και άλλες «διαρροές» προς το «ναι» από το ΚΙΝΑΛ, το οποίο, όπως έχει δηλώσει η Φώφη Γεννηματά, δεν θα ψηφίσει τη συμφωνία. Πάντως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Τζανακόπουλος θεωρεί ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος «έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπερψηφίσει», αν και ο πρώην πρόεδρος του ΠαΣοΚ έχει μιλήσει εξαρχής για προδήλως προβληματικά σημεία της συμφωνίας όσον αφορά τη γλώσσα και την ιθαγένεια και έχει καταγγείλει την κυβέρνηση ότι συνδέει τη χρονική στιγμή της κύρωσης της συμφωνίας από τη Βουλή «με το συγκρουσιακό κλίμα στο οποίο θα βασίσει τον εκλογικό της σχεδιασμό».
Ενώ και ο βουλευτής του κόμματος και αντιπρόεδρος της Βουλής Δημήτρης Κρεμαστινός, που συμφωνεί με τον γεωγραφικό προσδιορισμό στην ονομασία της «Βόρειας Μακεδονίας», διατηρεί τις επιφυλάξεις του μέχρις ότου δει αν στο Σύνταγμα της χώρας θα περιλαμβάνονται οι απαραίτητες εγγυήσεις για τα σύνορα, τη γλώσσα κ.λπ. Ο ίδιος άλλωστε θυμίζει στους συνομιλητές του ότι τα Σκόπια παραβίασαν την ενδιάμεση συμφωνία που είχε υπογράψει ο Ανδρέας Παπανδρέου προβάλλοντας αλυτρωτικά στοιχεία.